Opis
Palczatka cytrynowa
(Cymbopogon citratus)
Wieloletnia, tropikalna trawa, pochodząca z Południowo-Wschodniej Azji, w Indiach występuje w zachodniej części kraju. Potocznie nazywana trawą cytrynową ze względu na cytrynowy smak i aromat. Liście osiągają długość do 1 metra.
Jest używana w kuchni orientalnej, odmiany C. flexuosus i C. citratus mogą być stosowane wymiennie, jednak C. citratus bardziej nadaje się do gotowania. Wykorzystuje się ją do aromatyzowania wina, sosów i przypraw.
W Indiach wykorzystywana jako zioło, przyprawa, w medycynie i perfumerii. Korzeń o podobnym zapachu do imbiru, jest używany jako przyprawa, oraz do produkcji szamponów. Olejek jest wykorzystywany do produkcji kosmetyków (szczególnie do pielęgnacji skóry) w przemyśle perfumeryjnym, farmaceutycznym (jest stosowany na kaszel, przeziębienia, bóle reumatyczne, bóle pleców, problemy z pęcherzem), spożywczym i do produkcji środków owadobójczych. Odstrasza wiele gatunków komarów, w tym celu rośliny rozsadza się wokół domu lub rozrzuca świeżo zgniecione liście na parapet. „Negros Oil” jest stosowany w aromaterapii(mieszanina olejku z trawy cytrynowej oraz oleju kokosowego). Olejek, zmieszany w równych ilościach z olejem kokosowym, jest stosowany jako maść na bóle kręgosłupa, choroby reumatyczne, nerwobóle, zwichnięcia i inne bolesne dolegliwości.
W Brazylii, stosowana jako środek uspokajający, przeciwgorączkowy, na dolegliwości przewodu pokarmowego. W medycynie ludowej Brazylii uważa się, że ma właściwości przeciwlękowe, przeciwdrgawkowe i hipnotyczne. W Indonezji na dolegliwości przewodu pokarmowego oraz moczopędnie. W Nigerii stosowana na gorączkę, wspomina się
też o właściwościach pobudzających i przeciwskurczowych. W Trynidadzie i Tobago używana w leczeniu cukrzycy. W Indiach uprawiana wokół domów w celu odpędzenia węży.
Właściwości: antybakteryjne, przeciwgrzybiczne, przeciwzapalne, antydepresyjne, przeciwlękowe, przeciwbólowe, moczopędne, przeciwutleniacz, obniża temperaturę ciała, wpływa na poprawę nastroju, obniża ciśnienie tętnicze, rozszerza naczynia krwionośne. Wywar z liści jest stosowany na dolegliwości żołądkowe i jelitowe. Liczne badania wykazały działanie przeciwnowotworowe, przeciwbakteryjne porównywalne do penicyliny (szczególnie wykazuje aktywność wobec C. albicans, C. pseudotropicalis, Microsporum gypseum).
