Opis
Arnika górska
(Arnica montana)
Bylina z rodziny astrowatych, występuje na terenach górskich i podgórskich Europy, w Polsce najliczniej w Sudetach i na Pojezierzu Mazurskim, wysoka 15-60cm. Liście bardzo grube zebrane w rozetę. Kwiaty złoto-żółte lub pomarańczowo-żółte z charakterystycznie zmierzwionymi płatkami o przyjemnym, aromatycznym zapachu. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Sadzona w ogrodach jako roślina ozdobna.
W niektórych krajach Europy Zachodniej liście są używane zamiast tytoniu. W Polsce jest zagrożona wyginięciem i została objęta ścisłą ochroną gatunkową. Wprowadzenie jej w XVIII aptek spowodowało wzrost jej popularności i prawdopodobnie niekontrolowany zbiór przyczynił się do jej przetrzebienia.
Wiele ze zwyczajów pogańskich jest związanych z tą rośliną, według jednego, kwiaty zebrane 24 Czerwca miały specjalne właściwości lecznicze. Dawniej w Bawarii, w wigilię św. Jana arnikę wtykano na brzegach pól w celu ochrony przed gradobiciem. Ustawiona w oknie miała chronić przed uderzeniem pioruna.
Wyciąg z kwiatów bywa stosowany w kosmetyce do produkcji kremów i płynów do twarzy. Od wieków stosuje się ją w medycynie ludowej, ze względu na zdolność do szybkiego gojenia tkanek.
W medycynie ludowej stosowana też na migreny oraz bóle głowy i napięcia. Z kwiatów lub kłącza robi się lecznicze nalewki lub wyciągi alkoholowe.
Działanie: uspokajające, uśmierzające ból, rozluźniające mięśnie, pobudza układ krążenia, wykazuje właściwości adaptogenne, rozszerza naczynia wieńcowe w różnych stanach patologicznych, miażdżycy, zapaleniu mięśnia sercowego i skurczu serca. Zwiększa przepływ wieńcowy krwi. Stosowana wewnętrznie wzmacnia i uszczelnia ściany naczyń krwionośnych, działa przeciwzakrzepowo oraz poprawia krążenie krwi.
Stosowana zewnętrznie na krwiaki, oparzenia, obrzęki pourazowe, stłuczenia, ukąszenia owadów, a także do płukania jamy ustnej. Wygładza, nawilża i łagodzi podrażnioną skórę.
Koszyczki kwiatowe mają liczne substancje czynne o działaniu: przeciwzapalnym, przeciwreumatycznym i antyseptycznym.
