Opis
Caigua – Caihua – Achojcha – Wild Cucumber
(Cyclanthera Pedata)
Wieloletnie (w cieplejszym klimacie), szybkorosnące pnącze, należy do rodziny dyniowatych, pochodzi z Ameryki Południowej min. Kolumbii i Boliwii. Jest uprawiane od wielu wieków dla jego jadalnych owoców, które są wykorzystywane głównie jako warzywo. Owoce są bardzo popularne w północno-wschodnich Indiach, Nepalu i Bhutanie. W kulturze Moche ich motyw był często używany w sztuce i ceramice. Łodyga rośliny może mierzyć do 5 metrów długości, kwiaty są jednopłciowe. Owoce osiągają około 10-20 cm, są podłużne, mają nieregularną powierzchnię i miękkie kolce. Kolor zmienia się z ciemnej zieleni na biało-zielony, kiedy owoc jest za bardzo dojrzały. Skórka jest cienka i soczysta, zwykle ma 3-4 mm grubości. W środku znajdują się nasiona, mniej lub bardziej kwadratowe, mają około 1,5 cm długości.
Bardzo łatwo rośnie i wydaje owoce w naszym klimacie.
Sadzonki można przygotować wczesną wiosną w domu, a po 15 maja i zahartowaniu wystawić na zewnątrz.
Rośliny wymagają słonecznego, żyznego i średnio wilgotnego miejsca i podpórek, po których mogą się piąć.
Najlepiej rośnie w temp. od 15 ° – 28 ° C. Okres wegetacyjny wynosi około 100 dni do rozpoczęcia zbiorów, przez dalsze 50 dni roślina produkuje owoce.
Owoce mogą być przechowywane do 5 dni w chłodnym miejscu, w papierowej torbie. Owoce składają się w około 93% z wody, a ponadto z pektyn, substancji białkowych, węglowodanów, substancji tłuszczowych, białek, witaminy C i tiaminy, soli i minerałów, takich jak wapń, fosfor, żelazo, selen, magnez i cynk.
Niedojrzałe owoce są podawane jak warzywa, młode liście i pędy również są tak używane. Zazwyczaj, niedojrzałe owoce je się gotowane, marynowane lub na surowo w sałatkach, mają przyjemny, delikatny smak (coś pomiędzy ogórkiem i słodką papryką). Owoce mają bardzo dużą wnękę, w której rozwijają się nasiona, dlatego bardzo często są faszerowane i zapiekane, być może jest to inspirowane lokalną andyjską nazwą pepino de „rellenar” (ogórek do nadziewania). Dojrzałe owoce są również podawane gotowane lub surowe.
Jednym ze związków, które zawierają jest beta-sitosterol, glikozyd, który może mieć właściwości związane z leczeniem wysokiego cholesterolu i zapobiega wzrostowi LDL (złego cholesterolu). Badania z Peru wskazują, że owoce są użyteczne w leczeniu hipercholesterolemii, hipoglikemii, cukrzycy oraz mają działanie przeciwbólowe, przeciwzapalne, przeciwutleniające, anaboliczne i wspomagające produkcję hormonów. Mają zastosowanie w leczeniu otyłości i cellulitu. Są tradycyjnie stosowane na cukrzycę, poprawę krążenia, wysokie ciśnienie krwi (wywar z nasion), zapalenie ucha i migdałków, w dusznicy bolesnej oraz jako środek moczopędny.
Sok z owoców jest używany jako lek na nadciśnienie, zapalenie migdałków, miażdżycę, problemy z krążeniem i cukrzycę; liście gotowane na oliwie z oliwek do stosowania miejscowego jako środek przeciwzapalny i przeciwbólowy.