Wskazówki uprawy

Roślina łatwa w uprawie. Wieloletnia. Mrozoodporna. USDA Zone 3-11. Wys. 60 – 100 cm. Stanowisko: słoneczne lub lekko ocienione, zaciszne, żyzne pobrzeża wód stojących – wchodzi w skład roślinności szuwarowej. Nadaje się do gleb piaszczystych, średnio-gliniastych lub ciężkich (gliniastych) gleb, odpowiednie pH w zakresie 5, 5 do 7, 5. Nie może rosnąć w cieniu, preferuje bardzo mokrą glebę i może rosnąć w wodzie. Nasiona wysiewać w zimnej ramce, w bardzo wilgotnej glebie, najlepiej by doniczka stała zanurzona do połowy w pojemniku z wodą. Młode sadzonki powinny być zasadzone do osobnych doniczek stojących w pojemnikach z płytką wodą, przez pierwszy rok mogą być zimowane w szklarni lub zimnej ramce. Głębokość sadzenia od 0 do 30 cm, preferuje wodę o głębokości 20 cm. Łatwo sama rozmnaża się przez kłącza, może być rozmnażany przez podział na wiosnę, tuż przed rozpoczęciem wzrostu, można go sadzić bezpośrednio na stałe pozycje. Roślina niepodatna na ataki szkodników i chorób, pielęgnacja polega na wycięciu usychających liści na zimę. Kwitnie od maja do lipca, w Polsce nie wydaje nasion.

Roślina ta jest zaliczana do bardzo łatwych w uprawie, jedynie kiełkowanie może sprawić trudność, może kiełkować do 24 miesięcy i należy uzbroić się w cierpliwość. Wieloletnia. Mrozoodporna. Bylina. Najlepiej czuje się na stanowiskach północnych, wilgotnych i zacienionych. Wymaga żyznej i bogatej w wapno, próchnicznej gleby. Doskonale udaje się w sąsiedztwie kompostowników, pod drzewami liściastymi i krzewami, gdzie nie udaje się uprawa innych roślin oraz w tych wszystkich częściach ogrodu, gdzie nie są prowadzone prace pielęgnacyjne, związane z poruszaniem i przekopywaniem ziemi. Liście pojawiają się w marcu, a w lipcu nie ma już po nich śladu. Jest to cenna roślina miododajna. Nasiona można wysiewać przez cały rok, jednak najlepiej robić to jesienią, już na stałe miejsce. Przed siewem korzystne jest przemrożenie nasion, wtedy w temperaturze 10 – 15°C kiełkują szybko (max. 2 tygodnie), wskazany jest wysiew do pojemników na głębokość 2 mm, a następnie pikowanie kępkami lub po 2-3 siewki do doniczek. Aby nasiona mogły wykiełkować w domu, potrzebują stratyfikacji, należy zmieszać je z wilgotnym piaskiem i przez 4-6 tygodni zapewnić im temp. 20 – 25°C, później 4 – 6 tyg. w temp. ok. – 4°C, następnie nasiona kiełkują w 5 – 12° C, przykryte 10 – 12 mm warstwą ziemi. Kiedy pojawią się kiełki, należy zapewnić im temperaturę od 15 – 20°C. Nasiona można też wysiać do podłużnej, szerokiej donicy (najlepiej glinianej z podstawką), wypełnionej piaskiem zmieszanym w 1/3 z uniwersalną ziemią. Powinny być wysiane na głębokość max. 8 – 10 mm, donicę najlepiej pozostawić w nieogrzewanej szklarni lub dobrze przykrytą na zewnątrz. Nie można dopuścić do przelania ani przesuszenia podczas kiełkowania. Alternatywnie, nasiona można siać na zewnątrz, najlepiej na jesieni lub wczesną wiosną. Rozsadzać, gdy będą mieć co najmniej dwa zestawy prawdziwych liści. Sadzić je w połowie kwietnia, w odległości ok. 10 – 12 centymetrów, na głębokość ok. 5 – 7 cm w półcieniu, najlepiej pod drzewami liściastymi. Gleba neutralna do zasadowej, gliniasta lub próchnicza, żyzna, przepuszczalna i niewysychająca. Rośliny lepiej rosną na północy niż na południu, wolą klimaty z chłodnymi latami, nie znoszą miejsca w słońcu, mogą rosnąć jako roślina okrywowa pomiędzy drzewami, będą same się rozmnażać z cebulek lub nasion. Cebulki czosnku można wykopywać i rozsadzać na jesień lub wczesną wiosną. Posadzony w dużych kępach, wygląda ozdobnie. Surowiec:Liście mogą być zbierane, kiedy rośliny są na tyle dorosłe, że ich to nieuszkodzi.

Wieloletnia, mrozoodporna. Zakwita w drugim roku uprawy. Wymaga gleby głębokiej (przekopanej), lekkiej, żyznej i wilgotnej. Nasiona najlepiej wysiewać wprost do gruntu w kwietniu. Surowiec:Głównym surowcem są korzenie, lecz zbiera się także liście i kwiaty. Korzenie zbiera się jesienią, w drugim roku uprawy. Należy je wykopać, tak aby ich nie uszkodzić (uszkodzone miejsca zmieniają kolor), opłukać szybko i starannie w wodzie (należy unikać moczenia). Gdy wyschną, oddziela się od nich korę i wycina miejsca uszkodzone. Nie należy ichpłukać po raz drugi. Po oskrobaniu podzielić na małe kawałki (około 0, 5 cm), rozsypać cienką warstwą na sicie i suszyć w temp. około 40°C. Przechowywać w szczelnym pojemniku, z dala od wilgotnych miejsc. Kwiaty zbiera się w pełnym rozkwicie, suszy w temperaturze 40°C.

Bylina. Mrozoodporna. Nisko rosnąca (do 12 – 15 cm), o pełzających łodygach, korzenie są wieloletnie. Lubi miejsca nasłonecznione, piaszczyste gleby (nie lubi gleb podmokłych i gliniastych), może rosnąć w glebie ubogiej, jak też w częściowym cieniu. Może rosnąć na glebach bardzo alkalicznych, dorosłe rośliny tolerują suszę. Może być uprawiana w trawie. Nasiona wysiewamy na wiosnę (marzec) do zimnej ramki/przez cały rok w domu dodoniczek. Rośliny rozsadzić na stałe miejsce w maju, sadzi się w odległości 18 cm pomiędzy roślinami. Kwitnie od czerwca – lipca do sierpnia – września. Dzieli się go wiosną lub jesienią, większe kępy mogą być przesadzane bezpośrednio na swe stałe pozycje, jednak najlepiej podzielić go na mniejsze kępy i rozwijać je w zimnych ramkach aż się dobrze zakorzenią, rozsadzić je w lecie lub następnej wiosny. Na zimę dobrze ją będzie zabezpieczyć liśćmi lub słomą. Może rosnąć przy chodniku, przy brzegu rabaty lub na mało uczęszczanych trawnikach (nie przeszkadza jej lekkie deptanie). Jej stan może się pogorszyć w bardzo wilgotne lub mroźne zimy, ale zazwyczaj szybko poprawia się wiosną i wczesnym latem. Jest bardzo dobrym towarzyszem roślin, pomaga zachować zdrowie roślinom rosnącym w pobliżu, jest szczególnie dobry do uprawy w pobliżu kapusty, cebuli (w małych ilościach), pszenicy. Surowiec:koszyczki kwiatowe, zbiór się odbywa na początku kwitnienia rośliny. Suszenie w temperaturze do 35°C. Najlepsze pH 6, 8 – 8.

Wieloletnia, USDA zone 8, dorasta do 0, 6 m wysokości. Nasiona są średnio trudne do wykiełkowania, roślina łatwa w uprawie. Najlepiej siać nasiona tuż pod powierzchnią gleby (lub tylko lekko je docisnąć, gdyż do kiełkowania potrzebują światła) późną wiosną, na kilka tygodni przed połową maja w domu lub szklarni. Temperatura najlepsza do kiełkowania 13 – 16°C. Nasiona można też siać w kwietniu na stałe miejsce, zwykle kiełkują w 3 – 4 tygodnie w temperaturze 15°C. Kwitnie od czerwca do sierpnia, a nasiona dojrzewają od lipca do września. Kwiaty są hermafrodytą. Stanowisko powinno być bardzo mocno nasłonecznione. Nadaje się do gleb piaszczystych, dobrze odsączonych, ubogich w składniki odżywcze, nie może rosnąć w cieniu. Jest rośliną półpustynną, dlatego nie ma specjalnych wymagań glebowych, lubi wodę, ale nie należy jej przelewać. Nie lubi przesadzania, dlatego nie wolno tego robić bez większej potrzeby.

Mrozoodporna (do – 25°C). Wieloletnia. Nasiona kiełkuje się uniwersalnie (nie należy ich zbytnio zakrywać ziemią, nie wymagają sterylizacji). Na stałe stanowisko może być przeniesiona w maju. Nasiona najlepiej siać wczesną wiosną w zimnej ramie, okres zimnej stratyfikacji jest pomocny, świeże nasiona mogą kiełkować ok. 3 – 4 tygodni w temperaturze 13°C. Może być rozmnażana przez podział kłącza na wiosnę. Wymaga gleby próchnicznej, lżejszej, ale żyznej, wilgotnej, dobrze odsączonej, może być wapienna. Dobra będzie gleba po okopowych, warzywach lub rzepaku. Może rosnąć w mieszaninie piasku, gliny i torfu. pH 5, 8 – 7, 6. Polecane jest stanowisko nasłonecznione, zwykle południowe, odchwaszczone. Idealnie nadaje się na skalniaki. Może rosnąć na leśnych łąkach, w alpinarium. Surowiec: Kwiaty arniki górskiej są zbierane w czasie pełnego kwitnienia, kłącza jesienią, kiedy górna część obumiera.

Roślina niezwykle łatwa w uprawie. Mrozoodporna (USDA 4). Wieloletnia, wys. do 1 m. Nadaje się do uprawy jako domowa roślina przyprawowa (jak bazylia czy szczypiorek). Wysiewać można przez cały rok w domu/na wiosnę w domu lub szklarni, w maju można wynieść ją na zewnątrz, na stałe miejsce. Nasiona kiełkuje się uniwersalnie. Zwykle kiełkują od kilku dni do 2 tygodni. Kiedy rośliny osiągną około 5 – 10 cm, można porozsadzać je na stałe miejsce np. w ogrodzie lub do większych doniczek. Należy zapewnić jej przepuszczalną glebę, może być mało żyzna. Stanowisko ciepłe i słoneczne. Może rosnąć w półcieniu. Odporna na suszę, lubi być podlewana raz na jakiś czas, bardzo łatwo rozrasta się przez podziemne kłącza (mogą być dzielone na wiosnę lub jesienią). pH gleby: 6, 6 – 8, 2. Może rosnąć na glebach bardzo alkalicznych. Kwitnie od lipca do sierpnia, kwiaty są hermafrodytą, zapylane przez wiatr. Rośliny są bardziej trwałe, bardziej wytrzymałe i aromatyczne, gdy rosną w glebie ubogiej i suchej. Uprawa rośliny w pobliżu warzyw lub młodych roślin może hamować ich wzrost. Jest dobrym towarzyszem dla marchwi. Surowiec: całe kwitnące pędy, w początkowym okresie rozwijania się kwiatów.

Mrozoodporna bylina (USDA 6), bardzo łatwa w uprawie. Dorasta do 0, 6 m wysokości. Kwitnie od czerwca do sierpnia. Kwiaty są hermafrodytą, zapylane przez wiatr. Nasiona najczęściej wysiewa się na powierzchni gleby w cieplarni (w marcu lub kwietniu), może być przez cały rok wysiewana i uprawiana na słonecznym parapecie w domu. Młode, dobrze ukorzenione rośliny wysadza się do gruntu w maju. Wymaga słonecznego, ciepłego miejsca i żyznej (piaszczystej lub gliniastej), przepuszczalnej, niezbyt wilgotnej gleby, o odczynie zasadowym. Przed zimą należy ją ścinać tuż przy ziemi i okrywać kopcem piasku oraz słomą, gałęziami lub liśćmi. Najłatwiej rozmnaża się ją przez podział ukorzenionych kłączy, wykopanych wiosną lub jesienią. Rośliny można sadzić bezpośrednio na stałe pozycje, można je przez pierwszy rok do późnej wiosny, rozwijać w zimnej ramce, dopóki dobrze się nie zakorzenią. Nie wymaga specjalnej pielęgnacji, wystarczy ją odchwaszczać i podlewać w razie suszy. pH gleby: neutralne i alkaliczne, może rosnąć w półcieniu, toleruje suszę. Rośliny nie są bardzo długowieczne, gdy rosną na glebach gliniastych lub wilgotnych. Są bardziej trwałe, wytrzymałe i aromatyczne, gdy rosną w glebie ubogiej, suchej. Jest to dobry towarzysz dla większości roślin, zwłaszcza bakłażanów i papryki słodkiej. Surowiec: liście zebrane z na tyle dużych roślin, że ich to nie uszkodzi. Przed kwitnieniem ścina się liściaste pędy (około 10 cm nad ziemią). Należy je suszyć w przewiewnym, zacienionym miejscu, w temp max. 35°C.

Wieloletnia. Mrozoodporna (USDA 5). Wysokość do 1 m. Roślina łatwa w uprawie, nasiona wysypać do ziemi, lekko do niej przycisnąć, zwilżyć (najlepiej zraszaczem) i odstawić na w miarę ciepłe miejsce, okryć folią, po kilku dniach powinny pojawić się pierwsze kiełki. Można od późnej zimy do wczesnego lata wysiewać w szklarni, upewniając się, że podłoże nie wysycha. Kiedy osiągną około 5 – 10 cm i będą zahartowane, można je porozsadzać na stałe miejsce, np. w ogrodzie lub do większych doniczek. Należy zapewnić jej bogatą w składniki mineralne, przepuszczalną, piaszczystą/gliniastą, lekko wilgotną glebę, stanowisko ciepłe i słoneczne. Może rosnąć w półcieniu, preferuje raczej suche gleby, dorosła toleruje suszę. pH gleby: neutralne i alkaliczne. Są bardziej trwałe, wytrzymałe i aromatyczne, gdy rosną w glebie ubogiej i suchej. Kwitnie od sierpnia do października, kwiaty są hermafrodytą, zapylane przez wiatr. Rozmnaża się ją przez podział ukorzenionych kłączy, wykopanych wiosną lub jesienią. Rośliny można sadzić bezpośrednio na stałe pozycje, można je przez pierwszy rok (do późnej wiosny) rozwijać w zimnej ramce, dopóki dobrze się nie zakorzenią. Sadzonki można też sporządzać z młodych pędów o długości około 15 cm, należy trzymać je w wilgotnej, piaszczystej glebie, w lekko zacienionym miejscu w szklarni lub zimnej ramce, poczekać aż będą dobrze zakorzenione. Ślimaki uwielbiają młode pędy tej rośliny i mogą je niszczyć. W odpowiednich warunkach może być inwazyjna. Rośliny mogą być spalane, w celu odstraszania komarów.

Wieloletnia, ale krótkotrwała. Mrozoodporna do – 23°C. Wysokość 1 m. Wysiewać przez cały rok w domu lub na wiosnę w szklarni. W maju zahartowaną można wynieść na stałe miejsce. Nasiona kiełkuje się uniwersalnie, można je namoczyć przed wysianiem na kilka godzin, do kiełkowania nie mogą mieć zbyt dużej wilgotności, dlatego dobrze jest zmieszać ziemię uniwersalną (1/2) z piaskiem (1/2). Nasiona kiełkują od kilku dni do kilku miesięcy. Lubi rosnąć w miejscach półsłonecznych, cienistych i wilgotnych, preferuje żyzną, przepuszczalną glebę, piaszczystą lub gliniastą. W miarę wzrostu zapewniać jej większą doniczkę, gdyż jest to roślina, która bardzo rozwija swoje korzenie. Kwitnie od czerwca do sierpnia, a nasiona dojrzewają od sierpnia do października. Kwiaty są hermafrodytą, zapylane przez owady. Wymagania pH gleby: 7, 6 – 9, 1Może rosnąć na glebach bardzo alkalicznych, preferuje gleby wapienne. Nasiona można wysiewać w zimnej ramce, kiełkują nieregularnie, zwykle od 1 – 6 miesięcy w temperaturze 10°C. Gdy są wystarczająco duże, przesadzić do poszczególnych doniczek i trzymać w szklarni przez pierwszą zimę. Sadzić na stałych miejscach po ostatnich spodziewanych przymrozkach. Rośliny można przykrywać przed zimą gałęziami drzew iglastych. Najwyższe poziomy medycznych aktywnych alkaloidów ma rosnąc na słonecznym miejscu, na przepuszczalnej glebie, wapiennej, zwłaszcza na południowym zachodzie.

Wieloletnia, choć może być krótkotrwała, wysokość do 0, 9 m. Mrozoodporna (USDA 6). Wysiewać przez cały rok w domu lub na wiosnę w domu lub szklarni, w maju można wynieść zahartowaną na zewnątrz, na stałe miejsce. Nasiona kiełkuje się uniwersalnie (można je namoczyć przed wysianiem na kilka godzin), do kiełkowania nie mogą mieć zbyt dużej wilgotności, dlatego dobrze jest zmieszać ziemię uniwersalną (1/2) z piaskiem (1/2). Nasiona kiełkują od kilku dni do kilku miesięcy. Kiedy osiągną około 5 cm, można porozsadzać je na stałe miejsce np. w ogrodzie (najlepiej w maju) lub do większych doniczek. W miarę wzrostu zapewniać jej większą doniczkę, gdyż jest to roślina, która bardzo rozwija swoje korzenie. Lubi rosnąć w miejscach półsłonecznych i wilgotnych, preferuje żyzną, przepuszczalną glebę. Wymagania pH gleby: 7, 6 – 9, 1. Może rosnąć na glebach bardzo alkalicznych. Nie znosi stojącej wody w chłodzie, bardzo łatwo wtedy ginie. Nasiona można wysiewać w zimnej ramce, kiełkują nieregularnie, zwykle 1 – 6 miesięcy w temperaturze 10°C. Gdy są wystarczająco duże, przesadzić do poszczególnych doniczek i trzymać w szklarni przez pierwszą zimę. Sadzić na stałych miejscach po ostatnich spodziewanych przymrozkach. Kwitnie od czerwca do sierpnia, a nasiona dojrzewają od sierpnia do października, zapylana przez owady. Szybko wyjaławia ziemię, dlatego dobrze jest dokarmiać ją nawozem np. z pokrzyw i popiołem z drzew liściastych (proporcje 1/10 z wodą + czubatą łyżką popiołu). Może być rozmnażana przez ukorzenianie się pędów na wiosnę lub dzielenie kłączy w zimie. Najwyższe poziomy medycznych aktywnych alkaloidów ma rosnąc na słonecznym miejscu, na przepuszczalnej glebie, wapiennej, zwłaszcza, na południowym zachodzie stoku.

Wieloletnia, wiecznozielone drzewo, w uprawie domowej nie przekroczy 2 m wysokości (USDA Zone 9 a – 11). Nasiona należy wysiać od razu po otrzymaniu przesyłki, przechowywane tracą kiełkowalność. Nadaje się do uprawy jako roślina pokojowa (wymaga większej doniczki). Przed wysianiem dobrze byłoby wysterylizować glebę i nasiona, nasionom można pilnikiem uszkodzić skorupkę. Wysiać do doniczki z wcześniej wysterylizowaną w piekarniku ziemią do kaktusów zmieszaną z piaskiem (1/3 piasku) w doniczce na głębokość około 3 – 5 mm. Przykryć (dla utrzymania stałej wilgoci) i postawić w ciepłym miejscu (około (19 – 22°C), wietrzyć codziennie!!Na kiełkowanie niekorzystny wpływ ma temperatura powyżej 30°C i zbyt duża ilość wilgoci!!W czasie kiełkowania nie można dopuścić do pojawienia się pleśni!!Po wykiełkowaniu odkryć roślinki i pozwalać powierzchni gleby lekko wyschnąć pomiędzy podlewaniem. Może kiełkować od tygodnia do 2 miesięcy. Kiedy wykiełkuje, wymaga żyznego, przepuszczalnego, piaszczystego, głębokiego podłoża i słonecznego lub półsłonecznego, ciepłego stanowiska. Podlewać, kiedy ziemia przeschnie, nie znosi gleb podmokłych i nieprzepuszczalnych. Preferuje gleby o pH 6, 2 – 7, 0. Dorosła toleruje bardzo wysokie temperatury (50°C) i suszę, ale nie toleruje temperatury poniżej 4°C, preferowany zakres temperatury wynosi zazwyczaj 21 – 32°C. Kiedy jest dorosła, jest bardzo odporna na suszę, w naturalnych warunkach może przetrwać 7 – 8 miesięcy pory suchej, przez swoje długie i rozległe korzenie. Na zewnątrz może być wystawiana jedynie w okresie maj – wrzesień. Może być rozmnażana wegetatywnie przez ukorzenianie się sadzonek. Liście suszy się i umieszcza w szafkach, aby zapobiec pojawianiu się szkodników owadów w jedzeniu i ubraniach, są naturalnym pestycydem. Są również spalane, zapach dymu odstrasza komary. Z nasion sporządza się naturalny pestycyd. Tradycyjnie w Indiach nasionami zmielonymi na proszek i namoczonymi przez noc w wodzie natryskuje się rośliny. Zwykle stosuje się 80 g nasion na litr wody, mikstury nie powinno się wystawiać na działanie słońca. Biopestycyd jest nieszkodliwy dla motyli, pszczół i innych owadów zapylających.

Jednoroczna, mrozoodporna do strefy USDA 10, powinna mieć miejsce, po którym może się piąć, dorasta do 6 m. Nasiona przed wysiewem można namoczyć na 12 h, co przyśpieszy ich kiełkowanie. Wysiewać w marcu – kwietniu w ciepłej szklarni lub domu, może kiełkować do 3 tygodni. Młode roślinki powinny mieć minimalną temperaturę w nocy co najmniej 10°C przez pierwszych kilka tygodni. Może być uprawiana w klimacie umiarkowanym, sadzonki trzeba przygotować wcześniej i przenieść je na stałe miejsce po ostatnich mrozach. Preferuje słoneczne, ciepłe miejsca, wytrzymuje temperatury tylko powyżej 1, 2°C. Najlepiej rośnie w lekkich, żyznych, przepuszczalnych (piaszczystych, żwirowych, gliniastych) glebach, które są lekko wilgotne. Dorosłe rośliny są dość odporne na suszę, uprawia się je podobnie jak inne dyniowate. Toleruje pH w zakresie 5, 8 do 6, 8. Kwitnie od lipca do września, a nasiona dojrzewają od sierpnia do listopada. Kwiaty są jednopienne (pojedyncze kwiaty są albo męskie, albo żeńskie, ale obie płcie można znaleźć na tej samej roślinie), są zapylane przez pszczoły. Rośliny potrzebują do 3 – 4 miesięcy od wysiewu z nasion do wytworzenia dojrzałych owoców, choć owoce można jeść, gdy są również niedojrzałe (od 3 miesięcy po wysiewie, dwóch tygodni po kwitnieniu). Młode pędy, kwiaty i liście rośliny mogą być spożywane jako warzywa. Owoce osiągają do 80 cm długości, mogą być przechowywane do 12 miesięcy. Borago officinalisJednoroczna, miododajna, wysokość: 0, 3 – 0, 6 m. Nasiona wysiewa się jesienią lub wczesną wiosną na stałe miejsce, niezbyt lubi przesadzanie. Kiełkowanie zależy od wilgotności gleby i trwa średnio od 2 do 3 tygodni. Stanowisko powinno być dobrze nasłonecznione i otwarte, gleba lekka, przepuszczalna, zasobna w wodę, może być piaszczysta i mało żyzna. Może rosnąć na glebach bardzo alkalicznych, toleruje pH w zakresie 4, 8 do 8, 3. Roślina nie wymaga szczególnej pielęgnacji, jedynie regularnego odchwaszczania, jest odporna na mrozy i niesprzyjające warunki atmosferyczne. Sama się rozsiewa, jest bardzo łatwa w uprawie. Dorosłe rośliny są odporne na suszę. Rośnie szczególnie dobrze w kamienistych, luźnych glebach, wapienno-piaszczystych. Kwitnie od czerwca do października, a nasiona dojrzewają od lipca do października, kwiaty są hermafrodytą, zapylane są przez pszczoły. Kwiaty są bardziej niebieskie, gdy rośnie na uboższych glebach. Uważa się, że posiana w pobliżu roślin strączkowych, szpinaku, warzyw kapustnych, truskawek, cukinii, pomidorów, chroni je przed szkodnikami. Poprawia wzrost pomidorów i chroni je przed gąsienicami. Surowiec:Świeże liście można zbierać przez cały czas, o ile nie zahamuje to wzrostu rośliny. Ścina się całe kwitnące pędy, suszy związane w pęczki w temperaturze nieprzekraczającej 40°C, w ciepłym przewiewnym i zacienionym miejscu. Przechowywać w szczelnych naczyniach, w suchych i chłodnych miejscach. Świeże kwiaty można zamrażać w kostkach lodu lub je kandyzować.

Jednoroczna, do 0, 5m wysokości, USDA 6, łatwa w uprawie i niewybredna. Może być uprawiana w skrzynkach balkonowych. Nadaje się do gleb piaszczystych, gliniastych, preferuje dobrze odsączone, średnio wilgotne gleby i może rosnąć w ubogiej glebie. Może rosnąć w bardzo kwaśnych i bardzo zasadowych glebach. pPH 4, 5 – 8, 3. Może rosnąć w półcieniu lub na stanowisku słonecznym. Kwiaty są najlepsze, gdy jest uprawiana w mało żyznej ziemi. Nagietki rozmnaża się z nasion wysiewanych wprost do gruntu od wiosny do początku lata i ponownie we wrześniu. Najlepiej kiełkują bez dostępu światła, zwykle w ciągu 1 – 2 tygodni w 21°C. Rozstaw 15 x 20 cm. Ma niewielkie wymagania glebowe, może rosnąć w każdym dostatecznie wilgotnym rodzaju gleby. Kwitnie od czerwca do listopada, a nasiona dojrzewają od sierpnia do listopada. Kwiaty są jednopienne, zapylane przez pszczoły. Po przekwitnięciu można je przyciąć, wypuszczą boczne pędy i znowu zakwitną. Zwykle w następnych latach sam się rozsiewa na stanowisku. Surowiec zielarski:Kwiaty brzeżne (płatki), bez dna kwiatostanowego. Kwiaty są wrażliwe na zmiany temperatury i wilgotności, zamykają się, gdy jest ciemno i kiedy ma padać. Kwiaty są bardzo atrakcyjne dla pszczół. Jest dobrą rośliną towarzyszącą dla pomidorów.

Nie jest trudna w uprawie. Wieloletnia. Nadaje się do uprawy jako roślina pokojowa (wymaga większej doniczki). Przed wysianiem dobrze byłoby wysterylizować glebę i nasiona (należy uszkodzić zewnętrzną warstwę nasiona). Nasiona należy bardzo dokładnie opłukać w destylowanej wodzie (jeśli zewnętrzna łupina odpadnie, tym lepiej). Namoczyć przez 12 – 24 h w ciepłej destylowanej wodzie (około 25°C) można ją zmienić w tym czasie kilka razy lub użyć termosu). Nasiono w środku powinno być jasnego lub jasnozielonego koloru i podwoić swoją objętość. Następnie włożyć do lekkiej ziemi (np. zmieszanej z korą lub piaskiem, by była napowietrzona, nie należy zbytnio przysypywać nasion ziemią), pozostawić w ciepłym miejscu (ok. 23°C) przez 1 – 3 miesiące, wtedy powinny zacząć kiełkować. !! Podczas kiełkowania nie można dopuścić do pojawienia się pleśni!!Można je też kiełkować na wacie z destylowaną wodą, nasiono należy wcześniej namoczyć na 12 – 24 h w ciepłej wodzie, a później obrać delikatnie z wierzchniej brązowej warstwy nie uszkadzającśrodka, położyć na wacie i podlać destylowaną wodą. W ciepłym miejscu kiełkuje 7 – 14 dni utrzymywać stałą (nie za dużą) wilgotność, nie można dopuścić do pleśnienia. Kiedy kiełek urośnie, należy przenieść je do ziemi. Po wykiełkowaniu dość szybko rosną, postawić w słonecznym, półsłonecznym, ale przewiewnym miejscu. Preferuje gleby lessowe, dobrze rozwija się w ciepłych, dobrze odsączonych glebach, pH pomiędzy 5 – 7. Odpowiedni dla niej jest lekki cień. Nie znosi temperatury poniżej 0°C. Idealna temperatura dla rośliny to 11°C nocą i 22°C w dzień. Na zewnątrz może być wystawiana jedynie w okresie czerwiec – sierpień. Podlewać, kiedy ziemia w doniczce przeschnie, ziemia do uprawy powinna być żyzna i przepuszczalna. Sadzonki można sporządzać ze zdrewniałych 10 – 15 cm gałęzi w sierpniu – wrześniuw zacienionej ramce. Zakwita po 4 – 12 latach. Surowiec:Liście mogą być zbierane i używane w każdej chwili (najlepiej w czasie gdy jest sucho), o ile rośliny są na tyle duże, że nie zahamuje to ich wzrostu.

Wieloletnia. Drzewo, wiecznozielone, USDA Zone 11. Przed wysianiem dobrze byłoby wysterylizować glebę i nasiona (należy też uszkodzić zewnętrzną warstwę nasiona). Nasiona należy bardzo dokładnie opłukać w destylowanej wodzie. Namoczyć przez 12 – 24 h w ciepłej destylowanej wodzie około 25°C (można użyć termosu). Wysiać je do podłoża z domieszką spagnum lub włókien kokosowych, na głębokość nie większą niż 2 – 3 mm. Temperatura niezbędna do rozpoczęcia kiełkowania waha się w granicach 25 – 30°C. !! Podczas czasie kiełkowania nie można dopuścić do pojawienia się pleśni!!Lubi stanowisko słoneczne, aczkolwiek toleruje również częściowo zacienione i wymaga obfitego, regularnego podlewania. Podlewać należy, dopiero gdy ziemia lekko przeschnie. Roślina nie jest odporna na mróz, najniższa temperatura, jaką jest w stanie znieść to + 5°C. W naszej strefie klimatycznej jest rośliną wyłącznie domową, na zewnątrz może być wystawiana jedynie w okresie czerwiec – sierpień. Lubi bogatą i przepuszczalną, lekką ziemię, miejsce półsłoneczne. Doskonałym podłożem jest dla niej kombinacja ziemi ogrodniczej z domieszką torfu i piasku. pH 5, 6 – 6, 5

Wieloletnia. Krzew. USDA Zone 9 a – 11. Wysokość 30 – 90 cm. Roślina nie jest trudna w uprawie. Nadaje się do uprawy jako roślina pokojowa (wymaga większej doniczki). W Polsce może być uprawiana jako roślina pokojowa lub szklarniowa, od maja do września może rosnąć na zewnątrz. Wymagają półsuchego klimatu i średnich rocznych temperatur około 14°C, wrażliwa na mróz. Toleruje gleby piaszczyste, kamieniste lub żwirowe, z niską zawartością materii organicznej. Można ją łatwo rozmnażać z nasion zebranych z dojrzałych owoców, sadząc je w przepuszczalnym podłożu. Nasiona namoczyć na 12 – 24 godziny w ciepłej wodzie. Wysiać do doniczki z wcześniej wysterylizowaną w piekarniku ziemią ogrodową zmieszaną z piaskiem (1/3 piasku) w doniczce na głębokość około 2 – 5 mm. Niekiedy nasiona mogą wymagać stratyfikacji w lodówce przez 2 – 3 miesiące. Zwykle kiełkuje do 2 miesięcy. Wymaga ziemi piaszczystej, przepuszczalnej i obfitego podlewania raz na jakiś czas, ziemia nie może być ciągle mokra. Dorosła wymaga dobrze odsączonej, suchej gleby i stanowiska w pełnym słońcu. Odporna na suszę, pH gleby 6, 3 – 8, 3. W okresie letnim właściwa dla rośliny będzie temp. pokojowa. Zimą minimalna temp. uprawy nie może spaść poniżej 4°C. Sadzonki można uzyskać przez ukorzenianie zdrewniałych pędów. Surowcem są kwiaty, owoce, liście i kora.

Są to rośliny wieloletnie, ale nie mrozoodporne, na zimę można je wykopać z ogrodu i zabrać do domu i znowu wystawić wiosną następnego roku, mogą być przycinane, w ten sposób zapewnia się większe plony. Nasiona wysiać do ziemi uniwersalnej, na głębokość około 1 – 2 mm, utrzymywać stałą, średnią wilgoć, powinny kiełkować od kilku do kilkunastu dni w ciepłym i słonecznym miejscu, mogą być przykryte czymś przezroczystym dla utrzymania wilgoci. Mogą rosnąć w domu (wtedy można je wysiewać przez cały rok) najlepszy będzie południowy parapet lub balkon, potrzebują nawożenia i ciepłego miejsca z przepuszczalną ziemią, może być w 1/8 zmieszana z piaskiem. Mogą też rosnąć na wschodnim lub zachodnim parapecie, w jak najbardziej słonecznym miejscu. Dorosła roślina w donicy o wysokości ok. 20 cm i szerokości ok. 15cm bez problemu zakwitnie i wyda owoce. Sadzonki należy przygotować około 2 miesiące przed wyniesieniem ich do ogrodu (po 15 maja). Wymaga ziemi żyznej i przepuszczalnej, lekko wilgotnej, podlewać obficie, gdy ziemia na wierzchu donicy będzie sucha. Najlepiej podlewać wodą przegotowaną, jest wskazane używanie nawozu np. humusu. Jeśli jest uprawiana jako roślina domowa, co roku wiosną można ją przesadzić do świeżej ziemi.

Jednoroczna. Wysokość od 0, 4 m do 1 m. Łatwa w uprawie. Nasiona kiełkuje się uniwersalnie (nie należy ich zbytnio zakrywać ziemią, nie wymagają sterylizacji). Kiełkowanie odbywa się zazwyczaj w ciągu 2 – 4 tygodni w temperaturze 15°C. Na stałe stanowisko może być wysiana od kwietnia do czerwca lub przeniesiona w maju, jest wytrzymała na przymrozki wiosenne. Po wykiełkowaniu rośliny rosną szybko, należy rozsadzić je wszystkie do osobnych doniczek, na stałe miejsce późną wiosną lub wczesnym latem, po wcześniejszym hartowaniu. Dobrze toleruje nawet mniej korzystne warunki np. mało urodzajną, suchą glebę, nie może rosnąć w cieniu, stanowisko słoneczne lub lekko ocienione. Gleba powinna być przepuszczalna, nie może być podmokła, dorosłe rośliny bardzo dobrze znoszą suszę – korzeń może sięgać do 2, 5 m. Nadaje się do gleb piaszczystych lub lekko gliniastych, preferuje dobrze przepuszczalne gleby, pH: kwaśne, obojętne lub alkaliczne, może rosnąć na glebach bardzo alkalicznych. Kwitnie od sierpnia do października, a nasiona dojrzewają od września do października, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady. Nasiona dojrzewają w 110 – 150 dni od posiania do zbioru. Surowiec:Kwiaty zebrane w pełnym rozkwicie, powieszone łodygami do góry, suszone w ciepłym i przewiewnym miejscu, w cieniu. Pomarańczowe/żółte płatki ze środka mogą być też stosowane świeże. Pomarańczowe/żółte suszone płatki ze środka kwiatów należy przechowywać do roku w zacienionym i suchym miejscu. Nasiona używa się do wyciskania oleju lub łuska ze skórki i je jak ziarna słonecznika.

Wieloletnia, tropikalna, pnącze/krzew, USDA Zone 8. Może wymagać wsparcia lub miejsca, po którym może się piąć. Przed wysiewem nasiona i podłoże wymagają sterylizacji. Przed wysiewem nasiona lekko zeszlifować i namoczyć przez 12 h w ciepłej wodzie (około 25 – 30°C), wysiać na głębokość około 2 – 3 mm do ziemi lekkiej, przepuszczalnej, może być zmieszana z perlitem (1/4), piaskiem (1/4) i włóknami kokosowymi. Kiełkować według opisu uniwersalnego, mogą być wysiewane przez cały rok. Kiełkuje nierównomiernie, zwykle od kilku dni do nawet kilku miesięcy. Dorosła roślina jest odporna na suszę, dość wolno rośnie. Miejsce słoneczne lub półsłoneczne, lubi wodę, ale bez przesady. Powinna rosnąć w dużej donicy, w od połowy maja do połowy września może rosnąć na zewnątrz, w lekko zacienionym i osłoniętym miejscu. Musi być chroniona przed mrozem, po wysianiu z nasion roślina kwitnie mniej więcej w trzecim roku uprawy. Surowiec:Nasiona stopniowo zmieniają kolor z jasnożółtego do głębokiej czerwieni, gdydojrzewają.

Roślina niezwykle łatwa w uprawie. Wieloletnia. Zimozielona. USDA Zone 8. Wysokość do 0, 2 m, rozległa na 1, 5 metra. Nadaje się do uprawy jako roślina pokojowa lub przyprawowa (wymaga większej doniczki). Siać przed wiosną w szklarni lub domu. Przed wysiewem nasiona i podłoże wymagają sterylizacji. Kiełkuje się ją uniwersalnie (nasiona wysypać do lekkiej ziemi zmieszanej w 1/2 z piaskiem, nie przysypywać a jedynie delikatnie docisnąć, podlać, najlepiej zraszaczem, przykryć czymś przezroczystym, aby miały stałą wilgotność, postawić w ciepłym miejscu, zaglądać codziennie i wietrzyć przez kilka minut, utrzymywać stałą wilgotność. Mogą kiełkować od kilku dni do ponad miesiąca. Nasiona można też kiełkować w kwietniu w szklarni lub zimnej ramce. Kiedy minie niebezpieczeństwo ostatnich przymrozków, można je wysadzić do ogrodu (może tam pozostać aż do pierwszych przygruntowych przymrozków). Preferuje gleby lekkie, piaszczyste, gliniaste. Może rosnąć w półcieniu lub słonecznym miejscu, należy jednak pamiętać, że wymaga gleb wilgotnych lub mokrych. Rozprzestrzenia się bardzo dobrze na zewnątrz w okresie letnim, jest bardzo łatwa do rozmnożenia poprzez podział wiosną i w lecie, rośliny przez jeden rok powinny być trzymane w szklarni. Kwitnie w pełnym słońcu, na mokrych, glebach piaszczystych, takich jak wzdłuż granic terenów podmokłych. Kwitnienie od lipca do sierpnia, a nasiona dojrzewają od sierpnia do września. Jest hermafrodytą, zapylana jest przez owady. Zimować powinna w pomieszczeniu (wytrzymuje do – 5°C)Surowiec:Liście mogą być zbierane i używane w każdej chwili (najlepiej w czasie gdy jest sucho), o ile rośliny są na tyle duże, że nie zahamuje to ich wzrostu. Mogą być suszone lub mrożone.

Wieloletnie, wiecznozielone drzewo, wolno rośnie. USDA zone 9. Może być wysiewana przez cały rok w domu, nasion nie należy przechowywać zbyt długo. Potrzebuje słonecznego lub lekko ocienionego stanowiska i większej donicy, poza tym nie ma szczególnych wymagań. Przed wysiewem nasiona i podłoże wymagają sterylizacji. Wysterylizować ziemię uniwersalną zmieszaną z włóknami kokosowymi i piaskiem wproporcji (1/3 piasku) w piekarniku przez 3 – 4 h przy 60°C. Nasiona należy namoczyć na około 12 – 24 h w ciepłej (w termosie lub na kaloryferze), w destylowanej wodzie. Wysiać do przygotowanego, lekkiego i przepuszczalnego podłoża, na głębokość około 5 – 6 mm. Przykryć woreczkiem foliowym lub szybą i postawić w ciepłym miejscu (około 23°C), wietrzyć codziennie!!, nie dopuścić do pleśnienia. Kiedy wykiełkuje, wymaga żyznego przepuszczalnego podłoża, nadaje się do większości gleb, preferuje żyzne gleby piaszczyste średnio zatrzymujące wilgoć, miejsce w pełnym słońcu lub lekkim cieniu. Może rosnąć w bardzo kwaśnych i bardzo zasadowych glebach, pH 4, 3 – 8. Zwykle kiełkuje 1 do 6 miesięcy w 20°C. Na zewnątrz może być wystawiana jedynie w okresie czerwiec – sierpień. Rośliny muszą być chronione przed mrozem. Kwitnie od marca do czerwca. Kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez muchówki. Sadzonki można sporządzać z ok. 7 cm dojrzałych pędów bocznych, posadzonych w czerwcu lub lipcu w ramce.

Wieloletnia, zimozielona, drzewo. USDA Zone 9. Nadaje się do uprawy jako domowa roślina przyprawowa lub pokojowa. Ogólne warunki, jakich potrzebuje są takie jak dla innych roślin z gatunku Citrus. Może być wysiewana przez cały rok w domu, nasion nie należy przechowywać zbyt długo. Potrzebuje słonecznego stanowiska i większej donicy, nie lubi zbytnich zmian, nie może rosnąć w cieniu. Przed wysiewem nasiona i podłoże wymagają sterylizacji. Wysterylizować ziemię uniwersalną zmieszaną z włóknami kokosowymi i piaskiem w proporcji (1/3 piasku) w piekarniku przez 3 – 4 h 60°CNasiona należy namoczyć na około 6 h w ciepłej (w termosie lub na kaloryferze), destylowanej wodzie. Wysiać do przygotowanego, lekkiego i przepuszczalnego podłoża, na głębokość około 3 – 5 mm. Przykryć woreczkiem foliowym lub szybą i postawić w ciepłym miejscu (około 20°C), wietrzyć codziennie!!, nie dopuścić do pleśnienia. Mogą kiełkować do kilku miesięcy. Kiedy wykiełkuje, wymaga żyznego przepuszczalnego podłoża, preferuje lekko, ale stale wilgotne gleby, nie toleruje stojącej wody. Bardzo ważne jest, aby ziemia nie była zbyt mokra ani zbyt wysuszona przed podlaniem, gdyż rośliny zaczynają wkrótce żółknąć i umierać. Preferuje umiarkowanie ciężkie gleby gliniaste z hojną dawką kompostu i piasku, pH pomiędzy 5 i 6. Podczas uprawy w doniczkach najodpowiedniejszy będzie kompost zawierający równe ilości gliny i kompostu z liści (leaf mold) plus trochę popiołu z drzew liściastych. Korzeń rośliny nie lubi zakłóceń i nie powinno się jej przesadzać bez wyraźnej potrzeby, do większych pojemników należy je przesadzać bardzo ostrożnie i delikatnie, po przesadzeniu podlać umiarkowanie i zapewnić dużo spokoju. Nasiona można wysiewać w marcu w szklarni, kiełkowanie odbywa się zazwyczaj w ciągu 2 – 3 tygodni w 13°C. Młode roślinki nie znoszą nadmiaru wilgoci, więc należy je podlewać ostrożnie i ustawić w dobrze wentylowanym pomieszczeniu. Sadzonki można sporządzać z ok. 10 cm półdojrzałych gałązek, posadzonych w lipcu – sierpniu w ocienionej ramce, powinny być ukorzenione w październiku. Więcej info na temat uprawy cytrusowych można znaleźć na forum. Na zewnątrz może być wystawiana jedynie w okresie połowa maja – połowa lub początek września, na zimę powinna być wstawiana do szklarni o temp. 10 – 11°C. Surowiec:Owoce limonki mogą być zbierane, gdy dojrzeją.

Wieloletnia, zimozielona, drzewo. USDA Zone 9. Nadaje się do uprawy jako domowa roślina przyprawowa lub pokojowa. Ogólne warunki, jakich potrzebuje są takie jak dla innych roślin z gatunku Citrus. Może być wysiewana przez cały rok w domu, nasion nie należy przechowywać zbyt długo. Potrzebuje słonecznego stanowiska i większej donicy, nie lubi zbytnich zmian, nie może rosnąć w cieniu. Przed wysiewem nasiona i podłoże wymagają sterylizacji. Wysterylizować ziemię uniwersalną zmieszaną z włóknami kokosowymi i piaskiem w proporcji (1/3 piasku) w piekarniku przez 3 – 4 h w temperaturze 60°C. Nasiona należy namoczyć na około 6 h w ciepłej (w termosie lub na kaloryferze), destylowanej wodzie. Wysiać do przygotowanego, lekkiego i przepuszczalnego podłoża, na głębokość około 3 – 5 mm. Przykryć woreczkiem foliowym lub szybą i postawić w ciepłym miejscu (około 20°C), wietrzyć codziennie!!, nie dopuścić do pleśnienia. Mogą kiełkować do kilku miesięcy. Kiedy wykiełkuje, wymaga żyznego przepuszczalnego podłoża, preferuje lekko, ale stale wilgotne gleby, nie toleruje stojącej wody. Bardzo ważne jest, aby ziemia nie była zbyt mokra ani zbyt wysuszona przed podlaniem, gdyż rośliny zaczynają wkrótce żółknąć i umierać. Preferuje umiarkowanie ciężkie gleby gliniaste z hojną dawką kompostu i piasku, pH pomiędzy 5 i 6. Podczas uprawy w doniczkach najodpowiedniejszy będzie kompost zawierający równe ilości gliny i kompostu z liści (leaf mold) plus trochę popiołu z drzew liściastych. Korzeń rośliny nie lubi zakłóceń i nie powinno się jej przesadzać bez wyraźnej potrzeby, do większych pojemników należy je przesadzać bardzo ostrożnie i delikatnie, po przesadzeniu podlać umiarkowanie i zapewnić dużo spokoju. Nasiona można wysiewać w marcu w szklarni, kiełkowanie odbywa się zazwyczaj w ciągu 2 – 3 tygodni w 13°C. Młode roślinki nie znoszą nadmiaru wilgoci, więc należy je podlewać ostrożnie i ustawić w dobrze wentylowanym pomieszczeniu. Sadzonki można sporządzać z ok. 10 cm półdojrzałych gałązek, posadzonych w lipcu – sierpniu w ocienionej ramce, powinny być ukorzenione w październiku. Więcej info na temat uprawy cytrusowych można znaleźć na forum. Na zewnątrz może być wystawiana jedynie w okresie połowa maja – połowa lub początek września, na zimę powinna być wstawiana do szklarni o temp. 10 – 11°C. Surowiec:Liście mogą być zbierane i używane w każdej chwili (najlepiej w czasie gdy jest sucho), o ile rośliny są na tyle duże że nie zahamuje to ich wzrostu.

Wieloletnia, pnącze. USDA Zone 10a-11, osiąga długość 0, 5 – 3 m. Roślina łatwa w uprawie, należy do roślin strączkowych (sama zapewnia sobie azot w glebie). Przed wysianiem dobrze byłoby wysterylizować glebę, a nasiona namoczyć w ciepłej destylowanej wodzie na 3 – 5h. Nasiona wysiać do lekkiej żyznej ziemi na głębokość około 2 – 5 mm. Zapewnić ciepło i średnio wilgotne podłoże (można w tym celu przykryć woreczkiem lub szybą), należy je wietrzyć. Nasiona kiełkują w ciągu 7 – 14 dni. Miejsce do siania powinno być umiarkowanie zacienione (nie może rosnąć w pełnym słońcu, kiedy jest młoda). Lubią lekką wilgotność, nie znoszą nadmiaru wilgoci i stojącej wody. Optymalny zakres temperatury to 15 – 27°C. Potrzebuje pełnego słońca lub półcienia, lubi być osłonięta przez najbardziej gorące godziny dnia. Osiąga kilka metrów długości i dlatego trzeba jej zapewnić miejsce, po którym może się piąć, mogą to być kratki, bez nich roślina nie będzie silna (zwykle przemieszcza się w kierunku słońca). Jako roślina tropikalna preferuje ciemne, bogate gleby (2 części torfu/1 część gliny/1 część piasku lub perlitu).

Roślina łatwa w uprawie. Jednoroczna. USDA Zone 8, wys. do 0, 6 m. Nasiona kiełkuje się uniwersalnie (lekka ziemia do wysiewu). W dobrych warunkach kiełkują po 2 tygodniach. Zwykle kiełkują 2 – 6 tygodni w temperaturze 10°C. Nasiona należy wysiać bezpośrednio do gruntu w kwietniu lub wcześniej przygotować rozsadę. Stanowisko pod uprawę powinno być ciepłe, niezbyt suche, żyzne. Nie może rosnąć w cieniu, stanowisko słoneczne lub lekko ocienione. Nadaje się do gleb piaszczystych lub lekko gliniastych, preferuje przepuszczalne i nawożone gleby, pH: kwaśne, obojętne lub alkaliczne. Kwitnie od maja do września, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady. Nasiona dojrzewają od lipca do października. Surowiec:zbiór ziela (szczyty pędów ok. 30 cm, kwiaty i liście bez łodyg) przeprowadza się na początku kwitnienia roślin, zwykle w końcu czerwca.

Średnie drzewo lub krzew, może być przycinane. Lubi światło rozproszone, nie lubi mocnego, ostrego słońca, jednak w naszej szerokości może niekiedy potrzebować bardziej słonecznego stanowiska. Roślinom narażonym na zbyt mocne światło, brązowieją liście. Kawa lubi wodę, wymaga regularnego podlewania, ale nie toleruje stojącej wody i nieprzepuszczalnej ziemi, rośliny należy też czasem spryskiwać przegotowaną wodą, pozbawioną chloru, ziemia powinna być stale, ale umiarkowanie wilgotna => W naturze rośnie w tropikalnych górach, gdzie są obfite opady i mnóstwo mgły. Gleba powinna być żyzna, najlepiej kwaśna na bazie torfu, nie lubi gleby wapiennej, jeśli nie kwitnie, można bardziej zakwasić glebę przez dodanie większej ilości torfu. Może być zasilana słabym nawozem przez cały sezon wegetacyjny, co kilka podlewań i w zimie należy zrobić przerwę. Najlepsza temp. do uprawy w domu 17 – 25°C. Może być podatna na inwazję wełnowców, mszyc lub roztoczy, należy ją leczyć jak najszybciej, aby zapobiec rozprzestrzenianiu się ich na inne rośliny. Jak zawsze, należy najpierw leczyć ją najmniej toksycznymi substancjami, jeśli to nie zadziała, wtedy można użyć innych. Nasiona i ziemię należy wysterylizować przed wysiewem. Kawa może kiełkować 2, 5 – 6 miesięcy, temp. odpowiednia do kiełkowania to 18 – 22°C. Nasiona przed wysiewem należy namoczyć w ciepłej, destylowanej wodzie na 24 godziny, następnie wysiać je w wilgotnym piasku lub mokrym wermikulicie. Powinny mieć stałą, umiarkowaną wilgoć. Po wykiełkowaniu ziarno należy bardzo ostrożnie wyjąć z piasku lub wermikulitu. Wykonać otwór o głębokości 1 – 1, 25 cm w sypkiej, gliniastej ziemi, o wysokiej zawartości humusu, do kiełkowania potrzebuje lekkiej gleby. Nasiona umieścić płaską stroną w dół w otworze i delikatnie przysypać, nie ugniatać ziemi. Powinny być podlewane codziennie, ale bardzo ostrożnie i raczej w małej ilości, bo zbyt dużo lub zbyt mało wody, może zaszkodzić w kiełkowaniu. Gleba powinna pozostać dobrze odwodniona, ale wilgotna przez cały czas. W miesiącach letnich może być wystawiana na zewnątrz, najlepsze będzie osłonięte miejsce z rozproszonym światłem, należy unikać przelewania. Należy utrzymywać glebę bardziej wilgotną wiosną i latem, ledwie wilgotną jesienią i zimą, wymaga wilgotnego powietrza. Zwykle zaczyna kwitnąć po dwa lub trzech latach, aby pobudzić kwitnienie, należy poczekać aż do początku zimy i wtedy znacznie ograniczyć podlewanie na 2 – 3 miesiące. Kiedy będzie wiosna, roślinę należy zacząć podlewać obficie, co powinno ją pobudzić do produkcji kwiatów, od tego momentu podlewać już regularnie. C. arabica zapyla się sama. Gdy owoce dojrzeją, można je zbierać i przetwarzać na własną kawę lub wysiewać na sadzonki.

Roślina jednoroczna, uprawia się ją z nasion podobnie jak kminek, osiąga wysokość do 0, 3 metra. USDA Zone 8. Może być uprawiany w strefie umiarkowanej, wcześniej trzeba przygotować sadzonki. Gleba do kiełkowania nasion powinna być piaszczysta. Nasiona należy siać wczesną wiosną, po kilka w pojedynczych doniczkach, w szklarni, po wykiełkowaniu rośliny rosną szybko, (należy rozsadzić je wszystkie po wcześniejszym hartowaniu), po ostatnich spodziewanych przymrozkach. Należy dać roślinom trochę tymczasowej ochrony, podczas pierwszych kilku tygodni na otwartym terenie. Nadaje się do gleb piaszczystych lub lekko gliniastych, preferuje gleby bardzo przepuszczalne. pH: kwaśne, obojętne i podstawowe (alkaliczne) gleby, nie może rosnąć w cieniu, preferuje suche lub średnio wilgotne gleby, powinna rosnąć w położeniu osłoniętym. Najlepsze do uprawy będzie nasłonecznione miejsce, z żyzną i przepuszczalną glebą, rośliny mogą rosnąć w odległości ok. 20 cm od siebie. Uprawa roślin wymaga długiego, gorącego lata, przy dziennej temperaturze około 25 – 30°C, jest odporna na suszę. Może nie znieść temp. nawet 5°C, jest w ogóle nieodporna na mróz (frost tender). Kwitnie od czerwca do lipca, a nasiona dojrzewają od sierpnia do września, kwiaty są hermafrodytą, zapylane są przez owady. Roślina potrzebuje 3 – 4 miesięcy, aby nasiona mogły dojrzeć. Nasiona zbiera się w pełni dojrzałe, a następnie suszy w cieniu, w ciepłym miejscu, rozsypane cienką warstwą. Należy je przechowywać w szczelnie zamkniętych, nieprzezroczystych słoikach.

Wieloletnie lub jednoroczne, szybkorosnące, tropikalne pnącze, osiąga wysokość do 4, 5 m. USDA Zone 10. Może nie znieść temp. nawet ok. 5°C, jest w ogóle nieodporna na mróz (frost tender). Może być uprawiana podobnie jako roślina jednoroczna. Jest łatwa w uprawie. Nasiona wysiewa się na początku lub w połowie wiosny najlepiej w szklarni, tak aby rozsadę można było wystawić na stałe miejsce po 15 maja. Nasiona przed kiełkowaniem wymagają namoczenia w ciepłej, destylowanej wodzie, przez około 6 – 12 h. Roślina wymaga stosowania dość wysokich, wzmocnionych podpór, bardzo szybko rośnie, nadaje się do nasadzeń przy pergolach i altanach. Miejsce do uprawy powinno być słoneczne lub lekko ocienione, ciepłe, osłonięte, wilgotne i żyzne, ziemia przepuszczalna. Kwitnie od sierpnia do września, kwiaty są jednopienne, pojedyncze kwiaty są męskie lub żeńskie, obie płcie można znaleźć na tej samej roślinie, są zapylane przez owady. Roślinom należy zapewnić trochę tymczasowej ochrony, podczas pierwszych tygodni na otwartym terenie. Surowiec:Owoce można spożywać na surowo (niedojrzałe lub dojrzałe) gotować je lub faszerować. Jada się także młode pędy i liście.

Roślina niezwykle łatwa w uprawie. Wieloletnia. Zimozielona. Może być uprawiana jako domowa roślina przyprawowa. USDA Zone 10-11, (korzenie Zone 8b). Wysypać nasiona do doniczki ok. 12 cm śr. , na bardzo wilgotną, przepuszczalną, żyzną glebę (np. uniwersalną do wysiewu nasion), przycisnąć je delikatnie, donicę przykryć czymś przezroczystym, pozostawić w ciepłym, słonecznym miejscu, zaglądać i utrzymywać stałą średnią wilgotność. Po 4 – 5 dniach pojawiają się kiełki, wtedy pokrywkę należy stopniowo odsłaniać, a rośliny przyzwyczajać do słońca, podlewać zraszaczem. Kiedy źdźbła będą wystarczająco duże (około 4 – 6 cm) przenieść w stałe miejsce, z dala od przeciągów, najlepiej w pełnym słońcu lub lekkim cieniu, nie dopuścić do przesuszenia ani przelania. Lubi wodę, wymaga regularnego podlewania, ale nie toleruje stojącej wody i nieprzepuszczalnej ziemi, rośliny należy też czasem spryskiwać przegotowaną wodą, pozbawioną chloru, ziemia powinna być stale, ale umiarkowanie wilgotna. Wymaga ciepła, pełnego słońca, żyznej ziemi i pH 5, 1 – 8, 5, lepiej rośnie w kwaśnej glebie. Roślina powinna być od czerwca do września regularnie podlewana i co tydzień (lub 10 dni) zasilana nawozem np. humusem i wywarem lub nawozem z pokrzyw. Przed wysadzeniem roślin na zewnątrz należy glebę przekopać razem z kompostem. Preferuje dobrze odsączone, średnio wilgotne, żyzne gleby. Rośliny, które osiągną około 15 – 20 cm można wystawić np. do ogrodu (najwcześniej po 15 maja, z obawy przed przymrozkami, ziemia powinna być już ciepła). Wybrać stanowisko nasłonecznione, osłonięte, ziemię żyzną, piaszczystą lub średnio gliniastą, ale toleruje raczej każdy rodzaj przepuszczalnej i żyznej gleby. Musi zimować w domu, bardziej znosi suszę niż zbytnie przelanie (kiedy jest dorosła). Rośliny rozmnaża się z nasion lub przez podział starszych kęp, w optymalnych warunkach bardzo szybko wypuszczą boczne pędy. Podzielone rośliny muszą być uprawiane w ciepłym, jasnym, słonecznym miejscu przez około rok. Surowiec:Łodygi lub liście mogą być zbierane w każdej chwili, łodygi zbiera się, gdy osiągną grubość około 1, 25 cm. Jeśli zetniemy łodygę na wysokości około 3, 5 cm nad korzeniem, wypuści nowe liście ze środka. Powinno się to robić bardzo ostrym nożem. Łodygi są zazwyczaj tłuczone i gotowane na wolnym ogniu, aby wydobyć ich cytrynowy smak. Używa się ich również obranych z zewnętrznych liści i drobno krojonych. Liście można też suszyć i używać do herbat, liście i łodygi mogą być przechowywane zamrożone do ok. 6 miesięcy.

Roślina niezwykle łatwa w uprawie. Jednoroczna. Wysiewać na początku wiosny w domu lub w szklarni, po 15 maja można wynieść ją na zewnątrz, na stałe miejsce. Nasiona kiełkuje się uniwersalnie w małych doniczkach (przykryć je 2 mm warstwą ziemi, podlać zraszaczem). Może kiełkować do 3 – 4 tygodni. Najlepszą jest gleba próchniczna, zasobna w składniki pokarmowe, przepuszczalna, lekko wilgotna i szybko się nagrzewająca. pH gleby: 6, 1 – 7, 8Sadzić w półmetrowych odstępach od siebie. Preferuje żyzne, przepuszczalne, wapienne gleby z dodatkiem kompostu z liści, dodawanie naturalnych nawozów azotowych zwiększa stężenie alkaloidów w roślinie. Jest wrażliwa na mróz, powinna rosnąć w otwartym, ciepłym, słonecznym miejscu. Rośliny lubią być podlewane obficie, raz na jakiś czas. W okresie kwitnienia (czerwiec – październik) można odcinać przekwitłe kwiaty, co wydłuży jej kwitnienie, potrzebuje nawożenia.

Roślina łatwa w uprawie. Bylina. USDA Zone 9. Wysokość do 1 m. Wysiewać przez cały rok w domu lub na wiosnę w domu lub w szklarni, po 15 maja można wynieść ją na zewnątrz. Może nie znieść temp. nawet 5°C, jest w ogóle nieodporna na mróz (frost tender). Nasiona kiełkuje się uniwersalnie (wystarczy przykryć je 1 mm warstwą ziemi, podlać zraszaczem). Nasiona wysiewać po 2 – 3 w doniczkach, wczesną wiosną w szklarni. Nasiona zwykle kiełkują w 3 – 6 tygodni, w temperaturze 15°C. Aby napowietrzyć glebę, na dnie doniczki rozsypać niewielką (2 – 3 cm) warstwę żwiru lub keramzytu. Kiedy będą miały po 3 – 4 prawdziwe liściem należy rozsadzić je do osobnych doniczek/ można zacząć od tych, które rosną najszybciej. Najodpowiedniejszą glebą jest próchniczna, zasobna w składniki pokarmowe, przepuszczalna i szybko się nagrzewająca. Wysadzić późną wiosną lub wczesnym latem, po ostatnich spodziewanych przymrozkach. W obszarach o gorącym lecie warto próbować siewu na zewnątrz w połowie lub późną wiosną. Nadaje się do gleb piaszczystych i lekko gliniastych, preferuje lekkie, żyzne wapienne lub piaszczyste gleby i otwarte, nasłonecznione miejsce. Odpowiednie pH: neutralne i alkaliczne gleby, może rosnąć na glebach bardzo alkalicznych, nie może rosnąć w cieniu, preferuje suche lub wilgotne gleby. Wymagania pH gleby: 6, 6 do 7, 5Rośliny lubią być podlewane obficie raz na jakiś czas. W okresie kwitnienia (czerwiec – październik) można odcinać przekwitłe kwiaty, co wydłuży jej kwitnienie, potrzebują nawożenia. Rośliny mogą przetrwać zimę (mogą rozmnożyć się też z nasion rozsypanych jesienią), jeżeli dół łodygi będzie obsypany grubą warstwą piachu. Na wiosnę należy je odkryć. Jednak bezpieczniej będzie przezimować je, mniej podlewane, w widnej piwnicy. Sadzić w pół metrowych lub metrowych odstępach od siebie. Kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady. Gatunek może być bardzo podatny na różne wirusy, które dotykają rodzinę Solanaceae, może działać jako centrum zakażenia, więc nie powinien być uprawiany w pobliżu ziemniaków, papryki lub pomidorów.

Roślina łatwa w uprawie. Jednoroczna. USDA Zone 7. Wysokość do 1, 5 m. Wysiewać na wiosnę w domu lub szklarni, po 15 maja można wynieść ją na zewnątrz. Zaleca się też siew na zewnątrz w połowie lub późną wiosną. Nadaje się do gleb piaszczystych i lekko gliniastych, preferuje lekkie, żyzne wapienne lub piaszczyste gleby i otwarte, nasłonecznione miejsca. Odpowiednie pH: neutralne i alkaliczne gleby, może rosnąć na glebach bardzo alkalicznych, nie może rosnąć w cieniu, preferuje suche lub wilgotne gleby. Nasiona kiełkuje się uniwersalnie (wystarczy przykryć je 1 mm warstwą ziemi, podlać zraszaczem). Nasiona zwykle kiełkują w 2 – 4 tygodni, w temperaturze 15°C. Aby napowietrzyć glebę, na dnie doniczki rozsypać niewielką (2 – 3 cm) warstwę żwiru lub keramzytu. Kiedy będą miały po 3 – 4 prawdziwe liście, należy rozsadzić je do osobnych doniczek lub na stałe miejsce/ można zacząć od tych, które rosną najszybciej. Najodpowiedniejszą glebą jest próchniczna, zasobna w składniki pokarmowe, przepuszczalna i szybko się nagrzewająca. Wymagania pH gleby: 6, 6 do 7, 5Sadzić w półmetrowych lub metrowych odstępach od siebie. Rośliny lubią być podlewane obficie raz na jakiś czas, nie lubią wody stojącej w ziemi. W okresie kwitnienia (czerwiec – październik) można odcinać przekwitłe kwiaty, co wydłuży jej kwitnienie, potrzebują nawożenia. Kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez ćmy. Gatunek może być bardzo podatny na różne wirusy, które dotykają rodzinę Solanaceae, może działać jako centrum zakażenia, więc nie powinien być uprawiany w pobliżu ziemniaków, papryki lub pomidorów. Dobrze rośnie z dyniami. Cała roślina wydziela mdlący zapach.

Niezwykle łatwa w uprawie. Bylina, kaktus/sukulent, zimozielona, wysokość ok. 15 cm. USDA Zone 10a – 11. Miejsce słoneczne lub lekko ocienione, odporna na suszę, nie toleruje przelewania. Kwitnie przez cały rok. pH gleby 6, 1 – 7, 8. Można wysiewać przez cały rok w domu lub wczesną wiosną w szklarni. Nasiona wysiać do uprzednio zwilżonej (zmieszanej w 1/4 z piaskiem) ziemi dla kaktusów, z której należy wcześniej powybierać większe «części» (tzn. aby była płaska), po wysianiu lekko przycisnąć do ziemi, delikatnie podlać zraszaczem, donicę przykryć czymś przezroczystym, pozostawić w ciepłym, słonecznym miejscu, zaglądać i utrzymywać stałą, średnią wilgotność. Może kiełkować w kilka dni, a maruderzy do około miesiąca. Nie należy przesadzać z podlewaniem, kiedy jest dorosła, miejsce w pełnym słońcu. W uprawie nie różni się od innych sukulentów. Można rozmnażać ją przez ukorzenianie się zdrewniałych sadzonek. Na zewnątrz może być wystawiana jedynie w okresie maj – wrzesień, rośliny muszą być chronione przed mrozem. W okresie od listopada do marca należy ograniczyć podlewanie i postawić ją w miejscu o temp. ok. 10 – 15°C, aby mogła spokojnie przezimować.

Wieloletnia, wysokość do 1, 3 m. Mrozoodporna. USDA Zone 5a – 9b. Może być wysiewana przez cały rok w domu/wiosną w szklarni lub zimnej ramce (pierwszą zimę powinna spędzić w domu lub w ogrzewanej szklarni), do ogrodu może zostać przeniesiona w maju następnego roku. Nasiona należy na 12 h namoczyć w destylowanej wodzie/lub położyć na wilgotnej wacie. W cieple kiełkują w ciągu kilku – kilkunastu dni/wysiać do wilgotnej, uniwersalnej ziemi do kiełkowania nasion. Nie przykrywać grubą warstwą ziemi, a jedynie docisnąć. Lubi warunki umiarkowane, tzn. nie lubi zbytniej suszy, jak i nadmiernej wilgoci, miejsce na słonecznym parapecie. Nadaje się do gleby piaszczystej lub lekko gliniastej, pH gleby: 5, 6 – 8, 5, preferuje dobrze odsączone, ale wilgotne gleby, nie może rosnąć w cieniu. Wiąże azot atmosferyczny, rośliny rosnące w pobliżu również będą z niego korzystać. Kwitnie od maja do lipca, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady.

Wieloletnia, zimozielona, wolnorosnące drzewo. Nasiona draceny są świeże, ale mogą trudno kiełkować. Może być wysiewana przez cały rok lub w połowie wiosny w domu. W naturalny sposób były rozsiewane przez ptaki Dodo, są sposoby na wytworzenie podobnego środowiska, np. moczenie w mocnym roztworze rumianku lub słabszym herbaty w temperaturze 22 – 30°C przez 12 h (np. w termosie lub na kaloryferze). Nasiona umieścić w wilgotnej ziemi uniwersalnej zmieszanej z piaskiem, tak aby miały dostęp świeżego powietrza, nie należy zbytnio ubijać ziemi i trzymać je w temperaturze około 22 – 29°C. Kiełkują zwykle 3 – 15 tygodni, najlepiej, aby stały w ciepłym i słonecznym miejscu, ale zacienione innymi roślinami. Ziemia powinna być stale, ale umiarkowanie wilgotna. Po wykiełkowaniu najlepiej przenieść je do mieszaniny torfu i ziemi dla dracen. Należy używać gleby bez kompostu, jest bardzo łatwą w uprawie rośliną domową. Może rosnąć na parapecie słonecznego okna, jednak nie powinna być wystawiona na bezpośrednie południowe słońce, kilka godzin mocnego światła o świcie i zachodzie słońca będzie najlepsze. Rośliny przypominają wyglądem yucca i tak należy z nimi postępować, gdy są dorosłe. Podlewać obficie, gdy ziemia lekko przeschnie, powinna być przepuszczalna i żyzna, może być zasilana dwa razy w miesiącu naturalnymi nawozami, np. humusem. Od wiosny do jesieni ziemia w donicy powinna być tylko lekko wilgotna. Nadmierne podlewanie roślin może spowodować utratę liści, natomiast lubi, gdy zrasza się jej liście (np. dwa razy w tygodniu). Najbardziej odpowiada jej miejsce, gdzie jest temperatura powyżej 18°C w ciągu dnia i około 15°C w nocy.

Wieloletnia, mrozoodporna. USDA Zone 5-9, do 1m wysokości. Można rozmnożyć ją z nasion, wysiewanych w kwietniu wprost do gruntu, bądź też od marca do czerwca pod osłonami, na rozsadniku, w domu, szklarni lub poprzez podział korzenia. Uprawiana z nasion wymaga przesadzenia na miejsce stałe w końcu kwietnia lub we wrześniu. Nasiona najlepiej wysiewać w marcu / kwietniu w szklarni, do kiełkowania potrzebują dobowych wahań temperatury, zwykle kiełkują w 10 – 21 dni w temperaturze 25°C. Sadzonki należy przesadzić do poszczególnych doniczek/ można zacząć od tych największych. Powinny rosnąć w szklarni w pierwszym roku, wystawić je na stałe miejsce późną wiosną lub wczesnym latem następnego roku. Podział kęp wiosną lub jesienią, większe mogą być sadzone bezpośrednio na stałych pozycjach, jednak najlepiej podzielić je na mniejsze kępy i rozwijać w zimnej ramce, aż do ich dobrego zakorzenienia. Najlepiej rośnie na glebie żyznej, próchnicznej, umiarkowanie wilgotnej, by dobrze rosła nie wymaga jednak specjalnych gleb i warunków klimatycznych. Dobrym przedplonem pod jej uprawę są rośliny okopowe. Preferuje gleby piaszczyste i lekko gliniaste, najlepsze są dla niej gleby przekopane, głębokie, żyzne, dobrze przepuszczalne, powinny zawierać «leafmold», mogą być suche lub średnio wilgotne, nie może rosnąć w cieniu, kiedy jest dorosła, toleruje suszę. Kwitnie od sierpnia do września, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady. Usuwanie przekwitłych kwiatów poprawia ogólny wygląd roślin. Jeśli zamierzamy zbierać nasiona, należy pozostawić niektóre kwiaty do całkowitego dojrzenia nasion, należy pamiętać, że jeżówki mogą się między sobą swobodnie krzyżować. Ślimaki bardzo ją lubią. Surowiec:Kwiaty są zbierane w czasie pełnego kwitnienia rośliny, liście mogą być zbierane i używane w każdej chwili, o ile rośliny są na tyle duże, że nie zahamuje to ich wzrostu, natomiast korzenie zbiera się na jesieni z minimum czteroletnich roślin.

Wieloletnia, mrozoodporna. USDA Zone 3 – 9, do 80 cm wysokości. Można rozmnożyć ją z nasion, wysiewanych w kwietniu wprost do gruntu, bądź też od marca do czerwca pod osłonami, na rozsadniku, w domu, szklarni lub poprzez podział korzenia. Uprawiana z nasion wymaga przesadzenia na miejsce stałe w końcu kwietnia lub we wrześniu. Nasiona najlepiej wysiewać w marcu / kwietniu w szklarni, do kiełkowania potrzebują dobowych wahań temperatury, zwykle kiełkują w 10 – 21 dni w temperaturze 25°C. Sadzonki należy przesadzić do poszczególnych doniczek/ można zacząć od tych największych. Powinny rosnąć w szklarni w pierwszym roku, wystawić je na stałe miejsce późną wiosną lub wczesnym latem następnego roku. Podział kęp wiosną lub jesienią, większe mogą być sadzone bezpośrednio na stałych pozycjach, jednak najlepiej podzielić je na mniejsze kępy i rozwijać w zimnej ramce, aż do ich dobrego zakorzenienia. Najlepiej rośnie na glebie żyznej, próchnicznej, umiarkowanie wilgotnej, by dobrze rosła nie wymaga jednak specjalnych gleb i warunków klimatycznych. Dobrym przedplonem pod jej uprawę są rośliny okopowe. Preferuje gleby piaszczyste i lekko gliniaste, najlepsze są dla niej gleby przekopane, głębokie, żyzne, dobrze przepuszczalne, powinny zawierać «leafmold», mogą być suche lub średnio wilgotne, nie może rosnąć w cieniu, kiedy jest dorosła, toleruje suszę. Kwitnie od lipca do października, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady, zazwyczaj zakwita po raz drugi, usuwanie przekwitłych kwiatów poprawia ogólny wygląd roślin. Jeśli zamierzamy zbierać nasiona, należy pozostawić niektóre kwiaty do całkowitego dojrzenia nasion, należy pamiętać, że jeżówki mogą się między sobą swobodnie krzyżować. Korzenie są włókniste i zwykle znajdują się blisko powierzchni. Ślimaki bardzo ją lubią. Surowiec:Kwiaty są zbierane w czasie pełnego kwitnienia rośliny, liście mogą być zbierane i używane w każdej chwili, o ile rośliny są na tyle duże, że nie zahamuje to ich wzrostu, natomiast korzenie zbiera się na jesieni z minimum czteroletnich roślin.

Łatwa w uprawie. Wieloletnia. Mrozoodporna. USDA Zone 3, wysokość do 1, 2 metra. Można rozmnożyć ją z nasion, wysiewanych w kwietniu wprost do gruntu, bądź też od marca do czerwca pod osłonami, na rozsadniku, w domu, szklarni lub poprzez podział korzenia. Uprawiana z nasion wymaga przesadzenia na miejsce stałe w końcu kwietnia lub we wrześniu. Nasiona najlepiej wysiewać w marcu / kwietniu w szklarni, do kiełkowania potrzebują dobowych wahań temperatury, zwykle kiełkują w 10 – 21 dni w temperaturze 25°C. Sadzonki należy przesadzić do poszczególnych doniczek/ można zacząć od tych największych. Powinny rosnąć w szklarni w pierwszym roku, wystawić je na stałe miejsce późną wiosną lub wczesnym latem następnego roku. Podział kęp wiosną lub jesienią, większe mogą być sadzone bezpośrednio na stałych pozycjach, jednak najlepiej podzielić je na mniejsze kępy i rozwijać w zimnej ramce, aż do ich dobrego zakorzenienia. Najlepiej rośnie na glebie żyznej, próchnicznej, umiarkowanie wilgotnej, by dobrze rosła nie wymaga jednak specjalnych gleb i warunków klimatycznych. Dobrym przedplonem pod jej uprawę są rośliny okopowe. Preferuje gleby piaszczyste i lekko gliniaste, najlepsze są dla niej gleby przekopane, głębokie, żyzne, dobrze przepuszczalne, powinny zawierać «leafmold», mogą być suche lub średnio wilgotne, nie może rosnąć w cieniu, kiedy jest dorosła, toleruje suszę. Kwitnie od lipca do sierpnia, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady. Usuwanie przekwitłych kwiatów poprawia ogólny wygląd roślin. Jeśli zamierzamy zbierać nasiona, należy pozostawić niektóre kwiaty do całkowitego dojrzenia nasion, należy pamiętać, że jeżówki mogą się między sobą swobodnie krzyżować. Ślimaki bardzo ją lubią. Surowiec:Kwiaty są zbierane w czasie pełnego kwitnienia rośliny, liście mogą być zbierane i używane w każdej chwili, o ile rośliny są na tyle duże, że nie zahamuje to ich wzrostu, natomiast korzenie zbiera się na jesieni z minimum czteroletnich roślin.

Wieloletnia/bylina, wiecznozielona, tropikalna. USDA Zone 10a-11, do 1, 3 m wysokości. W idealnych warunkach może osiągnąć nawet do 3m. Nadaje się do uprawy jako roślina pokojowa (wymaga większej doniczki). Nasiona i ziemię należy wysterylizować przed wysiewem. Gleba powinna mieć obniżony poziom pH 5, 1 – 6, 5/nie lubi gleb silnie kwaśnych. Nasiona należy wysiać do ziemi uniwersalnej zmieszanej w 1/5 z piaskiem i w 1/4 włóknami kokosowymi, na głębokość około 2 – 4 mm, przykryć delikatnie ziemią, nie uciskać mocno ziemi dookoła, podlać zraszaczem. Utrzymywać glebę stale wilgotną, nie wystawiać ich bezpośrednio na słońce, kiedy kiełkują, ale powinny mieć ciepło. Nasiona zwykle bardzo powoli kiełkują, może im to zająć 4 – 16 tygodni, pierwsze mogą kiełkować już po dwóch tygodniach. Kiedy zaczną kiełkować, należy przechowywać je w wilgotnym i ciepłym obszarze, w tym czasie należy stopniowo zdejmować pokrywkę pojemnika i przesuwać go w lekko słoneczne miejsce, woli rosnąć w cieniu lub półcieniu niż w pełnym słońcu. Lubi wodę, wymaga regularnego podlewania małą ilością wody, ale nie toleruje stojącej wody i nieprzepuszczalnej ziemi, rośliny należy też czasem spryskiwać przegotowaną wodą, pozbawioną chloru, ziemia powinna być stale, ale umiarkowanie wilgotna =>W naturze rośnie w tropikalnych lasach deszczowych, gdzie są obfite opady. Jeśli wierzchołki liści stają się brązowe, należy obniżyć częstotliwość nawadniania o połowę. W miesiącach letnich może być wystawiana na zewnątrz, najlepsze będzie osłonięte, zacienione w 80% miejsce z rozproszonym światłem, należy unikać przelewania jak też wysychania ziemi. Wymaga minimalnej stałej temperatury 22°C, jeśli temp. spadnie poniżej 11°C należy ją wnieść do środka lub przestawić w cieplejsze miejsce. Lubi nawóz o wysokiej zawartości azotu (pokrzywowy), a niskiej potasu, raz na trzy tygodnie. http://pl. wikibooks. org/wiki/Ekoogrodnictwo/Nawo%C5%BCenie#AzotSurowiec:Liście mogą być zbierane i używane w każdej chwili (najlepiej w czasie gdy jest sucho), o ile rośliny są na tyle duże, że nie zahamuje to ich wzrostu. Nasiona mogą być zbierane ze strąków po wyschnięciu na roślinie, jednak jest mało prawdopodobne by zakwitła w naszym klimacie.

Ciernisty, mrozodporny krzew, USDA Zone 3, rośnie powoli, nie lubi gorąca i mokrego podłoża, do 2, 5 metra wysokości. Ma silnie rozgałęziony system kłączy – rosnący w górnych warstwach gleby (długość systemu korzeniowego może dochodzić do 30 m), daje liczne odrosty, może tworzyć kolczaste żywopłoty i być trudny do usunięcia. Toleruje różne rodzaje gleby, najlepiej rośnie na glebach średniożyznych, przepuszczalnych, piaszczystych lub średniogliniastych. Da sobie radę również w ziemi ubogiej, ważne by miał dobry drenaż, a ziemia była lekko wilgotna. Lubi gleby średniowilgotne, próchniczne, dobrze nagrzane, miejsce z rozproszonym światłem lub słoneczne, osłonięte od wiatrów północnych i wschodnich. Powierzchnia drzewiasta z 50 – 80 % cienia jest wprost idealna. Przed wykiełkowaniem nasion należy wysterylizować podłoże do stratyfikacji i strać się utrzymać jak najbardziej sterylne warunki. Nasiona sterylizować przez 2 h w 2% roztworze nadmanganianu potasu lub przez namaczanie ich na 12 h w srebrze koloidalnym. Następnie włożyć do doniczek z piaskiem i stratyfikować:90 dni temp 18 – 20°C60 dni temp 5 – 10°C60 dni temp. 0°Cew. trzymać w wilgotnym, wysterylizowanym piasku w lodówce przez sześć miesięcy lub zasiać jesienią w zimnej ramce. Podczas startyfikacji należy sprawdzać wilgotność, w razie potrzeby dolewać wody destylowanej lub srebra koloidalnego, pojemnik z nasionami i piaskiem powinien być cały czas otwarty lub z uchyloną pokrywką. Po stratyfikacji nasiona wysiać do piasku zmieszanego pół na pół z ziemią uniwersalną lub kompostem, postawić w półsłonecznym, ciepłym miejscu i utrzymywać stałą nie za dużą wilgoć. Po około miesiąca powinny pojawić się pierwsze rośliny, kiełkowanie może trwać nawet do dwóch lat. Pierwszą zimę sadzonki powinny spędzić w nieogrzewanej szklarni lub nieogrzewanym pomieszczeniu, w półsłonecznym miejscu. Wiosną lub na początku lata następnego roku można je wysadzić na miejsce stałe. W czasie pierwszej zimy sadzonki zimujące w gruncie wymagają okrycia przed mrozami. Kwitnie w lipcu i sierpniu, owocuje we wrześniu, kwiaty pachnące, miododajne, obupłciowe lub jednopłciowe, zapylane przez owady. Nasiona zbiera się już z roślin trzyletnich, należy umieścić je na głębokości 1, 5 cm, w piaszczystej ziemi, wykiełkują po około 18 miesiącach. Z roślin można łatwo ukorzeniać pędy, wpół zdrewniałe gałęzie o wys. 15 – 30 cm można ukorzeniać w lipcu-sierpniu w ramce. Korzenie dzieli się bardzo wczesną wiosną, kiedy roślina jeszcze nie obudziła się po zimie. Surowcem są liście lub kłącza i korzenie. Korzenie zbiera się jesienią, w drugiej połowie września, tylko z dorosłych roślin, które osiągnęły powyżej 1m lub około 3 – 4 lat. Korzenie należy szybko umyć (nie moczyć w wodzie), pokroić na kawałki i suszyć w temperaturze 40 – 50°C.

Wieloletnia/bylina, pnącze 2, 5 – 12 m. Strefa USDA 10b – 11. W pełnym słońcu do półcienia. Wymaga stale lekko wilgotnej gleby, nie może wyschnąć pomiędzy podlewaniami. Rozsiewają się naturalnie, wpadając do wody i podróżując, na znaczne odległości, oceanem (nawet przez lata) – nasiona podczas tej podróży nie gniją, gdyż twarda otoczka zewnętrzna jest bardzo dobrze naturalnie zaimpregnowana woskiem przed wodą. Aby nasiono wykiełkowało, musi otoczkę uszkodzić zwierzę lub warunki, aby woda mogła się dostać do środka. Jeśli wykiełkuje, dorasta do sąsiednich drzew i zaczyna się po nich piąć. Nasiona i podłoże wymagają sterylizacji przed wysiewem. Aby łatwo mogło wykiełkować, należy je spiłować naprzeciwko zarodka, tak aby nie uszkodzić środka, a woda mogła się dostać do niego. Później należy je namoczyć w przegotowanej lub destylowanej wodzie i czekać, aby powiększyło swą objętość/12 – 48H, (wodę można wymienić 1 – 2 x na czystą). Po tym czasie należy wysiać je do sterylnej żyznej, przepuszczalnej, lekkiej ziemi zmieszanej w 1/2 – 1/3 z czystym piaskiem, na głębokość 1 – 2 cm, ziemi nie należy zbytnio ubijać, wymagania pH gleby: 5, 6 – 7, 5. Należy pamiętać, aby miało stałą, ale nie za dużą wilgotność i ciepło. Kiełkuje od dwóch tygodni do kilku miesięcy, po tym czasie rośnie już szybko, należy zapewnić jej coś, po czym może się piąć, kiedy będzie tego potrzebować. W miarę wzrostu zapewniać większą donicę i więcej miejsca, zwykle rośnie w kierunku słońca, lubi nawożenie. Gleba powinna pozostać dobrze odwodniona, ale wilgotna przez cały czas. W miesiącach letnich może być wystawiana na zewnątrz, najlepsze będzie osłonięte miejsce z rozproszonym światłem, należy unikać przelewania i zbytniego wysychania ziemi, nie toleruje temp. Około 5 – 7°C, po lekkim przemarznięciu odbija z korzenia.

Łatwa w uprawie/mało wymagająca, zimozielona, wieloletnia, mrozoodporna. USDAZone 5b – 11, wys. do 0, 4m. Nasiona kiełkować w domu wczesną wiosną lub przez cały rok w temp. Około 15 – 21°C. Nasiona i podłoże wymagają sterylizacji przed wysiewem, nasiona można namoczyć w srebrze koloidalnym/destylowanej wodzie na kilka godzin. Następnie wysiać do ziemi lekkiej, zmieszanej w 1/2 części z piaskiem, przysypać bardzo lekko, podlać, najlepiej zraszaczem, utrzymywać stała, ale nie za dużą wilgotność. Nasiona kiełkują od kilku dni do kilku miesięcy. Wymaga dobrze odsączonej gleby i słonecznego stanowiska, nie może rosnąć w cieniu, dorosłe rośliny są odporne na suszę, a także tolerują gleby wapienne. Nadaje się do gleb piaszczystych lub lekko gliniastych, preferuje gleby bardzo przepuszczalne, lubi wilgoć, ale nie znosi jej nadmiaru. pH: kwaśne, obojętne i podstawowe (alkaliczne) gleby, nie może rosnąć w cieniu, preferuje suche lub średnio wilgotne gleby. Nasiona najlepiej wysiewać wczesną wiosną lub jesienią w szklarni, w piaszczystej, łatwo przepuszczalnej, ale nie wysychającej całkiem glebie. Sadzonki należy przesadzić do poszczególnych doniczek/ można zacząć od tych największych. Powinny rosnąć w szklarni w pierwszym roku, można wystawić je na stałe miejsce późną wiosną lub wczesnym latem następnego roku. Podział kęp wiosną, mogą być sadzone bezpośrednio na stałych pozycjach, jednak najlepiej podzielić je na mniejsze kępy i rozwijać w zimnej ramce, aż do ich dobrego zakorzenienia. Roślinom należy zapewnić ochronę w pierwszej i drugiej zimie. Rosnąc w domu, również nie wymaga wiele uwagi / należy traktować ją jak standardowe sukulenty. Lubi rozwijać się w zwykłej glebie gliniastej, przepuszczalnej, w pełnym słońcu, ale nie na zbyt suchym stanowisku, dobrze sobie radzi w luźnej glebie kamienistej w pełnym słońcu i z podlewaniem raz na jakiś czas – gdy jest naprawdę sucho. Doskonale sprawdza się jako roślina okrywowa na skalistych zboczach lub na skalniaku. Kwitnie od maja do czerwca, a nasiona dojrzewają od sierpnia do września, kwiaty są dwupienne (zarówno męskie, jak i żeńskie rośliny muszą być uprawiane, jeśli wymagane są nasiona). Surowiec:Łodygi mogą być zbierane i suszone w każdej chwili (najlepiej w czasie gdy jest sucho), o ile rośliny są na tyle duże, że nie zahamuje to ich wzrostu.

Łatwa w uprawie/mało wymagająca, zimozielona, wieloletnia, mrozoodporna. USDAZone 6 b, wys. do 1, 8 m. Nasiona kiełkować w domu wczesną wiosną lub przez cały rok w temp. Około 15 – 21°C. Nasiona i podłoże nie wymagają sterylizacji przed wysiewem, nasiona można namoczyć w srebrze koloidalnym/destylowanej wodzie na kilka godzin. Następnie wysiać do ziemi lekkiej, zmieszanej w 1/2 części z piaskiem, przysypać bardzo lekko, podlać, najlepiej zraszaczem, utrzymywać stałą, ale nie za dużą wilgotność. Nasiona kiełkują od kilku dni do kilku miesięcy. Wymaga dobrze odsączonej gleby i słonecznego stanowiska, nie może rosnąć w cieniu, dorosłe rośliny są odporne na suszę, a także tolerują gleby wapienne. Nadaje się do gleb piaszczystych lub lekko gliniastych, preferuje gleby bardzo przepuszczalne, lubi wilgoć, ale nie znosi jej nadmiaru. pH: kwaśne, obojętne i alkaliczne, nie może rosnąć w cieniu, preferuje suche lub średnio wilgotne gleby. Nasiona najlepiej wysiewać wczesną wiosną lub jesienią w szklarni, w piaszczystej, łatwoprzepuszczalnej, ale nie wysychającej całkiem glebie. Sadzonki należy przesadzić do poszczególnych doniczek/ można zacząć od tych największych. Powinny rosnąć w szklarni przez pierwszy rok, można wystawić je na stałe miejsce późną wiosną lub wczesnym latem następnego roku. Podział kęp wiosną, mogą być sadzone bezpośrednio na stałych pozycjach, jednak najlepiej podzielić je na mniejsze kępy i rozwijać w zimnej ramce, aż do ich dobrego zakorzenienia. Roślinom należy zapewnić ochronę w pierwszej i drugiej zimie, powinny być zabezpieczane przed mrozem co roku. Rosnąc w domu, również nie wymaga wiele uwagi /należy traktować ją jak standardowe sukulenty. Lubi rozwijać się w zwykłej glebie gliniastej, przepuszczalnej, w pełnym słońcu, ale nie nazbyt suchym stanowisku, dobrze sobie radzi w luźnej glebie kamienistej w pełnym słońcu i z podlewaniem raz na jakiś czas – gdy jest naprawdę sucho. Doskonale sprawdza się jako roślina okrywowa na skalistych zboczach lub na skalniaku. Kwitnie od kwietnia do maja, kwiaty są dwupienne (zarówno męskie, jak i żeńskierośliny muszą być uprawiane, jeśli wymagane są nasiona). Surowiec:Łodygi mogą być zbierane i suszone w każdej chwili (najlepiej w czasie gdy jest sucho), o ile rośliny są na tyle duże, że nie zahamuje to ich wzrostu.

Wieloletnia roślina przyprawowa, zimozielona, wysokość ok. 30 cm, tropikalna /USDA Zone 10 b – 11. Nadaje się do uprawy jako domowa roślina przyprawowa (jak bazylia czy oregano). Przed wysianiem dobrze byłoby wysterylizować glebę i nasiona. Nasiona wysiewa się uniwersalnie do przepuszczalnej, żyznej gleby, należy obficie namoczyć ziemię (najlepiej zraszaczem), nasiona przycisnąć delikatnie, przykryć donicę i pozostawić w ciepłym, słonecznym miejscu, zaglądać i utrzymywać stałą, nie za dużą wilgotność. !! Podczas kiełkowania nie można dopuścić do pojawienia się pleśni!!Nasiona mogą kiełkować od kilku dni do 4 tygodni. Miejsce do uprawy powinno być z mocnym światłem, ale nie na pełnym słońcu, nie dopuścić do przesuszenia, lubi stałą, lekką wilgoć i przepuszczalną, żyzną ziemię dla roślin tropikalnych pH 6, 1 – 7, 8, rośliny należy też czasem spryskiwać przegotowaną wodą, pozbawioną chloru. Na zewnątrz może być wystawiana jedynie w okresie II połowa maja – wrzesień, musi zimować w domu. Można rozmnażać ją z nasion lub przez sadzenie bocznych pędów. Surowiec:Liście mogą być zbierane i używane w każdej chwili (najlepiej w czasie gdy jest sucho), o ile rośliny są na tyle duże, że nie zahamuje to ich wzrostu.

Roślina łatwa w uprawie. Jednoroczna. Osiąga wysokość do 0, 3 metra, szybko rośnie. Nasiona wysiewa się uniwersalnie, do przepuszczalnej, żyznej gleby, należy je przysypać delikatnie, podlać obficie zraszaczem, kiełkować w ciepłym, słonecznym miejscu, zaglądać i utrzymywać stałą, nie za dużą wilgotność. Wymaga przepuszczalnej, piaszczystej lub lekko gliniastej ziemi, która może być uboga w składniki mineralne. Stanowisko powinno być mocno nasłonecznione, nie lubi przesadzania, dlatego nie wolno tego robić bez większej potrzeby. Wysiew nasion od kwietnia do wczesnej jesieni (wtedy młode siewki trzeba zabezpieczyć na zimę). Po wzejściu należy siewki rozsadzić co 25 cm. Zwykle nasiona kiełkują w 2 – 3 tygodnie. Kwitnie od lipca do września, a nasiona dojrzewają od sierpnia do września, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez pszczoły. Kwiaty zamykają się podczas mokrej lub pochmurnej pogody, rośliny często rozsiewają się same.

Wysokość w naturalnych warunkach do 12 m, w domu max. 1, 5 – 2 m, drzewo (z czasem może wymagać dużej donicy). Roślina niezwykle łatwa w uprawie. Wieloletnia. Zimozielona. USDA Zone 9 a – 11. Liście aromatyczne, odstrasza komary. Może być wysiewana przez cały rok w domu, łatwa w uprawie. Przed wysiewem nasiona namoczyć na około 6 – 12 h w ciepłej, przegotowanej wodzie, ok. 25°C. Nasiona wysiać do doniczki z wcześniej wysterylizowaną w piekarniku ziemią ogrodową, zmieszaną w 1/3 z piaskiem, w doniczce na głębokość około 0, 5 – 1 mm (najlepiej ich nie przysypywać zbytnio, a jedynie lekko docisnąć). Przykryć czymś przezroczystym i postawić w ciepłym miejscu (około 20 – 25°C), wietrzyć codziennie i odsłaniać na godzinę lub dwie. Miejsce na słonecznym parapecie: południowym, zachodnim lub wschodnim. Kiedy wykiełkuje (może to trwać max. 3 tygodnie), wymaga żyznego, przepuszczalnego podłoża (ziemia piaszczysta lub lekko gliniasta), wymagania pH gleby: 5, 6 – 6, 5. Ziemia nie może wysychać całkowicie, bo eukaliptusy lubią wodę, jednak między podlewaniami ziemia na wierzchu doniczki powinna lekko przeschnąć. Na zewnątrz może być wystawiana jedynie w okresie połowa maja – połowa września, nie toleruje mrozu, jednak po suszy lub mrozie potrafi odbić z korzenia. Surowiec:Liście mogą być zbierane i używane w każdej chwili (najlepiej w czasie gdy jest sucho), o ile rośliny są na tyle duże, że nie zahamuje to ich wzrostu. Roślina rosnąca przy oknie lub na tarasie odpędza komary.

Wysokość w naturalnych warunkach do 12 m, w domu max. ok. 1, 5 – 2 m, drzewo (z czasem może wymagać dużej donicy). Roślina niezwykle łatwa w uprawie. Wieloletnia. Zimozielona. USDA Zone 8b – 11. Liście aromatyczne, odstrasza komary. Może być wysiewana przez cały rok w domu, łatwa w uprawie. Przed wysiewem nasiona namoczyć na około 6 – 12 h w ciepłej, przegotowanej wodzie, ok. 25°C. Nasiona wysiać do doniczki z wcześniej wysterylizowaną w piekarniku ziemią ogrodową, zmieszaną w 1/3 z piaskiem, w doniczce na głębokość około 0, 5 – 1 mm (najlepiej ich nie przysypywać zbytnio, a jedynie lekko docisnąć). Przykryć czymś przezroczystym i postawić w ciepłym miejscu (około 20 – 25°C), wietrzyć codziennie i odsłaniać na godzinę lub dwie. Miejsce na słonecznym parapecie: południowym, zachodnim lub wschodnim. Kiedy wykiełkuje (może to trwać max. 3 tygodnie), wymaga żyznego, przepuszczalnego podłoża (ziemia piaszczysta lub lekko gliniasta), wymagania pH gleby: 6, 6 – 7, 8. Ziemia nie może wysychać całkowicie, bo eukaliptusy lubią wodę, jednak między podlewaniami ziemia na wierzchu doniczki powinna lekko przeschnąć. Na zewnątrz może być wystawiana jedynie w okresie połowa maja – połowa września, nie toleruje mrozu, jednak po suszy lub mrozie potrafi odbić z korzenia. Surowiec:Liście mogą być zbierane i używane w każdej chwili (najlepiej w czasie gdy jest sucho), o ile rośliny są na tyle duże, że nie zahamuje to ich wzrostu. Roślina rosnąca przy oknie lub na tarasie odpędza komary.

Wysokość w naturalnych warunkach do 60 m, w domu max. 2, 5 m, drzewo (z czasem może wymagać dużej donicy). Roślina niezwykle łatwa w uprawie. Wieloletnia. Zimozielona. USDA Zone 8 – 11. Liście aromatyczne, odstrasza komary, szybko rośnie. Może być wysiewana przez cały rok w domu, łatwa w uprawie. Przed wysiewem nasiona namoczyć na około 6 – 12 h w ciepłej, przegotowanej wodzie, ok. 25°C. Nasiona wysiać do doniczki z wcześniej wysterylizowaną w piekarniku ziemią ogrodową, zmieszaną w 1/3 z piaskiem, w doniczce na głębokość około 0, 5 – 1 mm (najlepiej ich nie przysypywać zbytnio, a jedynie lekko docisnąć). Przykryć czymś przezroczystym i postawić w ciepłym miejscu (około 20 – 25°C), wietrzyć codziennie i odsłaniać na godzinę lub dwie. Miejsce na słonecznym parapecie: południowym, zachodnim lub wschodnim. Kiedy wykiełkuje (może to trwać max. 3 tygodni), wymaga żyznego, przepuszczalnego podłoża (ziemia piaszczysta lub lekko gliniasta), wymagania pH gleby: 5, 1 – 9, 0. Ziemia nie może wysychać całkowicie, bo eukaliptusy lubią wodę, jednak między podlewaniami ziemia na wierzchu doniczki powinna lekko przeschnąć. Na zewnątrz może być wystawiana jedynie w okresie połowa maja – połowa września, nie toleruje mrozu, jednak po suszy lub mrozie potrafi odbić z korzenia. Surowiec:Liście mogą być zbierane i używane w każdej chwili (najlepiej w czasie gdy jest sucho), o ile rośliny są na tyle duże, że nie zahamuje to ich wzrostu. Roślina rosnąca przy oknie lub na tarasie odpędza komary.

Wysokość w naturalnych warunkach do 30 m, w domu max. ok. 1, 5 – 2 m, drzewo (z czasem może wymagać dużej donicy). Roślina niezwykle łatwa w uprawie. Wieloletnia. Zimozielona. USDA Zone 8. Liście aromatyczne, odstrasza komary. Może być wysiewana przez cały rok w domu, łatwa w uprawie. Przed wysiewem nasiona namoczyć na około 6 – 12 h w ciepłej, przegotowanej wodzie, ok. 25°C. Nasiona wysiać do doniczki z wcześniej wysterylizowaną w piekarniku ziemią ogrodową, zmieszaną w 1/3 z piaskiem, w doniczce na głębokość około 0, 5 – 1 mm (najlepiej ich nie przysypywać zbytnio, a jedynie lekko docisnąć). Przykryć czymś przezroczystym i postawić w ciepłym miejscu (około 20 – 25°C), wietrzyć codziennie i odsłaniać na godzinę lub dwie. Kiedy wykiełkuje (może to trwać max. 3 tygodnie), wymaga żyznego, przepuszczalnego podłoża, wymagania pH gleby: 5, 6 – 6, 5. Nasiona najlepiej wysiewać w lutym/marcu na powierzchni gleby w słonecznym miejscu, w szklarni/należy zabezpieczyć przed wysychaniem. Preferuje gleby piaszczyste lub lekko gliniaste, dobrze odsączone, ale wilgotne gleby, nie może rosnąć w cieniu, może rosnąć w glebie ubogiej lub wapiennej. Miejsce słoneczne lub półsłoneczne. Ziemia nie może wysychać całkowicie, bo eukaliptusy lubią wodę, jednak między podlewaniami ziemia na wierzchu doniczki powinna lekko przeschnąć. Na zewnątrz może być wystawiana jedynie w okresie maj – wrzesień, nie toleruje dużego mrozu, jednak po suszy lub mrozie potrafi odbić z korzenia. Głęboka warstwa ściółki wokół korzeni zapobiega zamarzaniu gleby, miejsce uprawy powinno być osłonięte od zimnych wiatrów, nie toleruje nagłego, dużego spadku temperatury, chociaż może znieść krótkotrwały mróz (nawet – 15°C). Kwitnie od lipca do sierpnia. Kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez pszczoły. Surowiec:Liście mogą być zbierane i używane w każdej chwili (najlepiej w czasie gdy jest sucho), o ile rośliny są na tyle duże, że nie zahamuje to ich wzrostu. Roślina rosnąca przy oknie lub na tarasie odpędza komary.

Łatwa w uprawie. Wieloletnia/Bylina. Mrozoodporna. USDA Zone 4 a – 8 b, wysokość do0, 5 m. Rośliny lepiej rosną na północy ogrodu niż na południu, wolą klimaty z chłodnymi latami, może rosnąć jako roślina okrywowa pomiędzy drzewami, będą same się rozmnażać z korzeni lub nasion. Roślina w odpowiednich warunkach może być inwazyjna, nie zaszkodzi roślinom wyższym + 60 cm. Nasiona kiełkować w pomieszczeniu o temperaturze 15 – 25°C w przepuszczalnej, uniwersalnej ziemi, nie trzeba ich zbyt przykrywać ziemią, a jedynie lekko przysypać. Nie można dopuścić do przelania ani przesuszenia. Nasiona wykiełkują w 15 – 20 dni. Alternatywnie, nasiona można siać na zewnątrz, kiedy minie niebezpieczeństwo przymrozków i jeśli gleba jest ciepła. Siać na głębokości 2 – 4 razy większej od nasion, wykiełkują w 18 – 24 dni. Rozsadzać, gdy będą mieć co najmniej dwa zestawy prawdziwych liści. Sadzić w odległości ok. 12 – 15 cm w półcieniu lub pełnym cieniu (liście mogą się przypalać w silnym słońcu). Gleba neutralna do zasadowej, próchnicza, żyzna, przepuszczalna i niewysychająca, pH 5, 6 – 7, 5/ prawdopodobnie odporny na pH 4, 3 – 8, 3. Preferuje luźne, wilgotne gleby liściaste lub wapienne w pełnym cieniu lub półcieniu, nie rozwija się w gorącym klimacie lub słonecznym miejscu. Tolerancyjny na zanieczyszczenia powietrza/dobrze rośnie w miastach. Nasiona najlepiej wysiewać od razu po dojrzeniu, dużo kompostu z drzew liściastych w glebie i cień drzew poprawia wskaźnik kiełkowania. Można ją rozmnażać przez podział na wiosnę, należy zadbać, aby sadzonki miały cały czas wilgoć. Większe kępy mogą być sadzone bezpośrednio na stałych pozycjach, jednak najlepiej podzielić je na mniejsze kępy i rozwijać w zimnej ramce, aż do ich dobrego zakorzenienia/sadzić na stałe miejsce wiosną. Sadzonki z miękkich pędów już po kwitnieniu, ukorzeniać w zimnej ramce. Kwitnie od maja do lipca, a nasiona dojrzewają od lipca do sierpnia, kwiaty są hermafrodytą/są zapylane przez muchy i pszczoły, kwiaty słodko pachnące.

Nie jest trudna w uprawie. Wieloletnia, osiąga wys. do 1, 2 m. USDA Zone 8. Lubi suche, piaszczyste, otwarte miejsca. Nasiona należy namoczyć na około 24 h w ciepłej (w termosie lub na kaloryferze), destylowanej wodzie. Wysiać do przygotowanego, lekkiego i przepuszczalnego podłoża, na głębokość około 2 – 3 mm. Najlepiej do ziemi uniwersalnej zmieszanej w 1/3 z piaskiem, podlać delikatnie zraszaczem i postawić przykryte czymś przezroczystym w ciepłym, słonecznym miejscu/lub na wiosnę/jesienią w szklarni. Wietrzyć raz dziennie i utrzymywać stałą, ale nie za dużą wilgotność. !! Podczas kiełkowania nie można dopuścić do pojawienia się pleśni!!Kiedy roślinki będą miały po 2 – 3 prawdziwe liście przesadzić je do osobnych, większych doniczek. Najodpowiedniejsza będzie gleba głęboko przekopana, piaszczysta, pH gleby: 5, 6 – 8, 5, preferuje dobrze odsączone, ale wilgotne gleby, nie może rosnąć w cieniu. Wiąże azot atmosferyczny, rośliny rosnące w pobliżu również będą z niego korzystać. Nie należy przesadzać z podlewaniem kiedy już będzie dorosła, miejsce słoneczne lub półsłoneczne. Na lato można ją wystawiać do ogrodu lub na taras. Kwitnie od czerwca do lipca, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady. W warunkach lekko alkalicznych rośliny mają najlepsze właściwości, są odporne do około – 15°C, korzenie mogą mieć do 120 cm długości, dlatego doniczka do uprawy powinna być duża. Rośliny wolno się przyzwyczajają do nowych warunków i nie wytwarzają dużo nowych gałęzi do dwóch lat po przesadzeniu. Młode rośliny są podatne na uszkodzenia przez ślimaki. Korzenie dzieli się wiosną lub jesienią, każdy podział musi mieć co najmniej jeden pączek wzrostu, większe kępy mogą być sadzone bezpośrednio na stałych pozycjach, jednak najlepiej podzielić je na mniejsze kępy i rozwijać w zimnej ramce, aż do ich dobrego zakorzenienia.

Nie jest trudna w uprawie. Wieloletnia, osiąga wys. do 0, 6 m. USDA Zone 6. Lubi suche, piaszczyste, otwarte miejsca. Nasiona należy namoczyć na około 24 h w ciepłej (w termosie lub na kaloryferze), destylowanej wodzie. Wysiać do przygotowanego, lekkiego i przepuszczalnego podłoża, na głębokość około 2 – 3 mm. Najlepiej do ziemi uniwersalnej zmieszanej w 1/3 z piaskiem, podlać delikatnie zraszaczem i postawić przykryte czymś przezroczystym w ciepłym, słonecznym miejscu/lub na wiosnę/jesienią w szklarni. Wietrzyć raz dziennie i utrzymywać stałą, ale nie za duża wilgotność. !! Podczas kiełkowania nie można dopuścić do pojawienia się pleśni!!Kiedy roślinki będą miały po 2 – 3 prawdziwe liście przesadzić je do osobnych, większych doniczek. Najodpowiedniejsza będzie gleba głęboko przekopana, piaszczysta, pH gleby: 5, 6 – 8, 5, preferuje dobrze odsączone, ale wilgotne gleby, nie może rosnąć w cieniu. Wiąże azot atmosferyczny, rośliny rosnące w pobliżu również będą z niego korzystać. Nie należy przesadzać z podlewaniem kiedy już będzie dorosła, miejsce słoneczne lub półsłoneczne. Na lato można ją wystawiać do ogrodu lub na taras. Kwitnie od czerwca do sierpnia, a nasiona dojrzewają od lipca do października, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady. W warunkach lekko alkalicznych rośliny mają najlepsze właściwości, są odporne do około – 23°C, korzenie mogą mieć do 120 cm długości. Rośliny wolno się przyzwyczajają do nowych warunków i nie wytwarzają dużo nowych gałęzi, do dwóch lat po przesadzeniu. Młode rośliny są podatne na uszkodzenia przez ślimaki. Korzenie dzieli się wiosną lub jesienią, każdy podział musi mieć co najmniej jeden pączek wzrostu, większe kępy mogą być sadzone bezpośrednio na stałych pozycjach, jednak najlepiej podzielić je na mniejsze kępy i rozwijać w zimnej ramce, aż do ich dobrego zakorzenienia. Zasadzić je na stałe miejsce późną wiosną lub wczesnym latem, w fazie aktywnego wzrostu, rośliny z nasion rosną raczej powoli, w pierwszą i drugą zimę należy ją okrywać.

Nadaje się do uprawy jako roślina pokojowa (wymaga większej doniczki). Wieloletnia, pnącze, dorasta do 8 metrów długości. USDA Zone 8. Nasiona namoczyć w letniej, przegotowanej lub destylowanej wodzie przez 12 – 24 godziny, aby rozpocząć proces kiełkowania. Następnie należy osuszyć je papierowym ręcznikiem i wysiać na głębokość 1 – 2 mm do żyznej, przepuszczalnej, piaszczystej gleby (można dodać trochę wermikulitu lub perlitu). Nasiona potrzebują wilgotnego środowiska, ale nie będą tolerować zbyt mokrej gleby. Do przełamania spoczynku można je stratyfikować przez 1 – 3 tyg w wilgotnym piasku (temp. 15 – 18°C). Należy sprawdzać, czy nie są nabrzmiałe i nie kiełkują już w trakcie stratyfikacji, należy je wtedy wydobyć z piasku i siać w doniczkach. Przy kiełkowaniu najważniejsze jest, aby nasiona nie miały zbyt dużej wilgoci, można je kiełkować nawet na samym piasku, a gdy już wykiełkują przenieść do doniczek z ziemią. Temperatura kiełkowania około 15 – 18°C. Kiełkuje w ciągu 2 – 8 tygodni. Nadaje się do gleb piaszczystych lub lekko gliniastych, preferuje gleby bardzo przepuszczalne, lubi wilgoć, ale nie znosi jej nadmiaru. pH: kwaśne, obojętne i alkaliczne, nie może rosnąć w cieniu. Wymaga gleby żyznej, dobrze odsączonej, wilgotnej, w ciepłym osłoniętym miejscu, w półcieniu. Wytrzymuje niskie temperatury do – 12°C, dlatego należy ją zimować w domu lub szklarni. Należy zapewnić jej siatkę (lub inne miejsce), po którym może się piąć. Kwitnie od lipca do sierpnia, kwiaty dwupienne, są zapylane przez owady. Surowiec:Liście mogą być zbierane i używane w każdej chwili (najlepiej w czasie gdy jest sucho), o ile rośliny są na tyle duże, że nie zahamuje to ich wzrostu.

Roślina łatwa w uprawie. Drzewo liściaste, wieloletnia, mrozoodporna, USDA 5, dorasta do 6 m (w wolnym tempie). Nie nadaje się do uprawy jako roślina pokojowa. Przed kiełkowaniem nasiona można skaryfikować i namoczyć na 6 h w przegotowanej wodzie. Nasiona najlepiej wysiewać wczesną wiosna lub jesienią w zimnej ramce. Kiełkować uniwersalnie w lekkiej, przepuszczalnej ziemi, zmieszanej w 1/2 części z piaskiem, kiełkowanie może trwać od kilku tygodni do 18 miesięcy. Aby przyśpieszyć proces kiełkowania można:Przechowywać nasiona przez 2 miesiące w ciepłej stratyfikacji (18 – 20°C), następnie 1 miesiąc zimnej (3 – 6°C), 2 tygodnie ciepłej i 4 miesiące zimnej. Kiedy wykiełkują i będą miały około 7 – 10 cm, przesadzić do osobnych doniczek. Swoją pierwszą zimę powinny spędzić w szklarni lub mieszkaniu na słonecznym parapecie. Kiedy roślinki będą już wystarczająco silne (około 45 – 50 cm) można je przenieść na stałe miejsce, najlepiej późną wiosną – następnego roku. Miejsce stałej uprawy osłonięte od wiatru, słoneczne lub lekko ocienione, może rosnąć w każdej piaszczystej glebie ogrodowej, która jest dobrze przepuszczalna, ale stale wilgotna. Najbardziej lubi gleby żyzne, lekkie, próchnicze, dostatecznie wilgotne. Odpowiednie pH gleby: 4, 5 do 6, 5 (lekko kwaśna) lub neutralna. Należy zapewnić roślinie zabezpieczenie, w czasie kilku pierwszych zim. Podlewanie umiarkowane zapewniające stałą wilgotność podłoża. Jednak nie należy przesadzać z podlewaniem. Kwitnie od września do listopada, a nasiona dojrzewają od sierpnia do września, kwiaty są hermafrodytą, mają słodki zapach. Najobficiej kwitnie, posadzony na otwartej przestrzeni. Preferuje stanowiska osłonięte od zimnych wiatrów, dorosłe rośliny w optymalnych warunkach wytrzymują do około – 35°C. Można rozmnażać przez okłady lub sadzonki ze zdrewniałych łodyg najlepiej w zimnej ramce, wczesną wiosną lub jesienią, ukorzenianie może trwać do 12 miesięcy. Surowiec:Młode gałązki, liście, kora. Gałązki w przeszłości używane były w różdżkarstwie.

Roślina łatwa w uprawie. Wieloletnia, krzew, dorasta do 1, 5 m, USDA 8. Nadaje się do uprawy jako roślina pokojowa, wymaga większej doniczki. Nasiona są malutkie, ale bardzo dobrze kiełkują i mają długą żywotność. Doniczka do wysiewu powinna mieć średnicę min. 13 cm. Przed otwarciem woreczka, w którym są nasiona, należy najpierw przygotować już wilgotną ziemię, aby uniknąć późniejszej konieczności podlania, świeżo wysianych, drobniutkich nasion. Ziemia powinna być lekka, zmieszaną w 1/4 części z piaskiem, przepuszczalna. Otworzyć woreczek i delikatnie wysypać nasiona, nie przysypywać nasion ziemią!!Okryć folią, aby zapewnić stałą wilgotność i odstawić w ciepłe miejsce (ok. 22°C), wietrzyć codziennie. Podlewać delikatnie zraszaczem i uważać by nie przewróciły się roślinki (jeśli tak się stanie, należy podnieść je np. wykałaczką). W ciągu tygodnia lub dwóch większość nasion powinna wykiełkować. Kiedy będą miały około 5 cm, przesadzić do osobnych doniczek. Na początku rośnie bardzo wolno, dopiero później nabiera rozpędu. Musi być regularnie podlewana (najlepiej obficie, raz na jakiś czas), po kilku dniach bez wody usycha, nie może rosnąć w cieniu. Lubi miejsca słoneczne i żyzną przepuszczalną ziemię. W umiarkowanym klimacie, od początku maja do końca września może być wystawiana na taras, należy uważać na przymrozki. Korzeń szybko przerasta donicę/powinna być podłużna i jest niewspółmiernie duży w stosunku do części nadziemnej. Kwitnie od sierpnia do września, kwiaty są hermafrodytą. Roślinę najlepiej przycinać wczesną wiosną, od wiosny do jesieni można stosować nawozy naturalne, co 3 – 4 podlewanie należy robić przerwę. Wpół zdrewniałe gałęzie najlepiej ukorzeniać w lipcu/sierpniu, w zimnej ramce. Surowiec:Liście mogą być zbierane i używane w każdej chwili (najlepiej w czasie gdy jest sucho), o ile rośliny są na tyle duże, że nie zahamuje to ich wzrostu.

Nie jest trudna w uprawie. Jednoroczna\wieloletnia. Warzywo, wysokość: 1, 2 – 1, 8 m. USDA 8 – 11. Dorosłe są jednymi z najbardziej odpornych na suszę i ciepło warzyw na świecie, będzie tolerować ubogie gleby, ciężkie gliny i nieregularne podlewanie. Można z powodzeniem uprawiać ją w pojemniku na tarasie lub balkonie, w Polsce może być uprawiana jako warzywo (sadzonki powinny zostać przygotowane w domu lub szklarni i wysadzone do ogrodu). Nasiona przed wysiewem namoczyć na kilka godzin (4 – 6) w ciepłej wodzie (termos/kaloryfer/około 25°C). Wysiać do ziemi ogrodowej zmieszanej z piaskiem (tak, aby była lekka, żyzna i przepuszczalna), na głębokość około 2 – 4 mm (nie przysypywać ich za bardzo, doniczkę pozostawić w ciepłym miejscu (około 22 – 25°C) aż do wykiełkowania, można ją przykryć czymś przezroczystym, w celu zapewnienia im ciepła i stałej wilgotności/odsłaniać i wietrzyć minimum 1 h dziennie. Kiełkuje zazwyczaj do trzech tygodni, kiedy rośliny będą miały około 15 – 25 cmlub kilka prawdziwych liści można je przesadzić do ogrodu najwcześniej około 25 maja na miejsce słoneczne i osłonięte od wiatru, jeśli na początku podcina się gałęzie, roślina rozkrzewi się i wyda więcej kwiatów. Młode rośliny podlewać, kiedy ziemia przeschnie, nie wolno dopuścić do przesuszenia bryły korzeniowej. Nie należy lać wody po kwiatach, wtedy szybko stracą piękny wygląd. Nie toleruje mrozu, może być zimowana w domu lub szklarni, należy ją wykopać przed ostatnimi mrozami. Rozstaw: 22 – 30 cm x 30 – 38 cmWymagania glebowe: pH 5, 6 – 7, 5Surowiec: Owoce, liście, nasiona. Owoce muszą być zebrane po maksymalnie tygodniu od zapylenia (gdy są jeszcze niedojrzałe), inaczej staną się zdrewniałe, włókniste i niesmaczne. Mogą być przechowywane w lodówce, w papierowej torbie przez max. tydzień. Więcej info w opisie przedmiotu, na aukcji.

Nie jest trudna w uprawie. Jednoroczna/wieloletnia . Wysokość: 1 – 2 m. USDA 9 b – 11. Można z powodzeniem uprawiać ją w pojemniku na tarasie lub balkonie, w Polsce sadzonki powinny zostać przygotowane w domu lub szklarni i później wysadzone do ogrodu). Nasiona przed wysiewem namoczyć na kilka godzin (4 – 6) w ciepłej wodzie (termos/kaloryfer/około 25°C). Nasiona najlepiej siać wczesną wiosną w ciepłej szklarni. Wysiać do ziemi ogrodowej zmieszanej z piaskiem (tak aby była lekka, żyzna i przepuszczalna), na głębokość około 2 – 4 mm (nie przysypywać ich za bardzo, doniczkę pozostawić w ciepłym miejscu (około 22 – 25°C) aż do wykiełkowania, można ją przykryć czymś przezroczystym, w celu zapewnienia im ciepła i stałej wilgotności/odsłaniać i wietrzyć minimum 1 h dziennie. Kiełkuje zazwyczaj od kilku dni do dwóch tygodni, kiedy rośliny będą miały około 15 – 25 cm lub kilka prawdziwych liści można je przesadzić do ogrodu (najwcześniej około 25 maja). Miejsce słoneczne i osłonięte od wiatru, jeśli podcina się gałęzie, roślina rozkrzewi się i wyda więcej kwiatów. Nie może rosnąć w cieniu, preferuje lekko, ale stale wilgotne gleby, ziemia powinna być przepuszczalna i żyzna, dobrze przekopana, gdyż roślina głęboko zapuszcza korzeń. Wymagania glebowe: pH 5, 6 – 7, 5. Podlewać, kiedy ziemia przeschnie, nie wolno dopuścić do przesuszenia bryły korzeniowej, gdy temperatura spadnie do 5 – 7°C /przed pierwszymi mrozami należy ją zabrać do pomieszczenia. Nie należy lać wody po kwiatach, wtedy szybko tracą piękny wygląd. Rośliny są wrażliwe na długość dnia, nie zakwitną, jeśli jest mniej niż 13 godzin światła dziennego. Półzdrewniałe gałęzie można ukorzeniać w zimnej ramce w lipcu lub sierpniu. Surowiec:Kielichy kwiatów są zbierane po przekwitnięciu rośliny, liście mogą być zbierane i używane w każdej chwili, o ile rośliny są na tyle duże, że nie zahamuje to ich wzrostu.

Bylina, kaktus/sukulent, zimozielona, wysokość ok. 50 cm. USDA Zone 10 a – 11. Miejsce słoneczne, odporna na suszę, bardzo nie toleruje przelewania. Nadaje się do uprawy tylko jako roślina pokojowa. Można wysiewać przez cały rok w domu lub wczesną wiosną w szklarni. Nasiona wysiać do uprzednio zwilżonej (zmieszanej w 1/4 z piaskiem) ziemi dla kaktusów, po wysianiu lekko przycisnąć do ziemi, delikatnie podlać zraszaczem, donicę przykryć czymś przezroczystym, pozostawić w ciepłym, słonecznym miejscu, zaglądać i utrzymywać stałą, lekką wilgotność. Może kiełkować w kilka dni, a maruderzy do około miesiąca, kiedy zaczną kiełkować, folię należy stopniowo odsłaniać i pamiętać, aby miały stale odrobinę wilgotne podłoże (kiedy są bardzo młode tzn. nie mają jeszcze wykształconych 3 – 4 pierwszych par kolców). pH gleby 6, 1 – 7, 8, ziemia powinna być przepuszczalna, może być zmieszana z piaskiem i żwirem. Z czasem podlewać coraz rzadziej, np. raz na tydzień, kiedy są dorosłe (mają już około 6 cm) podlewać bardzo skąpo i raz na 2 – 3 miesiące. Zbyt duża ilość wody jest dla tej rośliny krytyczna/powoduje, że zaczynają gnić, miejsce, w którym rosną, powinno być słoneczne, a doniczka szeroka, ale nie musi być głęboka. W okresie od listopada do marca należy ograniczyć podlewanie i postawić ją w miejscu o temp. ok. 10 – 15°C, aby mogła spokojnie przezimować.

Wieloletnia/bylina, pnącze, nie jest zimozielona, mrozoodporna, USDA 5, osiąga do 7 m długości w średnim tempie. Nasiona chmielu są świeże, dlatego, aby wschodziły bardziej równomiernie, przed wysiewem należy poddać je stratyfikacji przez około 4 – 6 tygodni (trzymać je w lekko wilgotnym piasku w lodówce/około 5°C). Należy zaglądać do nich, mogą zacząć kiełkować już w lodówce, wtedy należy przenieść roślinkę do przygotowanej wcześniej ziemi. Wysiać do ziemi dla kiełkowania nasion pół na pół z piaskiem, na głębokość około 1 – 2 mm, pozostawić w ciepłym miejscu (20 – 24°C). Nasiona można też wysiewać wczesną wiosną w zimnej ramce. Kiedy będą miały około 5 cm, przesadzić do osobnych doniczek. Kiedy sadzonki będą już silne, przenieść je na stale miejsce, najlepiej w czerwcu. Miejsce pod uprawę powinno być ciepłe, nasłonecznione i osłonięte od wiatrów. Gleba żyzna, dobrze przekopana z kompostem, wymagania pH gleby: 6, 1 – 7, 8. Późną jesienią pod roślinami rozłożyć ściółkę z dobrze przegniłego obornika lub kompostu ogrodowego. Część nadziemna rośliny zimą całkowicie obumiera, a w ciągu lata znacznie przyrasta. Lubi wilgoć, ale nie znosi jej nadmiaru, wymaga podpór lub miejsca, po którym może się piąć (ogrodzenie, altanka), gdy się rozrośnie, dorasta w sezonie do 7 m. Kwitnie od lipca do sierpnia, a nasiona dojrzewają od września do października, rośliny są dwupienne, zapylane przez wiatr. Toleruje temperatury do około – 30° C, gdy jest w stanie uśpienia, jednak młode pędy mogą być uszkodzone nawet przez łagodny mróz. Może być rozmnażany przez podział korzenia na wiosnę, jak tylko zaczyna nowy wzrost. Sadzonki pozyskuje się wiosną z ubiegłorocznych pędów. Surowiec:Kwiatostany żeńskie (szyszki) zbiera się w sierpniu, suszy w temp. do 40°C. Należy je przechowywać krótko (maksymalnie rok) w ciemnym i suchym miejscu.

Roślina prosta w uprawie. Jednoroczna/dwuletnia. USDA 5, wysokość do 1 m. Wysiewać wczesną wiosną w zimnej ramce lub w domu na słonecznym parapecie, przenieść na stałe miejsce jak tylko korzenie będą przerastać doniczkę, starsze rośliny nie znoszą przesadzania. Nasiona wysiać do ziemi uniwersalnej, na głębokość około 0, 5 mm, utrzymywać stałą, średnią wilgoć, powinny kiełkować od kilku dni do miesiąca w ciepłym i słonecznym miejscu, mogą być przykryte czymś przezroczystym dla utrzymania wilgoci. Nasiona można też wrzucić na nasączoną wodą destylowaną watę, jak tylko pojawi się kiełek, należy położyć nasionko do wilgotnej ziemi. Młodym roślinom należy zapewnić stale lekko wilgotne podłoże. Kiedy roślinki będą silne, można je przenieść na stałe półsłoneczne lub słoneczne miejsce w ogrodzie (w maju). Preferuje stanowisko słoneczne i suche lub lekko wilgotne, przepuszczalne, żyzne gleby, nie może rosnąć w cieniu. Nie wymaga zbyt obfitego podlewania, jest odporny na susze, powinno się odczekać, aż ziemia wyschnie pomiędzy podlewaniami. Nadaje się do gleb piaszczystych lub lekko gliniastych, pH: obojętne lub alkaliczne. W czasie kwitnienia wymaga znacznie więcej wody, lubi nawozy, ale co 3 lub 4 podlanie należy zrobić przerwę. Z dużym sukcesem rośnie w piaszczystych miejscach, w pobliżu morza, starszych roślin nie wolno przesadzać. Uprawę lulka hamuje wzrost koniczyny, kwiaty emitują nieprzyjemny zapach. Kwitnie od czerwca do sierpnia, a nasiona dojrzewają od sierpnia do września, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady.

Wieloletnia/bylina mrozoodporna, USDA 3, osiąga wysokość od 0, 6 do 0, 9 m. Nasiona są drobne, dlatego też najlepiej zmieszać je przed wysiewem z np. piaskiem, siew będzie bardziej równomierny. Będzie dobrze rosnąć w glebie lżejszej, zasobnej w składniki pokarmowe, o lekko kwaśnym odczynie. Nadaje się do gleb piaszczystych lub lekko gliniastych, pH: kwaśne, obojętne lub alkaliczne. Może rosnąć w półcieniu lub słonecznym miejscu na dobrze odsączonych, ale lekko wilgotnych glebach. Dobrze rośnie nawet na słabszych gatunkowo glebach, najlepiej nawozić go kompostem. Rozmnażany z nasion wysiewanych na wiosnę lub jesień, jak również poprzez rozdzielenie korzeni. Nasiona najlepiej siać w szklarni, jesienią lub wiosną, zwykle kiełkuje w 1 – 3 miesiące w 10°C. Sadzonki należy przesadzić do poszczególnych doniczek/można zacząć od tych największych. Powinny rosnąć w szklarni w pierwszym roku, można wystawić je na stałe miejsce wczesnym latem. Podział kęp wiosną lub jesienią, większe mogą być sadzone bezpośrednio na stałych pozycjach, jednak najlepiej podzielić je na mniejsze kępy i rozwijać w zimnej ramce, aż do ich dobrego zakorzenienia, sadzić je wiosną. Kwitnie od maja do sierpnia, a nasiona dojrzewają od lipca do września, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez pszczoły lub inne owady. Ma więcej kwiatów, gdy rośnie w słonecznym miejscu. Surowiec:Zbiór odbywa się na początku kwitnienia, zanim jeszcze wytworzą się pierwsze torebki nasienne. Ziele ścinać na wysokości ok. 30 cm od powierzchni ziemi, w drugim roku można przeprowadzać zbiór dwukrotnie. Suszyć powiązane w pęczki i zawieszone kwiatami w dół, w miejscu ciepłym, przewiewnym, ale zacienionym, po wysuszeniu można odkruszyć liście i kwiaty od niepotrzebnych łodyg.

Roślina łatwa w uprawie, wieloletnia. W pełni mrozoodporna. USDA Zone 3 – 11, zimozielona. Miododajna, wys. do. 0, 6 m. Rozmnaża się z wysiewu nasion na wiosnę do rozsady lub przez cały rok może być uprawiana w domu jak bazylia czy szczypiorek (latem na balkonie). Nasiona wysiewa się do doniczek, najlepiej je tylko przycisnąć, podlać zraszaczem i przykryte czymś przezroczystym pozostawić w ciepłym miejscu, zaczynają kiełkować od kilku dni do dwóch tygodni. Poradzi sobie na słabej glebie, najlepiej rośnie w ciepłej, piaszczysto-gliniastej, dostatecznie przepuszczalnej i lekkiej, bogatej w wapń. Stanowisko słoneczne, osłonięte od wiatru, może rosnąć tylko w lekkim zacienieniu, bardzo dobrze znosi polską zimę. Nie wymaga podlewania (tylko młoda rozsada lub w razie dużej suszy). Co kilka lat można nawozić stanowisko kompostem. Sadzić rozsadę na stałym miejscu w rozstawie około 40 x 40, wymagania glebowe: pH 6, 6 – 8, 5. Można też ukorzeniać zdrewniałe sadzonki w cieplejszym pomieszczeniu lub wiosną/wczesną jesienią podzielić roślinę, rozsiewa się też sama na stanowisku. W pierwszym roku uprawy wytwarza jedynie pędy zielne (można wtedy zrywać pojedyncze listki lub końce pędów), w drugim roku kwitnie. Na wiosnę dobrze jest go przycinać do około 10 cm nad ziemią. Co 3 – 4 lata należy dokonać podziału kęp, w celu odmłodzenia rośliny. Bardzo dobrze rośnie na granicy rabaty lub przy chodniku. Jest dobrym towarzyszem roślin, dobrze rosną z nim winogrona, ale źle rośnie z rzodkiewką. Kwitnie od lipca do września, a nasiona dojrzewają od sierpnia do października, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez pszczoły, kwiaty przyciągają pszczoły i motyle. Surowiec:Ścina się w drugim roku wegetacji, na początku kwitnienia. Suszyć w suszarni naturalnej, przy dobrym dopływie powietrza, w cieniu, w temperaturze nieprzekraczającej 35°C. Przechowywać w szczelnych pojemnikach, bez dostępu światła i wilgoci.

Wieloletnie tropikalne, USDA Zone 9, pnącze długość do 5m (w Polsce traktowane jako jednoroczne). Najlepiej rośnie w stanowisku ciepłym, słonecznym lub półcienistym (wymaga miejsca, po którym może się piąć), nie może rosnąć w cieniu, najlepiej rośnie przy południowej ścianie budynku. Wymaga gleby przepuszczalnej, zasobnej w wapń, dostatecznie wilgotnej i żyznej. Nasiona przed wysiewem można namoczyć przez 12 godzin w ciepłej wodzie i siać po kilka w poszczególnych doniczkach, w szklarni wczesną wiosną. Zwykle kiełkują w 1 – 3 tygodnie w temperaturze 22°C. Rośliny są bardzo wrażliwe na zaburzenia przy korzeniach, powinny być przesadzone do osobnych doniczek niemal tak szybko, jak tylko wykiełkują. Aby zakwitły wcześniej, można wysiać je w marcu do doniczek i umieścić w ciepłym miejscu, po 15 maja należy wysadzić na miejsce stałe. Można wysiewać w końcu kwietnia wprost do gruntu po 2-3 nasiona w odstępie 10 cm przy podporach. Jest wieloletnia, ale nie mrozoodporna, dlatego należy ją zimować w domu lub szklarni. Należy zapewnić jej siatkę (lub inne miejsce), po którym może się piąć. Niezbyt lubi przesadzanie. Nie należy nawozić zbyt dużo, gdyż wtedy zwiększy przyrost liści, a zmniejszy ilość kwiatów. Kwitnie od lipca do października, kwiaty są hermafrodytą.

Drzewo/wieloletnie mrozoodporne, USDA Zone 4, wys. do 20 – 30 m, rośnie w szybkim tempie. Nadaje się do gleb piaszczysto-gliniastych, preferuje gleby dobrze przepuszczalne, nie może rosnąć w cieniu. Wymaga żyznej, głęboko przekopanej, dobrze odsączonej stale lekko lub średnio wilgotnej gleby i słonecznego stanowiska, osłoniętego od silnych wiatrów. Preferuje gleby o pH od 4, 9 – 8, 2, nie uda się na nieurodzajnych glebach górskich lub na glebach o słabym drenażu. Roślina jest w stanie uśpienia, gdy jest bardzo zimno, budzi się na wiosnę, może zostać uszkodzona przez późne przymrozki. Nasiona najlepiej wysiewać zaraz po zbiorze w październiku, do poszczególnych głębokich donic w zimnej ramce. Trzeba je chronić przed zwierzętami (myszy, ptaki, wiewiórki). Zwykle kiełkują późną zimą lub wczesną wiosną po naturalnym przejściu stratyfikacji. Sadzonki wystawia się na stałe miejsce wczesnym latem, należy dać im ochronę w pierwszej i drugiej zimie. Kwitnie od maja do czerwca, a nasiona dojrzewają w październiku. Kwiaty są jednopienne (obie płcie można znaleźć na tej samej roślinie), są zapylane przez wiatr. Bardzo głęboko zapuszcza korzeń, co czyni ją bardzo odporną na suszę, kiedy jest dorosła, nie toleruje zakłóceń przy korzeniu. Wszelkie cięcia powinny być wykonywane tylko pod koniec lata/na początku jesieni lub kiedy roślina jest w pełni uśpiona, inaczej cięcia będą obficie krwawić i może to poważnie osłabić drzewo. Wytwarza substancje chemiczne, które mogą hamować wzrost innych roślin, inne rośliny będą bardzo źle rosnąć w pobliżu.

Jednoroczna/dwuletnia, wys. do 1, 8 m, mrozoodporna, USDA Zone 6. Nasiona należy wysiać bezpośrednio do gruntu w kwietniu lub wcześniej przygotować rozsadę, a na początku maja wystawić sadzonki na zewnątrz, w rozstawie 40 x 40 cm. Nasiona wysiać do lekkiej ziemi i lekko je przycisnąć, podlać delikatnie zraszaczem i można je przykryć czymś przezroczystym, aby miały stałą wilgotność, postawić w ciepłym miejscu, kiedy wykiełkują, a roślinki będą silne, można ją przenieść na stałe miejsce lub uprawiać w domu w doniczce. Ziemia przepuszczalna, stanowisko słoneczne, podlewać, kiedy ziemia trochę przeschnie na wierzchu, w lecie może rosnąć na balkonie, jeśli ma być uprawiana w domu, potrzebuje większej donicy. Nie może rosnąć w cieniu, stanowisko słoneczne lub tylko lekko ocienione. Nasiona zwykle kiełkują od kilku dni do 2 tygodni w 15°C. Nadaje się do gleb piaszczystych lub lekko gliniastych, preferuje przepuszczalne i lekko wilgotne gleby, pH: kwaśne, obojętne lub alkaliczne. Nasiona można też wysiewać wczesną jesienią bezpośrednio do gruntu, jeśli zapewnić im odpowiednią wilgotność – kiełkują dość szybko. Kwitnie od lipca do września, a nasiona dojrzewają od sierpnia do września, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady. Surowiec:Mlecznobiały sok, wypływa tylko z nie uciętych/ niewyrwanych roślin. Nazbierać go można, ucinając po kawałku/1, 5 cm łodygę od góry i zbierając go na coś, np. płytkę ze stali nierdzewnej lub coś, z czego go będzie łatwo zdrapać. Liście.

Wieloletnia. Krzew, nie jest mrozoodporny, roślina pustynna/półpustynna, dorasta od 60 cm do 1 m wysokości. Nadaje się do uprawy jako roślina pokojowa (wymaga większej/szerokiej doniczki), od późnej wiosny do wczesnej jesieni może rosnąć na balkonie. Pochodzi ze słonecznych i dość suchych regionów świata o klimacie kontynentalnym, a więc będzie wymagać bardzo nasłonecznionego miejsca i dobrze odsączonej, suchej gleby, zbytni nadmiar wilgoci/zwłaszcza w zimie, może być dla niego krytyczny. Nasiona przed wysianiem należy na kilka godzin namoczyć w ciepłej wodzie ok. 30°C tak, aby trochę jej pochłonęły, by łatwiej było im kiełkować, po namoczeniu należy wysypać je do ziemi dla kaktusów 50%, zmieszanej z perlitem 25%, zwykłą ziemią do kwiatów 25%, przycisnąć delikatnie/ przykryć lekko ziemią i podlać zraszaczem. Najczęściej nie kiełkuje z powodu zbyt dużej wilgoci/gdy wykiełkuje (zapewniać jej tylko niezbędne minimum wilgoci, tak aby roślinki nie wyschły). Jest to roślina rosnąca na terenach pustynnych (to samo tyczy się podlewania – podlewać dopiero jak ziemia na wierzchu donicy przeschnie), przykryć czymś przezroczystym i pozostawić w jak najbardziej ciepłym miejscu ok. 22 – 25°C. Powinna kiełkować po kilku dniach do kilku tygodni, wietrzyć, w czasie kiełkowania nie można dopuścić do pojawienia się pleśni lub zbytniego przelania. Ziemia przepuszczalna, stanowisko słoneczne, podlewać, kiedy ziemia trochę przeschnie na wierzchu, w lecie może rosnąć na balkonie, potrzebuje większej donicy. Nie może rosnąć w cieniu lub na zbyt kwaśnej glebie, stanowisko słoneczne lub tylko lekko ocienione, preferuje przepuszczalne i lekko wilgotne gleby, najlepiej żyzne, dorosła toleruje suszę. Na zewnątrz może być wystawiana jedynie w okresie maj – wrzesień, kwiaty sąhermafrodytą. Surowiec:Liście. Gorzki napój sporządza się z wysuszonych gałęzi, zebranych jesienią po kwitnieniu (wtedy roślina zawiera największe stężenie lagochiliny), można go słodzić miodem lub stewią.

Wiecznozielone drzewo/krzew dorasta do 2 – 10 m w wolnym tempie, może być przycinane. Nie jest trudna w uprawie, nadaje się do uprawy jako roślina pokojowa (wymaga większej donicy/ od kwietnia do połowy listopada może rosnąć na zewnątrz, znosi temp. od – 3°C do około – 10°C → tylko w stanie uśpienia, łatwo odbija na wiosnę lub latem). Nie jest całkowicie mrozoodporna, USDA zone 8. Przed wysianiem można wysterylizować glebę i nasiona, nasiona najlepiej wysiewać od razu, nie nadają się do przechowywania. Najpierw namoczyć je przez 6 – 24 godziny w ciepłej wodzie. Wysiać do doniczki z wysterylizowaną w piekarniku ziemią ogrodową zmieszaną z piaskiem (1/3) na głębokość około 0, 5 – 1 cm, nie ubijać ziemi zbyt mocno, powinna być lekka. Doniczki najlepiej trzymać w temperaturze około 10 – 16°C. Najczęściej nie kiełkuje z powodu zbyt dużej wilgoci/gdy wykiełkuje (zapewniać jej tylko średnią wilgoć raz na jakiś czas, tak aby roślinki/ nasiona nie wyschły). Może kiełkować od dwóch tygodni do kilku miesięcy. Kiedy będą miały po kilka prawdziwych liści, przesadzić je do osobnych doniczek. Pochodzi ze słonecznego/śródziemnomorskiego regionu świata, a więc będzie wymagać bardzo nasłonecznionego miejsca i dobrze odsączonej, suchej gleby, zbytni nadmiar wilgoci/zwłaszcza w zimie, może być dla niego krytyczny, to samo tyczy się podlewania – podlewać dorosłe dopiero jak ziemia na wierzchu donicy przeschnie. Nie może rosnąć w cieniu lub na zbyt kwaśnej glebie, stanowisko słoneczne lub tylko lekko ocienione, preferuje przepuszczalne i lekko wilgotne gleby, najlepiej mało lub średnio żyzne, dorosła toleruje suszę, do nawożenia (co 5 – 10 podlewanie) można używać popiołu z drzew liściastych i wywaru/nawozu z pokrzyw i/lub skrzypu, lub humusu. W zimie należałoby lekko ograniczyć podlewanie i zimować je w miejscu o temp. około 10 – 12°C. Półzdrewniałe ok. 10 – 15 cm gałęzie ukorzeniać w lipcu – sierpniu w ramce, może to potrwać ok. 6 miesięcy. Ścinki z dojrzałych pędów bocznych, 10 – 12 cm, z «obcasem», ukorzeniać w listopadzie/grudniu w szklarni, jeśli pozostawić je tak na 18 miesięcy jest bardzo wysoka skuteczność, może być też z powodzeniem rozmnażana przez okłady. Kwitnie od kwietnia do maja, pojedyncze rośliny są dwupienne (zarówno męskie i żeńskie muszą być uprawiane, jeśli wymagane są owoce), są zapylane przez pszczoły.

Wieloletnia, mrozoodporna, USDA zone 5, miododajna, zimozielona, dorasta 30 – 120cm. Rozmnaża się przez podział korzenia, ukorzenianie sadzonek, okłady lub wysiew nasion. Wymaga słonecznego stanowiska oraz przepuszczalnej, lekkiej, ciepłej, żyznej, najlepiej wapiennej gleby. Jeśli ma być sadzona w kwaśnej glebie, glebę należy zneutralizować, wcześniej dodając wapień, najlepsze pH 6, 4 – 8, 2. Stanowisko najlepiej o wystawie południowej, osłonięte od zimnych wiatrów, nie może rosnąć w cieniu, toleruje ekspozycję nadmorską, może rosnąć w glebach alkalicznych i zasolonych. Dorosłe rośliny są odporne na suszę. W zacienionych, mokrych miejscach nie będzie rosła lub nie będzie kwitnąć. Nasiona kiełkują od 14 do 28 dni w 15 – 18°C. Sadzonki należy przesadzić do poszczególnych doniczek/można zacząć od tych największych. Młode sadzonki wystawić na zewnątrz po ostatnich przymrozkach, powinny być oddalone od siebie na odległość ok. 30 cm. Do nawożenia (co 5 podlewanie) można używać popiołu z drzew liściastych i wywaru/nawozu z pokrzyw i/lub skrzypu lub humusu. Roślina wymaga obcinania starych gałązek (wiosną i następnie wczesną jesienią), istotne jest również przycinanie roślin tuż po kwitnieniu. Przycinać należy tylko młode pędy – starsze źle znoszą skracanie. Podział kęp wiosną lub jesienią, większe mogą być sadzone bezpośrednio na stałych pozycjach, jednak najlepiej podzielić je na mniejsze kępy i rozwijać w zimnej ramce, aż do ich dobrego zakorzenienia, sadzić je wiosną. Najwięcej olejków ma uprawiana w ubogiej, suchej, piaszczystej glebie, najładniej pachnie uprawiana na glebie wapiennej. Zostawiona na zewnątrz na zimę powinna być okryta ściółką lub słomą, aby ochronić ją przed zimnem. Kwitnie od lipca do września, nasiona dojrzewają od sierpnia do października. Kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez pszczoły, przyciąga pszczoły i motyle, komary i mole nie lubią jej zapachu. Bardzo dobrze rośnie przy większości roślin, szczególnie dobrze przy kapuście. SurowiecKwiaty i łodygi zbierać w suchy dzień przed upałem. Związać w pęczki i powiesić w ciepłym, zacienionym i przewiewnym miejscu, do wyschnięcia. Kiedy łodygi są całkiem suche, oberwać kwiaty i umieścić je w szczelnie zamkniętym pojemniku. Świeże liście i kwiaty można zbierać przez cały czas, o ile nie zahamuje to wzrostu rośliny.

Roślina łatwa w uprawie. Jednoroczna. Nadaje się do uprawy jako roślina pokojowa (wymaga głębszej/ 20 cm i dość szerokiej doniczki / 12 – 15 cm). Nasiona kiełkować uniwersalnie. Wysiać do lekkiej, przepuszczalnej, żyznej ziemi, lekko przycisnąć, podlać obficie zraszaczem i postawić w ciepłym/ok. 20 – 25°C miejscu, przykryte czymś przezroczystym, kiełkują od trzech dni do dwóch tygodni. Sadzonki należy przesadzić do poszczególnych doniczek/można zacząć od tych największych. Rośliny pozostawione w jednej doniczce będą zakwitać po kolei, niezbyt lubią rosnąć blisko siebie, młodym roślinom należy zapewnić stale lekko wilgotne podłoże. Kiedy roślinki będą silne, można je przenieść na stałe półsłoneczne lub słoneczne miejsce w ogrodzie (po połowie maja), powinny być oddalone od siebie na odległość minimum 30 cm. Preferuje stanowisko słoneczne, osłonięte od zimnych wiatrów i suche lub lekko wilgotne, przepuszczalne, żyzne, lekkie gleby, nie może rosnąć w cieniu i na kwaśnej glebie, dorosła toleruje okresową suszę. Nadaje się do gleb piaszczystych lub lekko gliniastych, pH: obojętne lub alkaliczne. Kiedy jest uprawiana w donicy, powinno się odczekać, aż ziemia na wierzchu lekko wyschnie pomiędzy podlewaniami. W zacienionych, mokrych miejscach nie będzie rosła lub nie będzie kwitnąć. W czasie kwitnienia wymaga znacznie więcej wody, lubi nawozy, ale co 3 lub 4 podlanie należy zrobić przerwę. Do nawożenia można używać popiołu z drzew liściastych i wywaru/nawozu z pokrzyw i/lub skrzypu, lub humusu. Bardzo łatwo się zapyla. W domu bez problemu wyda nasiona. Surowiec:Płatki kwiatów zbiera się w czasie pełnego kwitnienia rośliny, liście mogą być zbierane i używane w każdej chwili (najlepiej w czasie gdy jest sucho), o ile rośliny są na tyle duże, że nie zahamuje to ich wzrostu.

Roślina łatwa w uprawie. Dwuletnia lub jednoroczna. Wysokość 60 – 90 cm. Nadaje się do uprawy jako roślina pokojowa (wymaga głębszej/ 20 cm i dość szerokiej doniczki/ 12 – 15 cm). Nasiona kiełkować uniwersalnie. Wysiać do lekkiej, przepuszczalnej, żyznej ziemi, lekko przycisnąć, podlać obficie zraszaczem i postawić w ciepłym/ok. 18 – 25°C miejscu, przykryte czymś przezroczystym, kiełkują od trzech dni do trzech tygodni. Sadzonki należy przesadzić do poszczególnych doniczek/można zacząć od tych największych. Rośliny pozostawione w jednej doniczce będą zakwitać po kolei, niezbyt lubią rosnąć blisko siebie, młodym roślinom należy zapewnić stale lekko wilgotne podłoże. Kiedy roślinki będą silne, można je przenieść na stałe półsłoneczne lub słoneczne miejsce w ogrodzie (po połowie maja), powinny być oddalone od siebie na odległość min. 25 cm. Preferuje stanowisko słoneczne, lekko wilgotne, ziemia przepuszczalna, żyzna/lubi nawożenie, lekka, nie może rosnąć w cieniu i na zbyt kwaśnej glebie, dorosła toleruje okresową suszę. Kwitnie lipiec – sierpień, bardzo łatwo się zapyla, w domu bez problemu wyda nasiona. Surowiec:Płatki kwiatów zbiera się w czasie pełnego kwitnienia rośliny, liście mogą być zbierane i używane w każdej chwili (najlepiej w czasie gdy jest sucho), o ile rośliny są na tyle duże, że nie zahamuje to ich wzrostu.

Roślina łatwa w uprawie. Mrozoodporna, USDA Zone 3, miododajna, bylina. Wysokość do 1 m. Nasiona wysiewa się wprost do gruntu na wiosnę lub jesienią, można też przygotować rozsadę w domu. Roślina zakwita w czerwcu, zwykle dopiero w drugim roku po wysiewie, czasem już w pierwszym. Nasiona kiełkować uniwersalnie. Wysiać do lekkiej, przepuszczalnej, żyznej ziemi, lekko przycisnąć, podlać obficie zraszaczem i postawić w ciepłym/ok. 18 – 25°C miejscu, przykryte czymś przezroczystym, kiełkują od trzech dni do trzech tygodni. Sadzonki należy przesadzić do poszczególnych doniczek/można zacząć od tych największych, młodym roślinom należy zapewnić stale lekko wilgotne podłoże. Kiedy roślinki będą silne, przenieść je na stałe półsłoneczne lub słoneczne miejsce w ogrodzie (po połowie maja), powinny być oddalone od siebie na odległość minimum 30 – 35 cm. Jest rośliną azotolubną, najlepiej rośnie na próchnicznym, wapiennym, przepuszczalnym podłożu. Preferuje stanowisko słoneczne lub półcieniste, lekko wilgotne, ziemia przepuszczalna, lekka, może być mało żyzna, nie może rosnąć w cieniu i na zbyt kwaśnej lub zbyt wilgotnej glebie, dorosła toleruje okresową suszę, w razie dużej suszy rośliny należy podlewać. Nie ma specjalnych wymagań glebowych, nie lubi gleb bielicowych. Kwitnie od lipca do września, a nasiona dojrzewają od sierpnia do września, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez pszczoły. Podział kęp wiosną lub jesienią, większe mogą być sadzone bezpośrednio na stałych pozycjach, jednak najlepiej podzielić je na mniejsze kępy i rozwijać w zimnej ramce, aż do ich dobrego zakorzenienia, wysadzać na stałe miejsce wiosną. Surowiec:Zbiera się pod koniec kwitnienia rośliny pędy boczne i szczytowe o długości ok. 25 – 35 cm. Suszy w przewiewnym i zacienionym miejscu (temperatura nie może przekroczyć 35°C). Po wysuszeniu odrzuca się grubsze kawałki łodyg.

Roślina łatwa w uprawie. Miododajna. Dwuletnia lub jednoroczna. Wysokość60 – 100 cm. USDA Zone 7. Nadaje się do uprawy jako roślina pokojowa (wymaga głębszej/20 cm i dość szerokiej doniczki/12 – 15 cm). Nasiona kiełkować uniwersalnie. Wysiać do lekkiej, przepuszczalnej, żyznej ziemi, lekko przycisnąć, podlać obficie zraszaczem i postawić w ciepłym/ ok. 18 – 25°C miejscu, przykryte czymś przezroczystym, kiełkują od trzech dni do trzech tygodni. Sadzonki należy przesadzić do poszczególnych doniczek/można zacząć od tych największych. Rośliny pozostawione w jednej doniczce będą zakwitać po kolei, niezbyt lubią rosnąć blisko siebie, młodym roślinom należy zapewnić stale lekko wilgotne podłoże. Kiedy roślinki będą silne, można je przenieść na stałe półsłoneczne lub słoneczne miejsce w ogrodzie (po połowie maja), powinny być oddalone od siebie na odległość minimum 25 cm. Preferuje stanowisko słoneczne, lekko wilgotne, ziemia przepuszczalna, może być mało żyzna, lekka, nie może rosnąć w cieniu i na zbyt kwaśnej glebie, dorosła toleruje okresową suszę. Kwitnie od lipca do września, nasiona dojrzewają we wrześniu, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez pszczoły. Surowiec:Płatki kwiatów zbiera się w czasie pełnego kwitnienia rośliny, liście mogą być zbierane i używane w każdej chwili (najlepiej w czasie gdy jest sucho), o ile rośliny są na tyle duże, że nie zahamuje to ich wzrostu.

Wieloletnia. Mrozoodporna. Wys. 5 – 30 cm. W naturalnych warunkach rosła na wysokości nawet do 4450 m n. p. m. – w strefach, w których niskie temperatury i silne wiatry nie pozwalają na wzrost większości innych roślin, jest bardzo odporna na skrajne warunki, ale bardzo nie lubi, gdy w zimie woda stoi przy korzeniach. Wysiewa się ją na wiosnę (najlepiej w marcu w szklarni, zimnej ramce lub w domu). Nasiona wysiać do lekkiej ziemi i lekko je przycisnąć, podlać delikatnie, najlepiej zraszaczem i przykryć czymś przezroczystym, aby miały stałą wilgotność, postawić w ciepłym miejscu, zwykle kiełkują do dwóch tygodni. Jak tylko zaczną pojawiać się kiełki, przykrywkę należy stopniowo odsłaniać, a rośliny przyzwyczajać powoli do pełnego słońca. Sadzonki należy przesadzić do poszczególnych doniczek/można zacząć od tych największych. Kiedy roślinki będą silne (ok. 5 cm objętości), można je przenieść na stałe miejsce, np. do ogrodu (najlepiej rośnie na skalniaku w pełnym słońcu, bez okrycia może rosnąć w maju). Nadaje się do gleb piaszczystych, przepuszczalnych, mało żyznych, ale lekko wilgotnych. Odpowiednie pH: kwaśne, obojętne i alkaliczne. Miejsce najlepiej słoneczne lub tylko lekko ocienione. Korzenie są zwykle zbierane 6 – 7 miesięcy po wysiewie nasion, niekiedy, aby były gotowe do zbioru, może minąć do 9 miesięcy. Kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady.

Wieloletnia/bylina. mrozoodporna, USDA Zone 4, dorasta do 1, 8 m wysokości. Nadaje się do uprawy jako domowa roślina przyprawowa (jak oregano czy szczypiorek, ale wtedy wymaga większej donicy min. 25 cm wysokości, 20 cm średnicy). Nasiona można wysiewać przez cały rok w domu lub od wiosny (marzec) w zimnej ramce/ogrodzie, do późnego lata w ogrodzie. Wszystkie siewki w gruncie należy rozsadzić w odległości minimum 25 cm od siebie. Najlepsza gleba do hodowli: żyzna –> roślina lubi nawożenie), próchnicza, lekka, bogata w wapń i odpowiednio wilgotna. Nadaje się do gleb piaszczystych i średnio-gliniastych, odpowiednie pH: kwaśne, obojętne i alkaliczne. Najlepiej rośnie w miejscach jasnych, słonecznych lub tylko lekko cienistych. Kwitnie od lipca do sierpnia, a nasiona dojrzewają od sierpnia do września, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady. Może być łatwo rozmnażana przez podział kęp wiosną lub jesienią, większe mogą być sadzone bezpośrednio na stałych pozycjach, jednak najlepiej podzielić je na mniejsze kępy i rozwijać w zimnej ramce, aż do ich dobrego zakorzenienia. Wysadzać je na miejsce stałe wiosną. Kwiaty/cała roślina jest bardzo atrakcyjna dla pszczół i wielu innych owadów. Jest dobrym towarzyszem roślin, poprawia zdrowie i smak/aromat innych roślin rosnących w pobliżu. Surowiec:Prawdopodobnie korzenie mogą być toksyczne do fazy kwitnienia, dlatego należy je wykopywać dopiero jesienią. Korzeń należy wykopać dopiero na przełomie października i listopada (dopiero po drugim lub trzecim roku wegetacji). Po wykopaniu należy go opłukać, osuszyć, pokroić na mniejsze kawałki i suszyć w temperaturze 30 – 35°C w zaciemnionym i przewiewnym miejscu. Liście mogą być zbierane i używane w każdej chwili (najlepiej w czasie gdy jest sucho), o ile rośliny są na tyle duże, że nie zahamuje to ich wzrostu. Surowcem są także nasiona lubczyku. Gdy liście są wysuszone, powinny być przechowywane w szczelnych pojemnikach, chronione przed światłem i wilgocią (są higroskopijne).

Wieloletnia/bylina półkrzew, nie jest mrozoodporna, USDA Zone 9 – 10, nadaje się do uprawy jako roślina pokojowa (wymaga większej donicy). Wysokość 1 – 3 m. Jest wrażliwa na zimno, traci liście w temperaturze 0°C, zdrewniałe części są odporne do – 10°C. Preferuje gliniaste, żyzne, lekko wilgotne, ale dobrze odsączone gleby oraz słoneczne, ciepłe, osłonięte miejsca. Nasiona wysiać do lekkiej ziemi i lekko je przycisnąć, podlać delikatnie, najlepiej zraszaczem i przykryć czymś przezroczystym, aby miały stałą wilgotność, postawić w ciepłym miejscu, zwykle kiełkują do dwóch tygodni. Jak tylko zaczną pojawiać się kiełki, przykrywkę należy stopniowo odsłaniać, a rośliny przyzwyczajać powoli do pełnego słońca. Sadzonki należy przesadzić do poszczególnych doniczek/można zacząć od tych największych. Dorosłe rośliny należy podlewać, kiedy ziemia na wierzchy donicy trochę przeschnie. Kwitnie sierpień – wrzesień. Na zewnątrz może być wystawiana jedynie w okresie maj — wrzesień, dla aktywnego wzrostu wymaga temp. 16°C w nocy i 20°C w ciągu dnia. Łatwo rozmnaża się zarówno przez nasiona, jak i ukorzenianie zdrewniałych sadzonek latem. Surowiec:świeże lub suszone liście i kwiaty, mogą być zbierane przez całe lato, kiedykształtuje się roślinę przycinaniem.

Roślina łatwa w uprawie, wieloletnia, nie jest mrozoodporna, USDA Zone 7, płożąca/wys. do 30 cm, szybkorosnąca. Nasiona można kiełkować na wiosnę lub wcześniej w donicach w domu na słonecznym parapecie. Wysiać do lekkiej, przepuszczalnej, żyznej ziemi, lekko przycisnąć, podlać zraszaczem i postawić w ciepłym (około 25°C) miejscu, przykryte czymś przezroczystym, powinny kiełkować od 3 dni do dwóch tygodni. Jak tylko zaczną pojawiać się kiełki, przykrywkę należy stopniowo odsłaniać, a rośliny przyzwyczajać powoli do pełnego słońca, nie można dopuścić do przesuszenia ziemi. Sadzonki należy przesadzić do poszczególnych doniczek/można zacząć od tych największych. Jeśli ma rosnąć w domu, przesadzić do osobnych doniczek/zrobić odstępy co 20 cmod rośliny, miejsce słoneczne lub półsłoneczne, podlewać, kiedy ziemia trochę przeschnie na wierzchu. Lubi nawożone, przepuszczalne, lekko wilgotne ziemie. Kiedy roślinki będą silne (ok. 10 cm wys. ), można je przenieść około połowy maja na balkon lub do ogrodu (najlepiej rośnie na skalniaku w pełnym słońcu). Bardzo ładnie prezentuje się w wiszących koszach lub jako roślina okrywowa w ogrodzie (nie jest mrozoodporna, więc należy ją wykopać przed zimą). Może być rozmnażana przez nasiona albo odkłady (gdziekolwiek gałęzie dotykają ziemi, tam tworzą się korzenie). Kiedy jest zimno, liście zmieniają kolor na czerwony, roślina nie toleruje temperatury poniżej +8°C. Bardzo łatwo się zapyla. W domu bez problemu wyda nasiona. Może rosnąć od wiosny do jesieni na zewnątrz w ogrodzie lub na balkonie, w lekko zacienionym lub słonecznym miejscu. W okresie zimowym należy przenieść ją do mieszkania w jasne miejsce i podlewać umiarkowanie.

Roślina bardzo łatwa w uprawie, wieloletnia/bylina/co 7 – 10 lat trzeba ją odnawiać, dorasta do 0, 3 – 1, 2 m wys, mrozoodporna, USDA Zone 3. Uśpione rośliny są odporne do co najmniej – 25°C. Nasiona wysiać do lekkiej, przepuszczalnej, żyznej ziemi, lekko przycisnąć, podlać zraszaczem i postawić w ciepłym (około 25°C) miejscu, przykryte czymś przezroczystym, powinny kiełkować od 3 dni do dwóch tygodni, podlewać zraszaczem, póki roślinki nie będą silne. Jak tylko zaczną pojawiać się kiełki, przykrywkę należy lekko odsłaniać, a rośliny przyzwyczajać powoli do pełnego słońca, nie można dopuścić do przesuszenia ziemi. Sadzonki należy przesadzić do poszczególnych doniczek/można zacząć od tych największych. Kiedy roślinki będą silne, można przenieść je na półsłoneczne lub słoneczne miejsce w ogrodzie, najlepiej w maju. Sadzić je w swoich stałych miejscach późną wiosną lub wczesnym latem, po ostatnich spodziewanych przymrozkach. Nadaje się do gleb piaszczysto-gliniastych i ciężkich gliniastych, odpowiednie pH: kwaśne, obojętne i alkaliczne. Może rosnąć w półcieniu lub w miejscu słonecznym, preferuje wilgotne lub mokre gleby i może rosnąć bardzo blisko wody lub w wodzie ← Może rosnąć w okolicy oczka wodnego. Wymaga głęboko przekopanych, żyznych gleb i dużo wilgoci oraz ochrony przedwiatrem. Kwitnie od lipca do sierpnia, kwiaty są hermafrodytą, hybrydyzuje swobodnie z innymi członkami tego rodzaju. Nasiona najlepiej wysiewać w zimnych ramkach, jak tylko dojrzeją. Podział kęp na wiosnę, sadzonki można też ukorzeniać w wilgotnym piasku.

Roślina bardzo łatwa w uprawie. Jednoroczna lub dwuletnia. Osiąga wys. 30 – 60cm. Nasiona wysiać do lekkiej, przepuszczalnej, żyznej ziemi, lekko przycisnąć, podlać zraszaczem i postawić w ciepłym (około 25°C) miejscu, przykryte czymś przezroczystym, powinny kiełkować od 3 dni do dwóch tygodni, podlewać zraszaczem, póki roślinki nie będą silne. Jak tylko zaczną pojawiać się kiełki, przykrywkę należy lekko odsłaniać, a rośliny przyzwyczajać powoli do pełnego słońca, nie można dopuścić do przesuszenia ziemi. Sadzonki należy przesadzić do poszczególnych doniczek/można zacząć od tych największych. Kiedy roślinki będą silne, można przenieść je na półsłoneczne lub słoneczne miejsce w ogrodzie, najlepiej w maju. Ziemia powinna być trochę wilgotna, przepuszczalna i żyzna, nadaje się do gleb piaszczysto-gliniastych i ciężkich gliniastych, odpowiednie pH: lekko kwaśne gleby. Może rosnąć w półcieniu lub w miejscu słonecznym. Jeśli ma rosnąć w domu, należy je rozsadzić do osobnych doniczek/lub posadzić w odległości co 7 – 10 cm, miejsce słoneczne. Lubi być nawożona (np. woda + wywar ze skrzypu i pokrzyw + popiół drzew liściastych). Kwitnie od lipca do sierpnia, a nasiona dojrzewają od sierpnia do września, kwiaty są hermafrodytą. Nasiona najlepiej wysiewać wczesną wiosną lub jesienią na stałym miejscu, kiełkują zazwyczaj w ciągu 2 tygodni. Surowiec:Liście mogą być zbierane i używane w każdej chwili (najlepiej w czasie gdy jest sucho), o ile rośliny są na tyle duże, że nie zahamuje to ich wzrostu. Liście rośliny spala się, aby odpędzić komary.

Roślina jest zaliczana do łatwych w uprawie. Wieloletnia. Niemrozoodporna, USDA Zone 8, osiąga wys. 50 – 200 cm. Nasiona kiełkować uniwersalnie (ziemia lekka, nie przysypywać, podlewać zraszaczem, póki roślinki nie będą silne). Sadzonki należy przesadzić do poszczególnych doniczek/można zacząć od tych największych. Kiedy będą silne można je przenieść na półsłoneczne lub słoneczne miejsce w ogrodzie (w maju). Może rosnąć w okolicy oczka wodnego. Roślina jest mrozoodporna tylko do około – 12°C, wymaga więc zimowania w pomieszczeniu. Dobrze rośnie w żyznej, głęboko przekopanej, stale wilgotnej glebie, lubi nawożenie, wymaga ochrony przed wiatrem. Nadaje się do gleb średnio-gliniastych, odpowiednie pH: 6, 1 – 7, 5. Najlepiej rośnie w miejscach jasnych, słonecznych lub tylko lekko cienistych. Kwitnie od września do października, kwiaty są hermafrodytą. Hybrydyzuje swobodnie z innymi członkami tego rodzaju. Nasiona najlepiej wysiewać w szklarni, jak tylko dojrzeją. Rozmnaża się też przez podział kęp na wiosnę. Surowiec:Liście mogą być zbierane i używane w każdej chwili (najlepiej w czasie gdy jest sucho), o ile rośliny są na tyle duże, że nie zahamuje to ich wzrostu.

Jednoroczna. Szybkorosnące pnącze, długość do 9 m. Uprawiana podobnie jak inne dyniowate, sadzonki należy przygotować wcześniej. Może rosnąć w ogrodzie lub na balkonie przez całe lato lub przez cały rok być uprawiana w domu jako roślina pokojowa/tylko na słonecznym parapecie. Nasiona przed wysiewem należy namoczyć na kilka godzin w ciepłej przegotowanej wodzie. Wysiew nasion na rozsadę od początku lutego do kwietnia w domu lub w szklarni. Do doniczek o średnicy około 16 cm sadzimy po 2 – 3 nasiona płasko na głębokość ok. 2 mm/daleko od siebie, aby później było łatwo je rozsadzić. Wysiać do lekkiej, przepuszczalnej, żyznej ziemi, podlać obficie zraszaczem i postawić w ciepłym (około 25°C) miejscu, przykryte czymś przezroczystym, ziemi wokół nasion nie należy ubijać zbyt mocno, powinny kiełkować od kilku dni do trzech tygodni. Jak tylko zaczną pojawiać się kiełki, przykrywkę należy stopniowo odsłaniać, a rośliny przyzwyczajać powoli do pełnego słońca, nie można dopuścić do przesuszenia ani przelania ziemi. Sadzonki kiedy będą miały po trzy prawdziwe liście, należy przesadzić do poszczególnych doniczek / można zacząć od tych największych. Rozsada musi stać na najwidniejszym oknie. Roślina na miejscu stałym wymaga ziemi żyznej, przepuszczalnej, lekko wilgotnej, najlepiej udaje się na glebach gliniasto-piaszczystych, czarnoziemach i lessach. Przeznacza się dla niej grządki o wystawie południowej, miejsce osłonięte w pełnym słońcu. Siewki, po uprzednim zahartowaniu, wysadza się na miejsca stałe w drugiej połowie maja, kiedy już ustąpi niebezpieczeństwo przymrozków. Trukwę należy sadzić w rozstawie 100 x 50 cm. Należy zapewnić jej miejsce, po którym będzie mogła się piąć. Podlewać tak, aby zawsze miała stałą, ale nie za dużą wilgotność. Zabiegi pielęgnacyjne ograniczają się do systematycznego pielenia grządki i spulchniania ziemi wokół roślin. Ma kwiaty męskie i żeńskie, jest zapylana przez owady. Surowiec:Niedojrzałe owoce używa się jak cukinię, młode liście są spożywane jako warzywo, z dojrzałych owoców po oczyszczeniu uzyskuje się gąbki. Owoce na gąbki są zbierane 3 – 6 miesięcy po wysiewie, kiedy zaczynają żółknąć. Owoce przeznaczone do spożycia powinny być zbierane, zanim staną się włókniste, zwykle ich zbiór rozpoczyna się 2 miesiące po posadzeniu.

Roślina łatwa w uprawie. Wieloletnia. mrozoodporna, krzew wys. 2, 5 – 4 m w średnim tempie. Nie nadaje się do uprawy jako roślina pokojowa. Nasiona wyjąć z owocu i kiełkować uniwersalnie (w lekkiej, zmieszanej w 1/2 części z piaskiem, najlepiej w malutkich doniczkach po 5 – 7 nasion, aby nie było problemu z późniejszym rozdzieleniem korzeni). Najlepiej kiełkować je wczesną wiosną w szklarni. Kiedy wykiełkują (zwykle po kilku dniach, maruderzy nieraz po miesiącu) i będą miały około 5 – 7 cm, przesadzić do osobnych doniczek, a kiedy roślinki będą już wystarczająco silne (ok. 45 – 50 cm) można je przenieść na stałe miejsce. Najlepiej późną wiosną lub wczesnym latem, następnego roku. Nie może rosnąć w cieniu, stanowisko słoneczne lub lekko ocienione. Nadaje się do gleb piaszczystych lub lekko gliniastych, preferuje przepuszczalną i lekko wilgotną, najlepiej średnio lub mało żyznych. pH: kwaśne, obojętne lub alkaliczne. Należy zapewnić roślinie zabezpieczenie w czasie pierwszej i drugiej zimy. Podlewanie umiarkowane zapewniające stałą wilgotność podłoża, jednak nie należy przesadzać z wodą, roślina lepiej zniesie przesuszenie niż zbytnie przelanie. Kwitnie od czerwca do sierpnia, a nasiona dojrzewają od sierpnia do października, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez pszczoły. Toleruje ekspozycję morską i może rosnąć w glebie mało żyznej. /Bardziej żyzne gleby są najlepsze, jeśli roślina jest uprawiana dla swoich jadalnych młodych pędów. Rośliny są bardzo tolerancyjne na przycinanie i mogą odrastać od zdrewniałych gałęzi/przycinać je najlepiej wczesną wiosną. Końcówki młodych pędów uszczykuje się czasami, aby roślina szybciej się rozkrzewiła. Można rozmnażać przez sadzonki ze zdrewniałych łodyg lub okłady. Sadzonki z dojrzałego drewna z bieżącego sezonu sporządza się od jesieni do późnej zimy najlepiej w szklarni lub w zimnej ramce. Podział odrostów pod koniec zimy, można je sadzić bezpośrednio na swoje stałe miejsca. Surowiec:Owoce mogą być zbierane, dopiero gdy całkowicie dojrzeją.

Wieloletnia, bylina. Nie jest mrozoodporna. USDA Zone 8 a – 11, wys. 20 – 35 cm. Nasiona nie wymagają stratyfikacji. Doniczka dla dorosłej rośliny powinna być wysoka, rośliny muszą rosnąć w osobnych donicach. Nasiona wrzucić do ziemi zmieszaną z piaskiem (1:1) przepuszczalnej na głębokość grubości nasion. Doniczka do kiełkowania powinna być wysoka i tak duża by nasiona były wysiane min. 4 cm od siebie. Utrzymywać niewielką wilgotność gleby (np. okryć folią donicę), w donicy nie może być zbyt mokro, na podstawce nie może stać woda. Rzadko podlewać, tylko kiedy ziemia wysycha, nie przelewać. Mogą kiełkować od tygodnia do 12 miesięcy. Dobrze jest przesadzić kilkucentymetrowe rośliny do osobnych doniczek najlepiej średnicy 15 cm / 25 cm wysokości. Jeśli po upływie 1, 5 miesiąca nie wykiełkuje, można odstawić na kilkanaście dni do lodówki (5 – 7°C ). Ziemia dla mandragory powinna być, przepuszczalna, może być zmieszana z piaskiem i drobnym żwirem. Unikać polewania wody po liściach, ponieważ brązowieją i usychają, miejsce powinno być półsłoneczne lub lekko słoneczne, ale w południe zacienione. Nie znosi bezpośredniego nasłonecznienia w południe i braku przewiewu. Nie znosi częstego przenoszenia oraz dotykania liści. Czasem w lecie, gdy jest zbyt gorąco, może stracić wszystkie liście / w ogóle w niesprzyjających warunkach traci liście i ucieka do korzenia/, należy ją przenieść w mniej nasłonecznione miejsce/zmienić jej warunki na bardziej odpowiednie/podlać obficie, po pewnym czasie (około dwóch tygodniach) powinny pojawić się młode zielone listki. Do podlewania można co jakiś czas używać humusu lub nawozu z pokrzyw/skrzypu + popiołu z drzew liściastych. Zimą/ np. w listopadzie należy podlewać ją mniej i przestawić w nasłonecznione, ale zimniejsze miejsce, z końcem lutego podlać obficie.

Wieloletnia, bylina. Nie jest mrozoodporna. USDA Zone 7 – 11. Wys. 0, 1 – 0, 3 m. Nasiona zazwyczaj powoli kiełkują, ale można przyspieszyć ten proces, wstawiając je do lodówki w wodzie destylowanej lub przegotowanej, wodę należy wymieniać codziennie lub co dwa dni. Początkowo potrzebują kilka dni przeleżeć w wodzie, którą należy wymieniać lub dwa tyg. w wilgotnym piasku w temperaturze około 20°C. Potem dopiero przenieść do lodówki do temp. ok. 5°C na 4 – 5 tygodni, po tym czasie wysiać do ziemi zmieszanej z piaskiem, trzymać w temperaturze pokojowej. Nasiona nie powinny być wysiane bliżej siebie czy ścianek doniczki niż w odległości 5 cm. Ziemia powinna być przepuszczalna, mandragora bardzo źle znosi przelanie, zbyt dużo wody może zaszkodzić też nasionom i spowodować gnicie. Najprościej można zmieszać w doniczce ziemię uniwersalną pół na pół z piaskiem (mieszankę ziemi, torfu, piasku i gliny), na dno można nasypać około 2 cm keramzytu lub żwirku. W doniczce musi być dużo dziur na dnie, w podstawce nie może stać woda. Doniczki z nasionami należy trzymać w ciepłym – 18 – 20°C – pomieszczeniu (dopóki nie wyrosną silne rośliny), półsłonecznym. Utrzymywać stałą, ale niezbyt dużą wilgotność (można przykryć czymś przezroczystym z dziurkami). Mogą kiełkować od tygodnia do 12 miesięcy. Dobrze jest przesadzić kilkucentymetrowe rośliny do osobnych doniczek najlepiej o średnicy 15 cm / 30 cm wysokości. Jeśli po upływie 1, 5 miesiąca nie wykiełkuje, można odstawić na kilkanaście dni do lodówki (5 – 7°C ). Nadaje się do gleb piaszczystych lub średnio-gliniastych i lubi gleby bardzo dobrze przepuszczalne. Preferuje lekkie, głęboko przekopane, lekko wilgotne, bogate w próchnicę gleby, pH pomiędzy 6, 5 – 7, 5 i osłonięte miejsca. Nie lubi wapna i żwiru, rośliny są bardzo podatne na gnicie w mokrych lub źle odwodnionych glebach. Mandragora nie lubi za dużo wody, należy ją podlewać dopiero jak ziemia na wierzchu jest sucha, a nawet, wtedy gdy już liście trochę oklapną, jednak młode roślinki nie powinny często podsychać. Kiedy ma już sucho należy ją podlać obficie (nie po liściach, jeśli to możliwe) i po 15 – 30 minutach wylać wodę z podstawki. Korzenie dorosłych roślin mogą mieć do 1, 2 m długości. Miejsce powinno być półsłoneczne lub lekko słoneczne, ale w południe zacienione. Nie znosi bezpośredniego nasłonecznienia w południe i braku przewiewu. Nie lubi częstego przenoszenia/przesadzania oraz dotykania liści. Czasem w lecie gry jest zbyt gorąco może stracić wszystkie liście/w ogóle w niesprzyjających warunkach traci liście i «ucieka» do korzenia/, należy ją przenieść w mniej nasłonecznione miejsce/zmienić jej warunki na bardziej odpowiednie/podlać obficie, po pewnym czasie (około dwóch tygodniach) powinny pojawić się młode zielone listki. Do podlewania można co jakiś czas używać humusu lub nawozu z pokrzyw/skrzypu + popiołu z drzew liściastych. Zimą/ np. w listopadzie należy podlewać ją mniej i przestawić w nasłonecznione, ale zimniejsze miejsce, w lutym podlać obficie. Kwitnie od marca do kwietnia, a nasiona dojrzewają od lipca do sierpnia, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady.

Mrozoodporna, USDA Zone 3, wieloletnia/bylina, wys. do 0, 5 m. Miododajna. Nasiona można siać bezpośrednio do gruntu (w kwietniu w rzędy co 40 cm, na głębokość 0, 3 cm, kiełkuje po dwóch tygodniach) lub do rozsadnika (wysadza się ją do gruntu, w rozstawie 40 x 30 cm, gdy posiada już 2 – 3 pary prawdziwych liści). Nasiona siać w kwietniu-maju lub sierpniu-wrześniu w zimnej ramce lub szklarni, kiełkowanie może być powolne i nieregularne. Sadzonki należy przesadzić do poszczególnych doniczek/ można zacząć od tych największych. Mogą rosnąć w szklarni w pierwszym roku, wystawić je na stałe miejsce późną wiosną lub wczesnym latem następnego roku. Podział kęp wiosną lub jesienią, większe mogą być sadzone bezpośrednio na stałych pozycjach, jednak najlepiej podzielić je na mniejsze kępy i rozwijać w zimnej ramce, aż do ich dobrego zakorzenienia. Wysadzić je wiosną. Nadaje się do gleb piaszczystych lub lekko gliniastych, preferuje dobrze przepuszczalną, najlepiej średnio lub mało żyzną glebę, pH: neutralne do zasadowego. Stanowisko: ciepłe, półsłoneczne lub słoneczne, nie może rosnąć w cieniu. Preferuje suche lub wilgotne stanowiska. Kwitnie od czerwca do listopada, a nasiona dojrzewają od sierpnia do października, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez pszczoły/bardzo przyciąga owady. Najlepiej kwitnie w suchej i ubogiej glebie. Jeśli jest obcinana po kwitnieniu, zazwyczaj tworzy drugi rzut liści. Jest dobrym towarzyszem do uprawy w pobliżu pomidorów/owocują przy niej dłużej i obficiej. Surowiec:ziele zebrane w czasie pełni kwitnienia zwykle w czerwcu. Suszy się je w cieniu i przewiewie lub w suszarniach ogrzewanych do temp. 35°C.

Roślina jednoroczna, rozmnaża się wyłącznie z nasion. Wys. 0, 3 – 0, 5 m, mrozoodporna, USDA Zone 6. Nasiona bardzo dobrze kiełkują na świetle, nie trzeba zbytnio przykrywać ich ziemią, lecz tylko lekko przycisnąć i zapewnić stałą wilgoć. Na stałe miejsce wysiewa się go wczesną wiosną lub wczesną jesienią, nasiona wschodzą po ok. 7 – 21 dniach. Przed wysiewem można zmieszać nasiona z piaskiem dla równomierniejszego wysiewu. Pielęgnowanie polega na wzruszaniu ziemi i niszczeniu chwastów (jeśli jest posiany gęsto, sam zagłusza chwasty). Najlepiej rośnie na glebach lekkich lub średnio zwięzłych w miejscu słonecznym lub półsłonecznym, może rosnąć nawet na glebie piaszczystej, tam, gdzie inne rośliny by sobie nie poradziły. Nadaje się do gleb piaszczystych lub lekko gliniastych, preferuje przepuszczalną i lekko wilgotną, najlepiej średnio lub mało żyzną glebę, pH: kwaśne, obojętne lub alkaliczne. Może rosnąć na glebach zasolonych, nie może rosnąć w cieniu, preferuje suche lub wilgotne gleby. Kwitnie od czerwca do lipca, a nasiona dojrzewają od lipca do sierpnia, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady. Jeśli stanowisko jest dla niego odpowiednie, rozsiewa się sam przez szereg lat. Surowiec:kwiaty w pełnym rozkwicie/ich żółte środki, później po wysuszeniu oddziela siężółte środki od zewnętrznych, białych płatków.

Wieloletnia. Drzewo/krzew. Wiecznozielone. USDA Zone 8 a – 11. Nadaje się do uprawy tylko jako roślina pokojowa/wymaga większej donicy. Przed otwarciem woreczka strunowego, w którym są nasiona należy najpierw przygotować już wilgotną ziemie uniwersalną (aby uniknąć późniejszej konieczności podlewania świeżo wysianych, drobniutkich nasion) lekką, zmieszaną w 1/2 części z piaskiem. Nasiona są malutkie, ale bardzo dobrze kiełkują i mają długą żywotność. Otworzyć woreczek i delikatnie wysypać nasiona. Nie przysypywać nasion ziemią!!Przykryć czymś przezroczystym, aby zapewnić nasionom stałą wilgotność i odstawić doniczkę w ciepłe miejsce. Wymaga żyznych, dobrze odwodnionych, ale lekko wilgotnych gleb i pełnego słońca. pH gleby 6, 1 – 6, 5. Należy podlewać zraszaczem i uważać by nie przewróciły się roślinki (jeśli tak się stanie należy podnieść je np. wykałaczką). W ciągu dwóch – trzech tygodni większość nasion powinna wykiełkować. Na początku rośnie bardzo wolno, dopiero po początkowym czasie nabiera rozpędu i później rośnie już szybko. Musi być regularnie podlewana (najlepiej obficie raz na jakiś czas), po kilku dniach bez wody usycha. W umiarkowanym klimacie latem może być wystawiana na zewnątrz taras/balkon (od maja do października), należy uważać na przymrozki. Surowiec:Liście mogą być zbierane i używane w każdej chwili (najlepiej w czasie gdy jest sucho), o ile rośliny są na tyle duże, że nie zahamuje to ich wzrostu.

Bylina/Wieloletnia. Mrozoodporna. USDA Zone 4. Miododajna. Wys. 0, 4 – 0, 7 m. Może rosnąć w domu, na słonecznym parapecie. Niezwykle łatwa w uprawie. Najlepiej rośnie w glebie lekko wilgotnej, lekko kwaśnej do lekko zasadowej, dobrze spulchnionej, żyznej, pH 4, 5 do 7, 6. Preferuje miejsca słoneczne lub półcień. Nadaje się do gleb piaszczystych lub lekko gliniastych, preferuje gleby dobrze przepuszczalne. Preferuje suche do średnio wilgotnych gleb i toleruje suszę, kiedy jest dorosła. Może być wysiewana przez cały rok w domu lub na jesień lub wczesną wiosną w szklarni lub zimnej ramce. Na zewnątrz mogą być wysiewane w kwietniu. Nasion nie należy mocno przysypywać, gdyż potrzebują światła do kiełkowania. Kiełkują w ciągu 8 – 14 dni. Sadzonki wystawiać na zewnątrz po niebezpieczeństwie przymrozków. Sadzić w odległości około 45 – 60 cm od siebie. Rozmnaża się ją również z sadzonek w lipcu / sierpniu oraz przez podział korzeni na wiosnę lub wczesną jesienią. Lubi silne przycinanie, można jej zostawić pędy o długości około 10 – 15 cm, nawet kilka razy w roku. Kwitnie od czerwca do października, a nasiona dojrzewają od sierpnia do października, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez pszczoły, które je uwielbiają. Dobry towarzysz roślin, szczególnie kapustnych. Surowiec:Świeże liście można zbierać przez cały czas, o ile nie zahamuje to wzrosturośliny. Należy je obrywać wcześnie rano, najlepiej surowiec zbierać jak tylko zaczną pokazywać się kwiaty. Rośliny powiesić do wysuszenia w zacienionym, przewiewnym miejscu. Ususzone, umieścić w szczelnie zamkniętych pojemnikach. Liście i kwiaty można zamrażać w kostkach lodu. Susz przechowywać w ciemnych i suchych miejscach.

Roślina bardzo łatwa w uprawie. Wieloletnia/Bylina. mrozoodporna, USDA Zone 4. Wys. 0, 5 m. Nadaje się do uprawy jako domowa roślina przyprawowa (jak bazylia czy szczypiorek). Nasiona kiełkować uniwersalnie. Nasiona należy wysiać do lekkiej ziemi i przycisnąć lekko, podlać zraszaczem i przykryć czymś przezroczystym, aby miały stałą wilgotność, postawić w ciepłym miejscu, wietrzyć i utrzymywać stałą, średnia wilgotność. Kiedy wykiełkują (kilka dni do 2 tyg. ), a roślinki będą silne (ok. 15 cm), można ją przenieść na stałe miejsce (lub do większych doniczek). Lubi żyzną, wilgotną lub lekko wilgotną, glebę i słoneczne lub półsłoneczne miejsca. Ten gatunek toleruje bardziej suche gleby niż inne mięty. Nadaje się do gleb średnio lub bardzo gliniastych, odpowiednie pH: lekko kwaśne lub obojętne. Bardzo szybko rozrasta się poprzez kłącza, jeśli za szybko, rośliny należy przesadzić do dużych pojemników, które zakopuje się w ziemi. Kwitnie od maja do października, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady, są bardzo atrakcyjne dla pszczół i motyli. Hybrydyzuje swobodnie z innymi członkami tego rodzaju, dlatego sadzonki lepiej przygotowywać przez podział. Może być rozmnażana przez podział wiosną lub jesienią, większe kępy mogą być sadzone bezpośrednio na stałe miejsce, a mniejsze można rozwijać aż do ich dobrego zakorzenienia się. Daje lepszą jakość olejku, jeśli roślina jest uprawiana w suchej ziemi i na słonecznym miejscu. Dobry towarzysz do uprawy w pobliżu kapusty i pomidorów, pomaga zachować je wolne od szkodników. Surowiec:Liście i pędy (przed kwitnieniem) lub kwiaty mogą być zbierane i używane w każdej chwili (najlepiej w czasie gdy jest sucho), o ile rośliny są na tyle duże, że nie zahamuje to ich wzrostu. Należy je obrywać wcześnie rano, najlepiej surowiec zbierać jak tylko zaczną pokazywać się kwiaty. Rośliny powiesić do wysuszenia w zacienionym, przewiewnym miejscu. Ususzone, umieścić w szczelnie zamkniętych pojemnikach. Liście i kwiaty można zamrażać w kostkach lodu. Susz przechowywać w ciemnych i suchych miejscach.

Roślina bardzo łatwa w uprawie. Wieloletnia/Bylina. mrozoodporna. USDA Zone 4. Wys. 0, 5 mNadaje się do uprawy jako domowa roślina przyprawowa (jak bazylia czy szczypiorek). Nasiona kiełkować uniwersalnie. Nasiona należy wysiać do lekkiej ziemi i przycisnąć lekko, podlać zraszaczem i przykryć czymś przezroczystym, aby miały stałą wilgotność, postawić w ciepłym miejscu, wietrzyć i utrzymywać stałą, średnią wilgotność. Kiedy wykiełkują (kilka dni do 2 tyg. ), a roślinki będą silne (ok. 15 cm), można ją przenieść na stałe miejsce (lub do większych doniczek). Lubi żyzną, wilgotną lub lekko wilgotną, glebę i słoneczne lub półsłoneczne miejsca. Ten gatunek toleruje bardziej suche gleby niż inne mięty. Nadaje się do gleb średnio lub bardzo gliniastych, odpowiednie pH: lekko kwaśne lub obojętne. Bardzo szybko rozrasta się poprzez kłącza, jeśli za szybko, rośliny należy przesadzić do dużych pojemników, które zakopuje się w ziemi. Kwitnie od maja do października, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady, są bardzo atrakcyjne dla pszczół i motyli. Hybrydyzuje swobodnie z innymi członkami tego rodzaju, dlatego sadzonki lepiej przygotowywać przez podział. Może być rozmnażana przez podział wiosną lub jesienią, większe kępy mogą być sadzone bezpośrednio na stałe miejsce, a mniejsze można rozwijać aż do ich dobrego zakorzenienia się. Daje lepszą jakość olejku, jeśli roślina jest uprawiana w suchej ziemi i na słonecznym miejscu. Dobry towarzysz do uprawy w pobliżu kapusty i pomidorów, pomaga zachować je wolne od szkodników. Surowiec:Liście i pędy (przed kwitnieniem) lub kwiaty mogą być zbierane i używane w każdej chwili (najlepiej w czasie gdy jest sucho), o ile rośliny są na tyle duże, że nie zahamuje to ich wzrostu. Należy je obrywać wcześnie rano, najlepiej surowiec zbierać jak tylko zaczną pokazywać się kwiaty. Rośliny powiesić do wysuszenia w zacienionym, przewiewnym miejscu. Ususzone, umieścić w szczelnie zamkniętych pojemnikach. Liście i kwiaty można zamrażać w kostkach lodu. Susz przechowywać w ciemnych i suchych miejscach.

Roślina bardzo łatwa w uprawie. Wieloletnia/Bylina. mrozoodporna. USDA Zone 3. Wys. 0, 5 mNadaje się do uprawy jako domowa roślina przyprawowa (jak bazylia czy szczypiorek). Nasiona kiełkować uniwersalnie. Nasiona należy wysiać do lekkiej ziemi i przycisnąć lekko, podlać zraszaczem i przykryć czymś przezroczystym, aby miały stałą wilgotność, postawić w ciepłym miejscu, wietrzyć i utrzymywać stałą, średnią wilgotność. Kiedy wykiełkują (kilka dni do 2 tyg. ), a roślinki będą silne (ok. 15 cm) można ją przenieść na stałe miejsce (lub do większych doniczek). Może rosnąć w dowolnym rodzaju gleby, ale najlepiej czuje się blisko zbiorników wodnych. Lubi żyzną, wilgotną, glebę i słoneczne lub półsłoneczne miejsca. Nadaje się do gleb średnio lub bardzo gliniastych, odpowiednie pH: lekko kwaśne lub obojętne. Bardzo szybko rozrasta się poprzez kłącza, jeśli za szybko, rośliny należy przesadzić do dużych pojemników, które zakopuje się w ziemi. Kwitnie od sierpnia do października, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady, są bardzo atrakcyjne dla pszczół i motyli. Hybrydyzuje swobodnie z innymi członkami tego rodzaju, dlatego sadzonki lepiej przygotowywać przez podział. Może być rozmnażana przez podział wiosną lub jesienią, większe kępy mogą być sadzone bezpośrednio na stałe miejsce, a mniejsze można rozwijać aż do ich dobrego zakorzenienia się. Daje lepszą jakość olejku, jeśli roślina jest uprawiana w suchej ziemi i na słonecznym miejscu. Dobry towarzysz do uprawy w pobliżu kapusty i pomidorów, pomaga zachować je wolne od szkodników. Surowiec:Liście i pędy (przed kwitnieniem) lub kwiaty mogą być zbierane i używane wkażdej chwili (najlepiej w czasie gdy jest sucho), o ile rośliny są na tyle duże, że nie zahamuje to ich wzrostu. Należy je obrywać wcześnie rano, najlepiej surowiec zbierać jak tylko zaczną pokazywać się kwiaty. Rośliny powiesić do wysuszenia w zacienionym, przewiewnym miejscu. Ususzone, umieścić w szczelnie zamkniętych pojemnikach. Liście i kwiaty można zamrażać w kostkach lodu. Susz przechowywać w ciemnych i suchych miejscach.

Wieloletnia. Tropikalna. Drzewo. USDA Zone 10 a – 11. Nadaje się do uprawy jako roślina pokojowa (wymaga większej doniczki), w lecie może rosnąć na tarasie lub balkonie. Przed wysianiem najlepiej wysterylizować glebę i nasiona, młode siewki są bardzo podatne na pleśnienie. Następnie nasiona lekko oszlifować i namoczyć na około 6 – 12 h w ciepłej destylowanej wodzie. Wysiać do doniczki z wcześniej wysterylizowaną w piekarniku ziemią ogrodową zmieszaną z piaskiem (1/3 piasku) na głębokość około 3 mm. Doniczki przykryć czymś przezroczystym dla utrzymania stałej wilgoci i postawić w ciepłym miejscu (około 23 – 25°C), wietrzyć codziennie lub co drugi dzień, nie można dopuścić do pojawienia się pleśni lub zbytniego wysuszenia ziemi. Zwykle kiełkuje od dwóch tygodni do 2, 5 miesięcy. Kiedy wykiełkuje, wymaga żyznego, lekko wilgotnego podłoża o pH: 6, 1 do 6, 5. Może być ziemia dla azalii i rododendronów. Stanowisko półsłoneczne lub lekko ocienione i ciepłe. Stanowisko powinno być słoneczne rano, a w południe osłonięte, naturalnie roślina występuje w drugim piętrze drzew. Na zewnątrz może być wystawiana jedynie w okresie czerwiec – sierpień, należy ją chronić przed temp. ok. 7°C.

Półkrzew / wieloletnia do 1, 5 m wysokości. Tropikalna. USDA Zone 11. Nadaje się do uprawy jako roślina pokojowa (wymaga większej donicy). Nasiona namoczyć przed wysiewem na około 12 h w ciepłej (35 – 39°C), przegotowanejwodzie. Kiełkować uniwersalnie. Nasiona należy wysiać do lekkiej ziemi i przycisnąć lekko, podlać zraszaczem i przykryć czymś przezroczystym, aby miały stałą wilgotność, postawić w ciepłym miejscu, wietrzyć i utrzymywać stałą, średnią wilgotność. Wymaga stanowiska słonecznego, ciepłego (20 – 25°C), wilgotnego powietrza, żyznego i przepuszczalnego podłoża (ziemia uniwersalna z domieszką torfu i piasku). Wymagania glebowe: pH 6, 6 do 7, 5 (neutralny). Kiedy wykiełkują (kilka dni do 4 tyg. ), a roślinki będą silne (ok. 10 cm) można je przenieść do większych doniczek. W Polsce ze względu na klimat jest uprawiana w szklarniach i jako roślina pokojowa (min. temp. uprawy 13°C). Lubi warunki tropikalne – ciepło, wilgoć, ale w doniczce nie może stać woda, ziemia powinna być przepuszczalna i stale lekko wilgotna. Woda nie powinna zostawać w podstawce. Jest bardzo wrażliwa na chlorowaną wodę, podlewać wodą przegotowaną/odstaną lub przefiltrowaną. Potrzebuje regularnego i obfitego podlewania, należy też spryskiwać jej liście wodą co najmniej 2 razy w tygodniu. Jeśli wilgotność powietrza jest zbyt niska lub gdy roślina nie ma wody, liście mogą opadać. Roślina tworzy brodawki korzeniowe, które są zamieszkiwane przez bakterie potrafiące wiązać azot z powietrza. Nie należy zbyt często dotykać liści, gdyż męczy to roślinę i może szybko uschnąć. Może rosnąć w dużej donicy na balkonie lub tarasie, ale dopiero po 30 maja. Kwitnie w połowie lata, zapylana przez wiatr i owady, im jest starsza, tym więcej kwiatów produkuje.

Krzew/małe drzewo/wieloletnia, do 2 m wysokości. Tropikalna. USDA Zone 9 – 11. Nadaje się do uprawy jako roślina pokojowa (wymaga większej donicy). Nasiona zeszlifować papierem ściernym i namoczyć przed wysiewem na około 12 h w ciepłej (30°C), przegotowanej wodzie. Kiełkować uniwersalnie przez cały rok w domu. Nasiona należy wysiać do lekkiej ziemi na głębokość 2 mm, podlać zraszaczem i przykryć czymś przezroczystym, aby miały stałą wilgotność, postawić w ciepłym miejscu, wietrzyć i utrzymywać stałą, średnią wilgotność. Wymaga stanowiska słonecznego, ciepłego (20 – 25°C), wilgotnego powietrza (50%wilgotności), żyznego i przepuszczalnego podłoża (ziemia uniwersalna z domieszką perlitu i piasku). Wymagania glebowe: pH 6, 6 do 7, 5 (neutralny). Kiedy wykiełkują (kilka dni do 3 mies. ), a roślinki będą silne (ok. 10 cm), można je przenieść do większych doniczek. W Polsce ze względu na klimat jest uprawiana w szklarniach i jako roślina pokojowa (min. temp. uprawy 9°C). Lubi warunki tropikalne – ciepło, wilgoć, ale w doniczce nie może stać woda, ziemia powinna być przepuszczalna i stale lekko wilgotna. Woda nie powinna zostawać w podstawce. Jest bardzo wrażliwa na chlorowaną wodę, podlewać wodą przegotowaną/odstaną lub przefiltrowaną. Potrzebuje regularnego i obfitego podlewania, należy też spryskiwać jej liście wodą co najmniej 2 razy w tygodniu. Jeśli wilgotność powietrza jest zbyt niska lub gdy roślina nie ma wody, liście mogą opadać. Roślina tworzy brodawki korzeniowe, które są zamieszkiwane przez bakterie potrafiące wiązać azot z powietrza. Nie należy zbyt często dotykać liści, gdyż męczy to roślinę i może szybko uschnąć. Może rosnąć w dużej donicy na balkonie lub tarasie, ale dopiero po 30 maja. Kwitnie w połowie lata, zapylana przez wiatr i owady, im jest starsza, tym więcej kwiatów produkuje. Z czasem będzie mogła wymagać jakiejś drabinki lub czegoś podobnego.

USDA Zone 9 b – 11, wys. do 30 cmJednoroczna, jednopienna, pnąca lub płożąca się, dorasta od 2 – 6 m długości. Wymaga jako podpory siatki lub czegoś na wzór pergoli, czepia się podpór za pomocą wąsów. Gorąca i wilgotna pogoda jest korzystna dla jej wzrostu i rozwoju, najlepiej rośnie w temperaturze 18°C – 24°C. Moczenie nasion w ciepłej wodzie przez 12 – 24 godziny przed wysiewem przerywa ich spoczynek. Nasiona wysiewa się od marca do początku maja, najpierw na rozsadę. Rozsadę można wynieść na stałe miejsce końcem maja, rośliny sadzi się w odstępach 50 cm. Może być uprawiana w każdej glebie, przepuszczalna, żyzna i średnio wilgotna będzie najlepsza. Wymagania glebowe: pH 5, 6 – 7, 5Miejsce do uprawy powinno być osłonięte, jak najbardziej słoneczne, może wymagać podlewania, przy braku wody opadają niewyrośnięte owoce. Kwiaty są rozdzielnopłciowe. Po 60 – 75 dniach od siewu można już zbierać owoce. Zbioru najlepiej dokonywać, gdy owoce są jeszcze niedojrzałe i delikatne (są wtedy mniej gorzkie), można je zrywać co drugi dzień, tak aby nie uszkodzić roślin. Zebrane owoce mogą być przechowywane w lodówce, w papierowej torbie przez 3 do 4 dni. Owoce pokrojone w plastry moczy się przez kilka godzin w solance, dla usunięcia goryczy. Surowe, dojrzałe owoce mają wyraźnie gorzki smak. Młode liście, pędy i kwiaty po ugotowaniu również są spożywane.

Wieloletnie, tropikalne, dwupienne pnącze o zdrewniałych łodygach i dużych liściach. Nadaje się do uprawy w ogrodzie zimowym lub jako roślina pokojowa (wymaga większej donicy). Nasiona przed wysiewem należy lekko spiłować, a następnie namoczyć w destylowanej lub przegotowanej wodzie na 12 – 24 h. Wysiać na głębokość 1 cm do ziemi uniwersalnej, zmieszanej z piaskiem i perlitem. Kiełkowanie może trwać od kilku tygodni do roku, ziemia nie może być zbyt mokra podczas kiełkowania. Roślina wymaga dużo słońca i miejsca, po którym może się piąć. Ziemia przepuszczalna, żyzna i średnio wilgotna będzie najlepsza. Wymagania glebowe: pH 5, 6 – 7, 5. Miejsce do uprawy powinno być osłonięte, jak najbardziej słoneczne, może wymagać częstego podlewania, przy braku wody opadają niewyrośnięte owoce. W czasie od połowy maja do końca września może rosnąć na zewnątrz, na zimę powinna być zabierana do domu. Wytrzymuje temp do – 10°C, odbija z korzenia i łodygi. Surowiec:Owoce zbierane po dojrzeniu, skórka jest niejadalna, miąższ i osłonkę nasion można spożywać. Owoce dojrzewają po około 44 tyg. od wysiewu.

Roślina łatwa w uprawie. Jednoroczna/Wieloletnia. Mrozoodporna. USDA Zone 6. Wys. do 0, 6 m. Miododajna. Nasiona można kiełkować na wiosnę lub wcześniej w donicach w domu/szklarni lub w zimnej ramce. Wysiać do lekkiej, przepuszczalnej, żyznej ziemi, lekko przycisnąć, podlać zraszaczem i postawić w ciepłym (około 20 – 25°C) miejscu, przykryć czymś przezroczystym dla utrzymania stałej wilgoci, powinny kiełkować na trzeci dzień do około trzech tygodni. Sadzonki należy przesadzić do poszczególnych doniczek/ można zacząć od tych największych. Na stałe miejsce wynieść na początku maja. Jeśli ma rosnąć w domu, przesadzić do osobnych doniczek (lub zrobić odstępy co 20 cm), miejsce półsłoneczne, podlewać, kiedy ziemia trochę przeschnie na wierzchu. Nadaje się do gleb piaszczystych lub lekko gliniastych, preferuje dobrze przepuszczalną, najlepiej średnio lub mało żyzną glebę. pH: kwaśne, obojętne do zasadowego. Preferuje raczej kwaśne gleby piaszczyste, ale będzie rosnąć w większości gleb. Stanowisko: ciepłe, półsłoneczne lub słoneczne, nie może rosnąć w cieniu. Preferuje wilgotne stanowiska. Kwitnie od lipca do sierpnia, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez pszczoły. Może być rozmnażana przez podział wiosną lub jesienią.

Roślina łatwa w uprawie. Wieloletnia. mrozoodporna. USDA Zone 4. Wys. 0, 4 – 1, 2 m. Miododajna. Nasiona można kiełkować na wiosnę lub wcześniej w donicach w domu/szklarni lub w zimnej ramce. Wysiać do lekkiej, przepuszczalnej, żyznej ziemi, lekko przycisnąć, podlać zraszaczem i postawić w ciepłym (około 20 – 25°C) miejscu, przykryć czymś przezroczystym dla utrzymania stałej wilgoci, powinny kiełkować na trzeci dzień do około trzech tygodni. Sadzonki przesadzić do poszczególnych doniczek/ można zacząć od tych największych. Na stałe miejsce wynieść ją na początku maja. Jeśli ma rosnąć w domu, przesadzić do osobnych doniczek (lub zrobić odstępy co 20 cm), miejsce półsłoneczne, podlewać, kiedy ziemia trochę przeschnie na wierzchu. Nadaje się do gleb piaszczystych lub lekko gliniastych, preferuje dobrze przepuszczalną, najlepiej średnio lub mało żyzną glebę. pH: kwaśne, obojętne do zasadowego. Będzie dobrze rosnąć w większości gleb. Stanowisko: ciepłe, półsłoneczne lub słoneczne, nie może rosnąć w cieniu. Preferuje suche do średnio wilgotnych stanowisk. Kwitnie od lipca do sierpnia, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez pszczoły. Podział kęp wiosną lub jesienią, większe mogą być sadzone bezpośrednio na stałych pozycjach, jednak najlepiej podzielić je na mniejsze kępy i rozwijać w zimnej ramce, aż do ich dobrego zakorzenienia.

Roślina łatwa w uprawie. Jednoroczna/Wieloletnia. mrozoodporna. USDA Zone 6. Wys. 0, 4 – 0, 8 m. Miododajna. Nasiona można kiełkować na wiosnę lub wcześniej w donicach w domu/szklarni lub w zimnej ramce. Wysiać do lekkiej, przepuszczalnej, żyznej ziemi, lekko przycisnąć, podlać zraszaczem i postawić w ciepłym (około 20 – 25°C) miejscu, przykryć czymś przezroczystym dla utrzymania stałej wilgoci, powinny kiełkować na trzeci dzień do około trzech tygodni. Sadzonki przesadzić do poszczególnych doniczek/ można zacząć od tych największych. Na stałe miejsce wynieść ją na początku maja. Jeśli ma rosnąć w domu, przesadzić do osobnych doniczek (lub zrobić odstępy co 20 cm), miejsce półsłoneczne, podlewać, kiedy ziemia trochę przeschnie na wierzchu. Nadaje się do gleb piaszczystych lub lekko gliniastych, preferuje dobrze przepuszczalną, najlepiej średnio lub mało żyzną glebę. pH: obojętne do zasadowego. Będzie dobrze rosnąć w większości gleb. Stanowisko: ciepłe, półsłoneczne lub słoneczne, nie może rosnąć w cieniu. Preferuje suche do średnio wilgotnych stanowisk. Kwitnie od lipca do września, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez pszczoły. Podział kęp wiosną lub jesienią, większe mogą być sadzone bezpośrednio na stałych pozycjach, jednak najlepiej podzielić je na mniejsze kępy i rozwijać w zimnej ramce, aż do ich dobrego zakorzenienia.

Małe drzewo/wieloletnia do 4 m wysokości. Tropikalna. USDA Zone 11. Nadaje się do uprawy jako roślina pokojowa (wymaga większej donicy). Przed wysianiem dobrze byłoby wysterylizować glebę i nasiona. Nasiona są otoczone pergaminową wodoodporną otoczką i mają komory powietrzne (unoszą się na wodzie). W naturalnych warunkach (bez uszkadzania skorupki) kiełkują od kilku miesięcy do ponad roku (ze względu na twardą otoczkę), aby przyśpieszyć kiełkowanie nasion należy uszkodzić zewnętrzną warstwę tak jak pokazano na instrukcji:http://www. ctahr. hawaii. edu/noni/downloads/noniseeds. pdfhttp://www. ctahr. hawaii. edu/noni/downloads/FN10. pdfi namoczyć nasiona na 12 – 24 h w ciepłej (około 30 – 35°C) wodzie, następnie wypłukać czystą wodą i wysiać do wysterylizowanej lekkiej, przepuszczalnej ziemi dla roślin tropikalnych na głębokość około 1 mm. Można również wysiać nasiona w czystym wermikulicie (to podłoże zapewni nasionom umiarkowany dostęp wilgoci oraz powietrza potrzebnego do wykiełkowania nasion). Jeśli wysiewamy w wermikulicie, nasiona należy przykryć 1 – 1, 5 cm wermikulitu i utrzymywać stałą nie za dużą wilgotność. Do wykiełkowania roślina potrzebuje dużo ciepła (około 38°C) i umiarkowanej wilgoci, kiełkuje zazwyczaj od 2 tygodni do 3 miesięcy. Kiełki mogą być przeniesione, od razu po pojawieniu się pierwszego liścia, do doniczki z wysterylizowaną ziemią dla roślin tropikalnych. Młode sadzonki należy przesadzić, kiedy będą miały pierwsze 5-6 listków lub ich korzenie będzie widać dołem doniczki lub pojemnika do kiełkowania, w miarę wzrostu należy zapewniać roślinie większą doniczkę (należy podczas przesadzania delikatnie rozluźnić system korzeniowy, po wyjęciu z pojemnika). Potrzebuje dużej donicy i słonecznego miejsca w domu, bardzo lubi żyzną, przepuszczalną, lekko wilgotną ziemię i nawożenie (często, ale w małych dawkach). Wymagania glebowe: pH 6, 6 – 7, 5. Może rosnąć w dużej donicy na balkonie lub tarasie, ale dopiero po 30 maja, nie zniesie temp. ok. 4 – 5°C.

Wieloletnia. Pnącze, tropikalna. USDA Zone 9 b – 11. Roślina łatwa w uprawie. Przed wysianiem dobrze byłoby wysterylizować glebę i nasiona. !!W czasie kiełkowania nie można dopuścić do pojawienia się pleśni!!Nasiona należy wysiać do lekkiej, żyznej ziemi na głębokość około 0, 5 cm, podlać zraszaczem i przykryć czymś przezroczystym, aby miały stałą wilgotność, postawić w ciepłym, lekko ocienionym miejscu, wietrzyć i utrzymywać stałą, średnią wilgotność. Rośliny powinny mieć miejsce, po którym mogą się zaczepić i piąć. Optymalny zakres temperatury to 19 – 30°C. Nocna temperatura ok. 21°C pobudza kwitnienie. Kwitnienie rozpoczyna się zwykle 50 dni po siewie. Lubi dużą wilgotność, powinna być podlewana i zraszana, wodą bez chloru. Miejsce do sadzenia powinno być umiarkowanie zacienione (nie może rosnąć w pełnym słońcu, kiedy jest młoda, wtedy też jest bardzo wrażliwa na mróz). Pnącza nieraz osiągają do 15 metrów długości i dlatego trzeba im zapewnić miejsce, po którym mogą się piąć, mogą to być kratki, bez nich roślina nie będzie silna (zwykle przemieszcza się w kierunku słońca). Jako roślina tropikalna preferuje ciemne, lekko wilgotne, bogate gleby, wymagane pH pomiędzy 5 – 6. 5. Rośliny nie można dotykać bez rękawic, włoski na strąkach mogą powodować swędzenie i uczulenie.

Wieloletnia. Zimozielona, dorasta do 3 m wysokości w średnim tempie. Obszar śródziemnomorski. USDA Zone 8. Roślina nie jest trudna w uprawie. Nadaje się do uprawy jako roślina pokojowa/w lecie balkonowa (wymaga większej doniczki). Nasiona namoczyć przez 24 godziny w ciepłej wodzie, siać późną zimą w szklarni lub przez cały rok w domu. Wysiać do doniczki z wcześniej wysterylizowaną w piekarniku ogrodową zmieszaną z 1/3 piasku w doniczce na głębokość około 1 mm. Umieścić nasiona na powierzchni i lekko przykryć ziemią. Doniczki należy umieścić w temperaturze około 12 – 16°C. Przykryć czymś przezroczystym, postawić w ciepłym miejscu, wietrzyć i utrzymywać stałą, średnią wilgotność. Zwykle kiełkuje do 3 miesięcy. Nadaje się do gleb piaszczystych lub lekko gliniastych, preferuje dobrze przepuszczalną, najlepiej średnio żyzną glebę. pH: obojętne do zasadowego. Stanowisko: ciepłe, półsłoneczne lub słoneczne, nie może rosnąć w cieniu. Preferuje suche lub lekko wilgotne stanowiska. Roślina toleruje ekspozycję morską. Podłoże do uprawy nie może być nadto wilgotne. Będzie dobrze rosnąć w większości gleb, o ile będą przepuszczalne. Na zewnątrz może być wystawiana jedynie w okresie połowa marca/kwiecień –październik. Kwitnie od lipca do sierpnia, a nasiona dojrzewają w październiku. Kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez pszczoły. Każde cięcie najlepiej przeprowadzić na wiosnę. Pół dojrzałe sadzonki drewna 10 cm «z piętami», w zimnej ramce lub szklarni późną wiosną, może być też z powodzeniem rozmnażana przez okłady.

Wieloletnia/Bylina, hydrofit, szybkorosnąca, mrozoodporna. USDA Zone 6. Wys. 0, 5 – 1 m. Płytkie, wolno płynące wody, rowy, starorzecza, źródliska oraz tereny okresowozalewane, strefa bagienna oczka. Nie może rosnąć w cieniu, preferuje mokrą glebę i może rosnąć w wodzie. Nadaje się do mokrych gleb piaszczystych i średnio gliniastych, odpowiednie pH: lekko kwaśne, obojętne i alkaliczne gleby. Może być łatwo uprawiana w wolno płynących, chłodnych, czystych wodach, najlepiej na kredowych lub wapiennych glebach. Lubi rozwijać się w wodzie o głębokości ok. 5 cm/najlepsze pH 7, 2/ jest bardzo wrażliwa na zanieczyszczenia, dlatego jest wymagane źródło czystej wody. Nasiona należy wysiać do uniwersalnej bardzo wilgotnej gleby (lub do doniczki z ziemią, która stoi w naczyniu, zanurzona do połowy w wodzie), utrzymywać stałą wilgoć, kiedy będą miały po kilka par liści, można je przesadzić na stałe miejsce. Kiełkowanie nasion może trwać do kilku tygodni. Sadzonki rozsadzić do poszczególnych doniczek, można zacząć od tych największych, należy im zwiększać głębokość wody stopniowo. Młode rośliny zasadzić w stawie, w lecie. Tworzy nowe korzenie w węzłach liści, tym samym może być bardzo łatwo przez nie rozmnażana. Sadzonki można ukorzenić w każdej chwili, w okresie wegetacji, wystarczy umieścić je w pojemniku z wodą, aż korzenie będą dobrze uformowane, a następnie zasadzić je w płytkiej wodzie. Podczas łagodnych zim rośnie przez cały czas. Kwitnie od maja do października, a nasiona dojrzewają od lipca do października, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez pszczoły i inne owady. Kwiaty są bogatym źródłem pyłku i są bardzo atrakcyjne dla pszczół. Młode liście lub wierzchołki roślin należy zbierać przed kwitnieniem, w czasie kwitnienia jej smak się zaostrza. Przed użyciem roślinę należy dokładnie wypłukać.

Wieloletnia/bylina, mrozoodporna. USDA Zone 4. Wys. do 1m. Nasiona trzeba przed wysiewem trochę zeszlifować, ich powierzchnia jest bardzo dobrze impregnowana – dla wody nieprzepuszczalna. Bez ścierania utrzymują zdolność kiełkowania przez tysiące lat, jeśli nie przedostanie się do nich woda, mogą w ogóle nie zacząć kiełkować. Po dostatecznym wyszlifowaniu nasiono w wodzie do 24 godzin podwoi swoją wielkość. Jeśli do 24 h tak nie stanie, należy je wyszlifować jeszcze bardziej (najlepiej zrobić na nim rysę wzdłuż, uważając oczywiście by nie uszkodzić środka). Po wyszlifowaniu, umieścić w wysokim, najlepiej przezroczystym, naczyniu z przegotowaną/zmienianą codziennie wodą. Idealna temperatura początkowa do kiełkowania to 25 – 28°C. W takiej temperaturze kiełkowanie odbywa się szybko, po kilku dniach roślina ma już pierwsze liście. Może rosnąć na początku w doniczce z ziemią, która stoi w naczyniu, zanurzona do połowy w wodzie. Po pojawieniu się trzeciego liścia dobrze jest roślinę zasadzić do bagnistego substratu lub żwiru, kulek glinianych lub gliny, żyznego podłoża (takiego, jaki jest wykorzystywany w akwariach lub w oczkach wodnych), a całość włożyć do zbiornika (akwarium, jeziorko) z poziomem wody ok. 30 cm. Jeśli używa się jako podłoże żwirek akwariowy i glinę zmieszaną z piaskiem, można lotos uprawiać również w akwarium z rybkami (nie jest dla nich szkodliwy, nawet jeśli go będą podskubywać). Może być uprawiany (idealna głębokość dla lotosu to ok. 30 cm wody, może rosnąć na głębokości do 2, 5 m, kłącza powinny mieć dostęp do światła, wtedy będzie miał duże i sztywne liście i są większe szanse na kwitnienie ) w jeziorku, w ogrodzie zimowym, szklarni itp. , gdzie nie zmarznie. W chłodnym klimacie powinien być uprawiany na mniejszej głębokości/woda szybciej się nagrzewa/ by szybciej rósł i kwitł. Nadaje się gleb piaszczystych lub gliniastych, odpowiednie pH: kwaśne, obojętne i alkaliczne. Idealna temperatura wody na uprawę to 22 – 27°C, chociaż może się zadowolić i niską temperaturą, jednak miejsce musi być słoneczne, nie może rosnąć w cieniu. Jeśli ma rosnąć w akwarium, będzie wymagał mocnego światła, aby zakwitnąć. Na zimę trzeba go przenieść do wnętrza – może zimować w widnej piwnicy, podobne jak nenufar, lub w wilgotnym piasku. Jeśli głębokość oczka wodnego, w którym rośnie lotos przekracza 1, 5 – 2 m i woda na dnie nie zamarza, kłącza lotosu można przenieść tam, aby mogły przezimować, nawet gdy powierzchnia zamarznie korzeniom nic się nie stanie, na wiosnę po przeniesieniu wypuszczą nowe liście i kłącza. Może być rozmnażany przez podział na wiosnę, należy robić to bardzo delikatnie, bo nie lubi zakłóceń przy korzeniu. Kwitnie od lipca do sierpnia, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady. Nie należy wycinać wszystkich martwych pędów, ponieważ dostarczają tlen do systemu korzeniowego.

Roślina bardzo łatwa w uprawie. Wieloletnia/bylina. mrozoodporna. USDA Zone 3. Wys. 0, 5 – 1 m. Miododajna. Nasiona kiełkować uniwersalnie, można ją wysiewać przez cały rok w domu na słonecznym parapecie lub na wiosnę w szklarni. Kiedy roślinki będą silne, można je przenieść na stałe miejsce np. do ogrodu lub przesadzić do osobnych donic/ można zacząć od tych największych. Lubi miejsca słoneczne lub lekko ocienione z lekko wilgotną, żyzną i dobrze przepuszczalną glebą. Nadaje się do gleb piaszczystych i lekko gliniastych, odpowiednie pH: kwaśne, obojętne i alkaliczne/może rosnąć na glebach bardzo alkalicznych. Nie może rosnąć w cieniu, preferuje gleby suche do średnio wilgotnych. Uda się też w cięższych glebach, jeśli zapewni się jej bardzo dobry drenaż. Może się zdarzyć, że koty będą niszczyć roślinę, szczególnie młodym roślinom należy zapewnić ochronę. Może być rozmnażana przez podział wiosną lub jesienią. Większe kępy mogą być sadzone bezpośrednio na stałych pozycjach, jednak najlepiej podzielić je na mniejsze kępy i rozwijać w zimnej ramce, aż do ich dobrego zakorzenienia. Zdrewniałe pędy o długości ok. 10 cm mogą być sadzone w poszczególnych doniczkach w wilgotnym piasku i trzymane w lekkim cieniu w zimnej ramce lub w nieogrzewanej szklarni aż do ich dobrego zakorzenienia. W lecie należy je wysadzić na stałe miejsce. Kwitnie od lipca do listopada, a nasiona dojrzewają od września do października, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez pszczoły. Kwiaty są bardzo atrakcyjne dla pszczół. Jest dobrym towarzyszem dla roślin w ogrodzie, odpycha szkodniki kapusty, aphis, pchełki, stonkę ziemniaczaną, szkodniki dyniowatych i mrówki z roślin rosną w pobliżu. Surowiec:Liście mogą być zbierane i używane w każdej chwili (najlepiej w czasie gdy jest sucho), o ile rośliny są na tyle duże, że nie zahamuje to ich wzrostu.

Roślina niezwykle łatwa w uprawie. Jednoroczna. USDA Zone 8. Wys. do 1, 5 m. Nasiona kiełkuje się uniwersalnie (ziemia do wysiewu, nie trzeba przysypywać nasion ziemią), sadzonki najlepiej przygotować wcześniej w domu, a w maju wystawić na zewnątrz lub przesadzić do większych donic. Młodym roślinkom należy zapewnić stałą, umiarkowaną wilgoć. Kiełkowanie trwa 10 – 20 dni. Lubi żyzną ziemię (poza tym, jak wszystkie psianki szybko ją wyjaławia). Nadaje się do gleb piaszczystych lub średnio gliniastych i preferuje dobrze przepuszczalne, dobrze przekopane, żyzne gleby, odpowiednie pH: lekko kwaśne, obojętne i alkaliczne/ 6, 1 – 7, 8. Nie może rosnąć w cieniu, preferuje wilgotne gleby. Jeśli zależy nam bardziej na liściach niż kwiatach (a w konsekwencji nasionach), należy stosować zabieg ogławiania (obcinania górnego pędu, jak tylko pojawią się kwiaty oraz wyrastających pędów bocznych z kwiatami). Wymaga więcej niż 14 godzin światła dziennie, aby zakwitnąć. Kwitnie od lipca do września, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez motyle. Surowiec: liście.

Roślina niezwykle łatwa w uprawie. Jednoroczna. USDA Zone 8. Wys. do 1, 2 m. Nasiona kiełkuje się uniwersalnie (ziemia do wysiewu, nie trzeba przysypywać nasion ziemią), sadzonki najlepiej przygotować wcześniej w domu, a w maju wystawić na zewnątrz lub przesadzić do większych donic. Młodym roślinkom należy zapewnić stałą, umiarkowaną wilgoć. Kiełkowanie trwa 4 – 20 dni. Lubi żyzną ziemię (poza tym, jak wszystkie psianki szybko ją wyjaławia). Nadaje się do gleb piaszczystych lub średnio gliniastych i preferuje dobrze przepuszczalne, dobrze przekopane, żyzne gleby, odpowiednie pH: lekko kwaśne, obojętne i alkaliczne/ 6, 1 – 7, 8. Nie może rosnąć w cieniu, preferuje wilgotne gleby. Jeśli zależy nam bardziej na liściach niż kwiatach (a w konsekwencji nasionach) należy stosować zabieg ogławiania (obcinania górnego pędu jak tylko pojawią się kwiaty oraz wyrastających pędów bocznych z kwiatami). Wymaga więcej niż 14 godzin światła dziennie, aby zakwitnąć. Kwitnie od lipca do września, a nasiona dojrzewają od sierpnia do października, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez pszczoły. Ma słodko pachnące kwiaty, które najbardziej uwalniają zapach w godzinach wieczornych i przyciągają ćmy. Surowiec: liście

Jednoroczna. Łatwa w uprawie, uda się w większości ziem ogrodowych, na słonecznym miejscu. Wys. 0, 2 – 0, 6mWymaga gleby żyznej, najlepiej wapiennej, stale lekko wilgotnej. Nadaje się do gleb piaszczystych lub lekko gliniastych i preferuje dobrze przepuszczalne gleby, odpowiednie pH: kwaśne, obojętne i alkaliczne. Nie może rosnąć w cieniu, preferuje gleby suche do średnio wilgotnych. Nasiona wysiewa się wprost do gruntu wiosną lub wczesną jesienią, kiełkują do dwóch tygodni. Rośliny mogą być przesadzone, jeśli jest to konieczne. Szybko rosnąca, rozsiewa się sama, jeśli ziemia jest w tych miejscach, gdzie rosła przekopywana. Jest bardzo żarłoczna, hamuje przez to wzrost pobliskich roślin (zwłaszcza strączkowych). Kwitnie od lipca do października, a nasiona dojrzewają od sierpnia do października, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez pszczoły. Kwiaty są bardzo atrakcyjne dla pszczół. Nie nadaje się do użytku jako przyprawa, kwiatów lub gałęzi z dojrzałymiowocami używa się do kompozycji kwiatowych.

Jednoroczna. Łatwa w uprawie, uda się w większości ziem ogrodowych, na słonecznym miejscu. Wys. 0, 2 – 0, 4 m. Wymaga gleby żyznej, najlepiej wapiennej, stale lekko wilgotnej. Nadaje się do gleb piaszczystych lub lekko gliniastych i preferuje lekkie, dobrze przepuszczalne gleby, odpowiednie pH: kwaśne, obojętne i alkaliczne. Nie może rosnąć w cieniu, stanowisko ciepłe i słoneczne, preferuje gleby suche do średnio wilgotnych. Nasiona wysiewa się wprost do gruntu wiosną lub wczesną jesienią, kiełkują do dwóch tygodni. Rośliny mogą być przesadzone, jeśli jest to konieczne. Szybko rosnąca, rozsiewa się sama, jeśli ziemia jest w tych miejscach, gdzie rosła przekopywana. Jest bardzo żarłoczna, hamuje przez to wzrost pobliskich roślin (zwłaszcza strączkowych). Kwitnie w lipcu, a nasiona dojrzewają we wrześniu, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez pszczoły. Kwiaty są bardzo atrakcyjne dla pszczół. Surowcem są nasiona, które zbiera się, gdy większość owoców ma jasnobrązowy kolor (od lipca do września). Suszy się je, rozgniata i wydobywa nasiona. Nasiona można przechowywać do 12 miesięcy w suchym i zacienionym miejscu.

Wieloletnia. Zimozielona tropikalna. USDA Zone 10 b – 11. Krzew/drzewoMoże być wysiewana przez cały rok lub na wiosnę w domu. Przed wysiewem nasiona i podłoże wymagają sterylizacji. Następnie należy nasiona namoczyć na około 24 h w ciepłej (w termosie/na kaloryferze) destylowanej wodzie. Wysiać do lekkiego i przepuszczalnego podłoża dla roślin tropikalnych (najlepiej wysterylizować ziemię zmieszaną z piaskiem w proporcji (1/3 piasku) w piekarniku przez 3 – 4 h w temperaturze 60°C) na głębokość około 2 – 3 mm, nie należy ubijać zbyt mocno ziemi wokół nasion. Doniczkę przykryć czymś przezroczystym i postawić w ciepłym miejscu (około 23 – 25°C), wietrzyć codziennie, nie dopuścić do pleśnienia. Kiedy wykiełkuje wymaga żyznego, przepuszczalnego podłoża. Wymagania glebowe: pH 5, 6 – 7, 5. Zwykle kiełkuje do kilku miesięcy. Nasiona można też zawinąć w namoczone destylowaną wodą papierowe ręczniki, a następnie włożyć do woreczka strunowego i zamknąć go, położyć w ciepłym miejscu, zaglądać co kilka dni i wietrzyć, gdy tylko pojawi się kiełek przenieść do wilgotnej ziemi i nie dopuścić do przesuszenia młodziutkiej roślinki. Toleruje lekki cień, ale woli miejsca słoneczne, gleba powinna być stale lekko wilgotna. Potrzebuje ciepłego, osłoniętego stanowiska, większej donicy (nasiona można od razu wysiać do większego pojemnika, ponieważ rośliny bardzo nie lubią przesadzania), poza tym nie ma szczególnych wymagań. Może być łatwo rozmnażana z ukorzeniania zdrewniałych sadzonek. Na zewnątrz może być wystawiana jedynie w okresie czerwiec – sierpień. Rośliny muszą być chronione przed mrozem. Należy być bardzo ostrożnym podczas przesadzania, najlepiej w ogóle nie odsłaniać korzeni, tylko przesadzić roślinę razem z całą bryłą do większej donicy. Lubi rozwijać się w wodzie o głębokości ok. 5 cm/najlepsze pH 7, 2/ jest bardzo wrażliwa na zanieczyszczenia, dlatego jest wymagane źródło czystej wody. Nasiona należy wysiać do uniwersalnej bardzo wilgotnej gleby (lub do doniczki z ziemią, która stoi w naczyniu, zanurzona do połowy w wodzie), utrzymywać stałą wilgoć, kiedy będą miały po kilka par liści, można je przesadzić na stałe miejsce. Kiełkowanie nasion może trwać do kilku tygodni. Sadzonki rozsadzić do poszczególnych doniczek, można zacząć od tych największych, należy im zwiększać głębokość wody stopniowo. Młode rośliny zasadzić w stawie, w lecie. Tworzy nowe korzenie w węzłach liści, tym samym może być bardzo łatwo przez nie rozmnażana. Sadzonki można ukorzenić w każdej chwili, w okresie wegetacji, wystarczy umieścić je w pojemniku z wodą, aż korzenie będą dobrze uformowane, a następnie zasadzić je w płytkiej wodzie. Podczas łagodnych zim rośnie przez cały czas. Kwitnie od maja do października, a nasiona dojrzewają od lipca do października, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez pszczoły i inne owady. Kwiaty są bogatym źródłem pyłku i są bardzo atrakcyjne dla pszczół. Młode liście lub wierzchołki roślin należy zbierać przed kwitnieniem, w czasie kwitnienia jej smak się zaostrza. Przed użyciem roślinę należy dokładnie wypłukać.

Wieloletnia/bylina Roślina wodnaWymaga dużo światła, temperatura wody: około 21 – 25° C, pH wody: alkaliczne. Nasiona trzeba przed wysiewem zeszlifować, ich powierzchnia jest bardzo dobrze impregnowana – dla wody nieprzepuszczalna. Po wyszlifowaniu, nasiona umieścić w wysokim, najlepiej przezroczystym, naczyniu z wodą. Nasiona bez ścierania utrzymują zdolność kiełkowania przez tysiące lat, w ten sposób mogą w ogóle nie zacząć kiełkować, dlatego iż nie przedostanie się do nich woda. Po dostatecznym wyszlifowaniu, nasiono w przegotowanej lub destylowanej wodzie po 24 h podwoi swoją wielkość. Jeśli do 24 h tak nie stanie, nasiono należy wyszlifować jeszcze bardziej (najlepiej zrobić na nim rysę wzdłuż, uważając, by nie uszkodzić środka). Idealna temperatura początkowa do kiełkowania to 23 – 28°C. W tej temperaturze kiełkowanie odbywa się szybko, po kilku dniach roślina ma już pierwsze liście. Po pojawieniu się drugiego/trzeciego liścia dobrze jest roślinę zasadzić do bagnistego substratu + gliny + żwiru i kulek glinianych przysypanych na górze warstwą żwirku by ziemia nie wypływała. W akwarium z poziomem wody ok. 30 cm. Roślina powinna mieć co najmniej 5 do 6 godzin słonecznych w ciągu dnia i rosnąć na nie więcej niż 30 cm głębokości. Można dodawać tabletki nawozowe do roślin wodnych raz w miesiącu, aby zwiększyć kwitnienie latem. Jeśli woda jest zbyt chłodna roślina wejdzie w stan uśpienia. Nie należy wycinać wszystkich martwych pędów, ponieważ dostarczają tlen dosystemu korzeniowego.

Wieloletnia/bylina, tropikalna/roślina wodna USDA Zone 7 – 11. Najpierw należy przygotować pojemnik z około 1 cm drobnego żwiru na samym dnie, następna warstwa to czysta glina (około 1, 5 cm, jeśli jest to glina z rzeki powinna być wcześniej wygotowana), następnie wlewamy delikatnie około 5 cm wody przegotowanej, nasiona należy delikatnie umieścić na wierzchu gliniastego podłoża (np. w przezroczystym naczyniu) nie przykrywać ich gliną, tylko lekko do niej docisnąć (tak, aby nie wypłynęły/przysypać 0, 5 mm warstwą piasku). Zapewnić temp. 25 – 30°C i dużo światła, po około tygodnia powinny zacząć kiełkować, kiedy będą miały ok. 2 – 3 cm, można je przenieść do akwarium na stałe miejsce. Zanim zostaną przeniesione do akwarium, woda powinna mieć tam podobną temperaturę, jak ta, w której rosła wcześniej. Zakres pH wody: 7 do 8, 5Najlepiej rośnie na głębokości około 8 cm, należy zapewnić jej dużo słońca lub mocną lampę. Nie należy wycinać wszystkich martwych pędów, ponieważ dostarczają tlen do systemu korzeniowego. Kwitnie przez całe lato, kwiaty są hermafrodytą.

Wieloletnia/bylina mrozoodporna USDA Zone 2. Najpierw należy przygotować pojemnik z około 1 cm drobnego żwiru na samym dnie, następna warstwa to czysta glina (około 1, 5 cm, jeśli jest to glina z rzeki powinna być wcześniej wygotowana), następnie wlewamy delikatnie około 5 cm wody przegotowanej, nasiona należy delikatnie umieścić na wierzchu gliniastego podłoża (np. w przezroczystym naczyniu) nie przykrywać ich gliną, tylko lekko do niej docisnąć (tak, aby nie wypłynęły/przysypać 0, 5 mm wastwą piasku). Zapewnić temp. ok. 25 C i dużo światła, koło tygodnia powinny zacząć kiełkować, kiedy będą miały ok. 5 cm lub kilka prawdziwych liści, można je przenieść do akwarium na stałe miejsce, najlepiej zrobić to w czerwcu. Zanim zostaną przeniesione na stałe miejsce, woda powinna mieć tam podobną temperaturę, jak ta, w której rosły wcześniej. Roślinę zasadzić do bagnistego substratu lub żwiru, kulek glinianych lub gliny, podłoża (takiego, jakie jest wykorzystywane w akwariach), a całość włożyć do zbiornika (akwarium, jeziorko) z poziomem wody co najmniej 10 cm. Można używać jako podłoże żwirek i glinę zmieszaną z piaskiem i torfem, na wierzchu dobrze jest rozsypać warstwę drobnego żwiru by ziemia «nie latała» po akwarium/oczku. Może rosnąć na głębokości ok. 15 – 30 cm wody, kłącza powinny mieć dostęp do światła, wtedy będzie miał duże i sztywne liście i są większe szanse na kwitnienie w jeziorku, w ogrodzie zimowym, szklarni itp. gdzie nie zmarznie, wymaga miejsca w pełnym słońcu i żyznego podłoża, preferowane pH 6 – 7. W chłodnym klimacie powinien być uprawiany na mniejszej głębokości/woda szybciej się nagrzewa/ by szybciej rósł i kwitł. Nadaje się gleb piaszczystych lub gliniastych, odpowiednie pH: kwaśne, obojętne i alkaliczne. Idealna temperatura wody na uprawę to 20 – 27°C, chociaż może się zadowolić i niską temperaturą, jednak miejsce musi być słoneczne, nie może rosnąć w cieniu!W zimie kłącza mogą zamarznąć, przed zimą należy je wykopać i przechowywać w widnej piwnicy w temp ok. 5°C w wilgotnym piasku. Nie należy wycinać wszystkich martwych pędów, ponieważ dostarczają tlen do systemu korzeniowego. Podział kłączy w maju, każda część musi posiadać co najmniej jedno «oko», należy je podzielić i zanurzyć w doniczkach w płytkiej wodzie, aż dobrze się ukorzenią, zasadzić je na stałe miejsca w następnym roku. Kwitnie od lipca do sierpnia, a nasiona dojrzewają od sierpnia do października. Kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady.

Jednoroczna, krzewiasta, od 30 cm do 60 cm wysokości, kwitnie od czerwca do sierpnia. Nadaje się do uprawy jako domowa roślina przyprawowa (jak oregano czy szczypiorek). Kiełkuje się ją uniwersalnie, nasion nie należy zbytnio przysypywać, gleba powinna być przepuszczalna, lekka i żyzna (lubi nawożenie), niewysychająca, lubi podlewanie i pomiędzy podlewaniami należy dać ziemi lekko przeschnąć na wierzchu. Jednak bez wody szybko więdnie (należy o tym pamiętać w duże upały). Zdrewniałe rośliny lepiej radzą sobie z suszą. Odpowiednie pH: kwaśne, obojętne i alkaliczne gleby, pH 5 – 8. Nasiona najlepiej wysiewać w szklarni od późnej wiosny lub przez cały rok w domu, na słonecznym parapecie. Kiełkują zwykle szybko, sadzonki należy przesadzić do poszczególnych doniczek/ można zacząć od tych największych. Jeśli ma rosnąć na zewnątrz, należy wysadzić je po ostatnich spodziewanych przymrozkach. Rośliny mogą rosnąć po kilka (5 – 7) w doniczce o średnicy ok. 15 cm. Stanowisko powinno być słoneczne (min. Temp. 18 – 25°C), umiarkowanie wilgotne, osłonięte od wiatru, na południowym zachodnim lub wschodnim parapecie, nie może rosnąć w cieniu. W temperaturze niższej niż 10°C i w obecności stojącej wody, źle rośnie. Aby roślina rozkrzewiała się, należy uszczykiwać wierzchołki pędów. Zapach rośliny odstrasza owady, dlatego jest często uprawiana na tarasach i w pobliżu okien. Surowiec: liście i kwiaty (można je suszyć lub mrozić), jednak najlepsze sąświeże.

Roślina niezwykle łatwa w uprawie. Wieloletnia, osiąga 0, 3m – 0, 5 m. USDA Zone 10. Nadaje się do uprawy jako domowa roślina przyprawowa (jak oregano czy szczypiorek). Kiełkuje się ją uniwersalnie, gleba powinna być przepuszczalna lekka i żyzna (lubi nawożenie), niewysychająca, lubi podlewanie i pomiędzy podlewaniami należy dać ziemi lekko przeschnąć na wierzchu. Jednak bez wody szybko więdnie (należy o tym pamiętać w duże upały). Zdrewniałe rośliny lepiej radzą sobie z suszą. Odpowiednie pH: kwaśne, obojętne i alkaliczne gleby, pH 5 – 8. Nasiona najlepiej wysiewać w szklarni od późnej wiosny lub przez cały rok w domu, na słonecznym parapecie. Kiełkują zwykle szybko, sadzonki należy przesadzić do poszczególnych doniczek/ można zacząć od tych największych. Jeśli ma rosnąć na zewnątrz, należy wysadzić je po ostatnich spodziewanych przymrozkach. Rośliny mogą rosnąć po kilka (5 – 7) w doniczce o średnicy ok. 15 cm. Miejsce w pełnym słońcu, na południowym zachodnim lub wschodnim parapecie, niemoże rosnąć w cieniu. Rośliny muszą być chronione przed temp. w okolicy 6°C i zimnym wiatrem. Kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez pszczoły, kwitnie od sierpnia do września, nasiona dojrzewają we wrześniu. Sok po nałożeniu na skórę odstrasza komary. Uprawa roślin w pobliżu/trzymanie ich na parapecie lub rozsypanie suszonych liści odstrasza owady, między innymi muchy i komary. Uprawiana w szklarni lub w pobliżu innych roślin w ogrodzie odstrasza od nich szkodniki. Jest dobrym towarzyszem dla roślin pomidorów, ale źle rośnie z rutą i szałwią. Przy uprawie w pobliżu malin może opóźnić ich owocowanie. Surowiec: liście i kwiaty (można je suszyć lub mrozić), jednak najlepsze są świeże.

Jednoroczna, krzewiasta, od 70 do 150 cm wysokości, kwitnie od lipca do sierpnia. Nadaje się do uprawy jako domowa roślina przyprawowa (jak oregano czy szczypiorek). Kiełkuje się ją uniwersalnie, nasion nie należy zbytnio przysypywać, gleba powinna być przepuszczalna, lekka i żyzna (lubi nawożenie), niewysychająca, lubi podlewanie i pomiędzy podlewaniami należy dać ziemi lekko przeschnąć na wierzchu. Jednak bez wody szybko więdnie (należy o tym pamiętać w duże upały). Zdrewniałe rośliny lepiej radzą sobie z suszą. Odpowiednie pH: kwaśne, obojętne i alkaliczne gleby, pH 5 – 8. Nasiona najlepiej wysiewać w szklarni od późnej wiosny lub przez cały rok w domu, na słonecznym parapecie. Kiełkują zwykle szybko, sadzonki należy przesadzić do poszczególnych doniczek/ można zacząć od tych największych. Jeśli ma rosnąć na zewnątrz, należy wysadzić je po ostatnich spodziewanych przymrozkach. Rośliny mogą rosnąć po kilka (5 – 7) w doniczce o średnicy ok. 15 cm. Miejsce w pełnym słońcu, na południowym zachodnim lub wschodnim parapecie, nie może rosnąć w cieniu. Rośliny muszą być chronione przed temp. w okolicy 6°C i zimnym wiatrem. Aby roślina rozkrzewiała się, należy uszczykiwać wierzchołki pędów. Surowiec: liście i kwiaty (można je suszyć lub mrozić), jednak najlepsze są świeże.

Wieloletnia (w trzecim roku należy ją odnawiać z sadzonek). Tropikalna. USDAZone 10 b – 11. Kiełkuje się ją uniwersalnie (wysiać do lekkiej ziemi, lekko przycisnąć, nie zakopywać zbytnio, podlać zraszaczem, można je przykryć czymś przezroczystym, aby miały stałą wilgotność, postawić w ciepłym miejscu 22 – 25°C, kiedy wykiełkuje (ok. 8 – 20 dni), a roślinki będą silne/będą mieć po 4 – 5 liści, można każdą z roślin przesadzić do osobnej doniczki. Może rosnąć w dużej donicy na balkonie lub tarasie, ale dopiero po 15 maja, miejsce w pełnym słońcu lub lekko ocienione. Gleba powinna być lekka i żyzna, stale lekko wilgotna, dobrze rośnie na większości gleb, jeśli tylko są przepuszczalne, woda stojąca przy korzeniach może spowodować ich gnicie. Optymalne pH 5 – 8. Należy ją podlewać do podstawki lub nie lać po liściach, woda spadająca na liście może spowodować, że tracą one ładny wygląd. Roślina nie lubi przesadzania, więc należy od razu wysiewać daleko od siebie i w dużej donicy. Długie dni i wysokie temperatury są korzystne dla wzrostu roślin i produkcji olejku, bardzo szybko rośnie w temperaturze powyżej 16°C, rośliny muszą być chronione przed mrozem. Uszczykiwanie kwitnących pędów powoduje rozkrzewienie i opóźnienie kwitnienia. Może się łatwo krzyżować z innymi odmianami, więc lepiej sporządzać sadzonki zukorzenionych pędów bocznych. Można nawozić przez cały okres wegetacji, należy zaprzestać w miesiące zimowe, kiedy roślina jest uśpiona. Surowiec:Ścina się kwitnące pędy i liście/jest zbierana w pełnym rozkwicie. Zbiór odbywa się zazwyczaj w jasne słoneczne dni, nie należy zbierać roślin, jeśli w poprzednim dniu padał deszcz.

Dwuletnia. Wys. do 1, 2 m. Mrozoodporna. USDA Zone 4. Nie wymaga specjalnej uprawy, rośnie szybko. Miododajna. Nasiona wysiewać od późnej wiosny do początku lata na miejsce stałe. Najlepiej rośnie na przepuszczalnym, piaszczystym podłożu. Nadaje się do gleb piaszczystych i lekko gliniastych, preferuje dobrze odsączone gleby, może rosnąć w glebach bardzo mało żyznych. Odpowiednie pH: kwaśne, obojętne i alkaliczne, nie może rosnąć w cieniu, preferuje suche lub średnio wilgotne gleby/dorosłe rośliny są odporne na suszę. Stanowisko ciepłe i słoneczne. Roślina zazwyczaj rozsiewa się sama, jeśli rośnie na odpowiedniej pozycji. Rozmnaża się ją poprzez nasiona, podział lub przez sadzonki pędowe (sporządza się je późną wiosną). Kwitnie od czerwca do września, nasiona dojrzewają od sierpnia do października, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady.

Wiecznozielone drzewo/wieloletnia, długowieczna, powoli rosnąca wys. 8 – 10 m. USDA Zone 8-10. Można rozmnażać poprzez wysiew nasion lub ukorzenianie zdrewniałych pędów. Nasiona wysiewa się przez cały rok lub jesienią (niektórzy twierdzą, że to najlepszy termin) lub wiosną (w lutym lub marcu) w szklarni, po uprzedniej stratyfikacji. Przed wysiewem dobrze je zeszlifować na obu końcach i namoczyć w ciepłej wodzie na kilkanaście godzin. Wysiać do przepuszczalnej ziemi na głębokość około 0, 5 cm, najlepiej w lekko zacienionym miejscu w szklarni. Normalny czas kiełkowania do pół roku (kiełkują nieregularnie). Wymaga stanowisk jasnych, dobrze nasłonecznionych/nie może rosnąć w cieniu, powinna być uprawiana w średnio żyznej i dobrze przepuszczalnej ziemi. Aby polepszyć przepuszczalność podłoża, dobrze jest wymieszać je z gruboziarnistym piaskiem. Warto też na dnie doniczki umieścić warstwę drenażową. Odpowiednie pH: kwaśne, obojętne i alkaliczne. Dorosła toleruje suszę. Każdej wiosny młode rośliny przesadzamy, przenosząc je do większych doniczek. Kiedy średnica doniczki osiągnie 45 cm, co roku wymieniamy tylko wierzchnią warstwę podłoża. W okresie letnim właściwa dla rośliny będzie temp. pokojowa, może być wystawiana na zewnątrz. Preferuje ciepłą, łagodną wilgotną zimę i gorące suche lato, starsze drzewa są odporne do około – 5°C. Zimą minimalna temp. uprawy nie może spaść poniżej 4°C. Aby oliwka owocowała, musi spędzić przynajmniej dwa miesiące w temp. poniżej 10°C. Na owocowanie pozytywnie wpływa również obciążanie gałęzi w taki sposób, aby się zwieszały. Sadzonki sporządza się z wpół dojrzałego drewna (5 – 10 cm) «z piętami», w lipcu /sierpniu w zimnej ramce. Kwitnie od sierpnia do września. Kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez wiatr.

Nasiona wysiać na głębokość około 2 mm do ziemi dla kaktusów zmieszanej z piaskiem i drobnym żwirkiem (proporcja 1/3), delikatnie podlać najlepiej zraszaczem i postawić przykryte przezroczystym woreczkiem foliowym, w ciepłym słonecznym miejscu albo pod lampą. Wietrzyć raz dziennie i utrzymywać stałą, ale nie za dużą wilgotność. Kiedy roślinki będą miały po 2 – 3 cm, przesadzić do osobnych doniczek wysypanych na spodzie żwirem (około 3 cm). Nie należy przesadzać z podlewaniem, kiedy już będzie dorosła, miejsce w pełnym słońcu. Na lato można ją wystawiać do ogrodu lub na taras. Chronić przed przymrozkami, po pierwszej zimie kolejną można już ją zimować jak kaktusy, tzn. w chłodnym miejscu i podlewać tylko przez zraszanie.

Roślina niezwykle łatwa w uprawie. Wieloletnia, nie jest mrozoodporna. USDA Zone 7. Wys. Do 0, 6 m. Wysiewać do inspektu lub w kwietniu wprost do gruntu. Nasiona siać wczesną wiosną w szklarni w temp. 10 – 13°C, kiełkowanie trwa zazwyczaj 2 – 4 tygodnie. Sadzonki należy przesadzić do poszczególnych doniczek/ można zacząć od tych największych. Wymaga ciepłego, nasłonecznionego lub lekko ocienionego, osłoniętego od wiatrów miejsca z ciepłą, lekką, przepuszczalną, żyzną, próchniczną, lekko wilgotną i zasobną w wapń glebą. Jeśli ma rosnąć na zewnątrz, należy wysadzić ją na miejsce wczesnym latem. Nadaje się do gleb piaszczystych i lekko gliniastych, preferuje dobrze odsączone gleby, odpowiednie pH: lekko alkaliczne, nie może rosnąć w cieniu, preferuje suche lub średnio wilgotne gleby. Może rosnąć jako przyprawa kuchenna w doniczce, doniczka o średnicy min. 25 cm, miejsce na słonecznym południowo-zachodnim parapecie, w lecie może rosnąć na balkonie. Nie należy podlewać zbyt często, ziemia na wierzchu donicy między podlewaniami powinna przeschnąć. Możliwe, że przezimuje na zewnątrz, jeśli korzenie będą dobrze okryte i zabezpieczone przed zimnem, jednak może nie przetrwać mrozów. Kwitnie od czerwca do września, nasiona dojrzewają od sierpnia do września, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez pszczoły, kwiaty są bardzo atrakcyjne dla pszczół. W Polsce najczęściej nie dochodzi do dojrzewania i wydawania nasion/dojrzewają tylko w osłoniętych, słonecznych miejscach – w końcu lata. Może być rozmnażana przez podział w marcu lub październiku, większe kępy mogą być sadzone bezpośrednio na stałych miejscach lub podzielone i niech ukorzeniają się w lekkim cieniu, w zimnej ramce. Jest dobrym towarzyszem roślin, poprawia smak okolicznych roślin warzyw/ziół.

Roślina niezwykle łatwa w uprawie. mrozoodporna. USDA Zone 5. Wieloletnia/bylina. Wys. 0, 2 – 0, 8 m. Miododajna. Rozmnaża się przez nasiona, podział korzenia oraz wypuszcza korzenie w miejscu, gdzie zdrewniała łodyga dotyka ziemi/okłady. Wysiewać do inspektu lub w kwietniu wprost do gruntu. Nasiona siać wczesną wiosną w szklarni w temp. 10 – 13°C, kiełkowanie trwa zazwyczaj 2 – 4 tygodnie. Sadzonki należy przesadzić do poszczególnych doniczek/ można zacząć od tych największych. Wymaga ciepłego, nasłonecznionego lub lekko ocienionego miejsca z ciepłą, lekką, przepuszczalną, żyzną, próchniczną, lekko wilgotną i zasobną w wapń glebą. Jeśli ma rosnąć na zewnątrz, należy wysadzić ją na miejsce wiosną lub wczesną jesienią. Nadaje się do gleb piaszczystych i lekko gliniastych, preferuje dobrze odsączone gleby, odpowiednie pH: lekko alkaliczne, nie może rosnąć w cieniu, preferuje suche lub lekko wilgotne gleby, woli mało żyzne gleby, może rosnąć w miejscu, gdzie są silne wiatry/ nie toleruje słonej/nadmorskiej gleby. Może rosnąć jako przyprawa kuchenna w doniczce, doniczka o średnicy min. 25 cm, miejsce na słonecznym południowo-zachodnim parapecie, w lecie może rosnąć na balkonie. Nie należy podlewać zbyt często, ziemia na wierzchu donicy między podlewaniamipowinna przeschnąć. Może być rozmnażana przez podział w marcu lub październiku, większe kępy mogą być sadzone bezpośrednio na stałych miejscach lub podzielone i niech ukorzeniają się w lekkim cieniu, w zimnej ramce. Jest dobrym towarzyszem roślin, poprawia smak okolicznych roślin warzyw/ziół, bardzo korzystnie wpływa na okoliczne rośliny z rodziny Cucurbitaceae/dyniowate. Kwitnie od lipca do września, a nasiona dojrzewają od sierpnia do października, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez pszczoły, kwiaty są bardzo atrakcyjne dla pszczół i motyli. Rośliny rosnące w pobliżu morza mają najwięcej zapachu.

Wieloletnia/bylina, pnącze/półkrzew, długość 4 – 5m. Szybko rosnąca, tropikalna. Miejsce słoneczne lub półsłoneczne z bardzo przepuszczalną ziemią, należy unikać miejsc zbyt zacienionych oraz takich, w których stoi woda. Nasiona wysiać do osobnych doniczek w temperaturze 21 – 25C, przed wysiewem namoczyć na 12 – 24 h w ciepłej, przegotowanej wodzie. Podczas kiełkowania nie można dopuścić do przesuszenia ziemi, nasiona kiełkują około dwóch tygodni, można je przenieść na zewnątrz w drugiej połowie maja, będzie potrzebowała miejsca, po którym może się piąć. Przed wysadzeniem do ziemi dodać grubą warstwę kompostu i grubą warstwę piasku, przekopać to wszystko z ziemią na głębokość około pół metra. Usuwanie pąków kwiatowych, gdy tylko się pojawiają spowoduje, że roślina przeniesie swoją energię w kierunku wytwarzania dużych, słodkich korzeni. Korzenie zbiera się po 5 – 9 miesiącach po wysiewie nasion. Można z nich korzystać natychmiast lub przechowywać je w temperaturze pokojowej (nie wolno ich zamrażać i przechowywać w lodówce) przez trzy do sześciu miesięcy. Jest wieloletnia, ale nie może zimować w gruncie (wytrzymuje przymrozki tylko do – 5°C), na jesień i zimę powinna być zabierana do domu, a na zewnątrz wystawiana ponownie w drugiej połowie maja. Powinna rosnąć w dużej donicy (w lecie na zewnątrz). Nie należy podlewać zbyt często, ziemia na wierzchu donicy między podlewaniami powinna przeschnąć.

Wieloletnia/bylina wys. do 0, 7 m. W pełni mrozoodporna. USDA Zone 4. Nasiona są świeże, dlatego przed wysiewem należy poddać je procesowi stratyfikacji. Najpierw należy je namoczyć przez około 24 h w przegotowanej wodzie (najlepiej by woda nie zakrywała ich całkiem, tylko w większej części), następnie zmieszać z piaskiem (1 część nasion na 3 części piasku) i przechowywać w temperaturze pokojowej lub trochę wyższej, zwilżając co drugi dzień. Postępujemy tak przez miesiąc, piasek należy mieszać od czasu do czasu ipilnować, aby nie był ani zbyt wilgotny, ani za suchy/dotyczy to też całego procesu kiełkowania. Następnie trzymać je w piasku w temp. do 5°C (np. w lodówce) przez miesiąc. Wysiać do podłoża z domieszką spagnum lub włókien kokosowych, na głębokość nie większą niż 3 mm, kiełkują nieregularnie. Kiedy roślina tylko wykiełkuje, nie można dopuścić by była narażona na bezpośrednie działanie słońca. Sadzonki rozsadzić do poszczególnych doniczek, gdy są wystarczająco duże, powinny rosnąć w zacienionym miejscu w szklarni, przez rok lub dwa. Należy upewnić się, że doniczki są wystarczająco wysokie, aby mogły pomieścić korzenie. Ponieważ nie znosi bezpośredniego nasłonecznienia (tylko godzina bezpośredniego słońca może bardzo uszkodzić roślinę) trzeba mu zapewnić miejsce ocienione, najlepiej sadzić na podwyższonych miejscach, aby woda mogła łatwo spływać od korzeni. Może rosnąć w pełnym cieniu lub półcieniu, preferuje wilgotne gleby. Lubi on gleby żyzne, próchniczne, bardzo przepuszczalne o odczynie lekko kwaśnym. Wytrzymuje temp. do – 43°C, ale nie znosi zim z ociepleniami i opadami deszczu w okresie spoczynku, co powoduje konieczność zabezpieczania roślin w okresie zimowym przed nadmiarem wilgoci. Kwiaty są hermafrodytą, są zapylane przez owady. Może być rozmnażany przez podział na wiosnę.

Uprawa taka sama jak zwykłego żeń-szenia, wystarczy tylko pominąć stratyfikację, a dalej postępuje się tak samo. Nasiona nie mogą wyschnąć!! Należy wysiać je !! od razu po otrzymaniu przesyłki. Mrozoodporny (strefa 5 – 9), wieloletni. Należy wybrać obszar z lekko kwaśnym, dobrze odwodnionej, ale nie zbyt suchej, gliniastej gleby, obszar powinien też być lekko nachylony i powinno tam być 70 do 90 procent cienia otaczających drzew. Najkorzystniej, aby rosło około 5 roślin na metr kwadratowy.

Zimozielone, tropikalne pnącza. Wys. /dł. do 5 m. Dla poprawy zdolności kiełkowania nasiona ściera się lekko, drobnym papierem ściernym po obu stronach, następnie namacza je w letniej destylowanej lub przegotowanej wodzie przez 12 – 24 godziny (te nasiona, które nadal pływają można wyrzucić, gdyż jest mało prawdopodobne, że wykiełkują). Należy je posiać w lekkiej, dobrze przepuszczalnej glebie (na 2 mm głębokości) z dodatkiem torfu, kompostu i perlitu. Temperatura jest prawdopodobnie najważniejszym czynnikiem w kiełkowaniu, najlepiej, aby przebywały w temp. 20°C przez 16 godzin i 30°C przez 8 godzin dziennie. Jeśli nie jest to możliwe, w stałej temperaturze 23 – 26°C (najlepiej, gdyby były przykryte czymś przezroczystym, należy je odsłaniać co jakiś czas, powinna być stała, ale nie za duża wilgotność), zazwyczaj kiełkują w 14 do 365 dni. Stanowisko słoneczne lub półsłoneczne. Rośliny rosnące na stanowisku słonecznym wymagają częstego zraszania liści, dużo wody (o pH 5, 5 – 6, 0) i powietrza. Z wodą nie należy jednak przesadzać (aby korzenie nie gniły). W okresie wzrostu rośliny należy dokarmiać nawozami wieloskładnikowymi/można stosować mieszankę wywaru z pokrzyw z wodą i popiołem z drzew liściastych. W marcu, gdy zaczną wyrastać nowe pędy, rośliny przesadza się do nowych, większych doniczek (co 2 – 3 lata) lub górną warstwę ziemi w starych doniczkach zdejmuje się i dopełnia świeżą mieszanką. Nie wolno dopuszczać, aby wąsy czepne zaczepiły się o inny pęd, wtedy roślina stresuje się i będzie mniej lub w ogóle kwitnąć. Rośliny można przycinać na wiosnę, w listopadzie należy zmniejszyć podlewanie i nie dodawać nawozów, ponownie podlewać więcej na wiosnę. Nie może rosnąć w cieniu, preferuje średnio lub lekko wilgotne gleby. Nie lubi gleb silnie alkalicznych. Passiflora Incarnata jest uznana za mrozoodporną, jednak nie może być wysiewana wprost do gruntu. Rośliny (Pass. incarnata) dopiero po swojej drugiej zimie spędzonej w domu mogą zostać posadzone na stałe miejsce, na zimę trzeba zapewnić im bardzo dobre okrycie przed mrozem. Kwitną zwykle od czerwca do września, a nasiona dojrzewają od września do listopada, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez pszczoły. Sadzonki sporządza się wiosną z półzdrewniałych pędów, ukorzenianie może trwać do 3 miesięcy.

Wieczniezielona/Wieloletnia. wys. do 1, 2 m. Nie jest mrozoodporna. USDA Zone 8. Nasiona wysiewa się na rozsadę na początku wiosny, po połowie maja rośliny można wysadzać do gruntu. Kiełkującym nasionom należy zapewnić dużo światła, temp. 18 – 22°C (kiełkują 5 – 20 dni) i zabezpieczenie przed utratą wilgoci z doniczki, dobowe wahania temperatury przyśpieszają kiełkowanie. Po wcześniejszym zahartowaniu wysadza się je do gruntu, będzie im odpowiadać stanowisko słoneczne, ciepłe, osłonięte, wilgotne, nie tolerują mrozów. Nadaje się do gleb piaszczystych lub lekko gliniastych, jednak preferuje bardzo dobrze odsączone gleby, może rosnąć w glebie mało żyznej. Odpowiednie pH: kwaśne, obojętne i alkaliczne, może rosnąć w bardzo kwaśnych i bardzo zasadowych glebach/toleruje pH w zakresie od 4, 5 do 8, 2. Preferuje średnio wilgotne gleby, może rosnąć w lekkim cieniu lub miejscu słonecznym. Może rosnąć na balkonie w skrzynkach. Kiedy kwitną i owocują mogą potrzebować dodatkowego podlewania. Roślina jest zwykle naturalnie gęsta, można uszczknąć końcówki pędów, kiedy mają mniej niż 30 cm, w celu rozkrzewienia rośliny. Jeżeli gleba jest zbyt żyzna, roślina produkuje liście, kosztem owoców. Kwitnie od lipca do października, a nasiona dojrzewają od sierpnia do listopada, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez pszczoły i wiatr. Należy zbierać tylko dojrzałe owoce, zielone zawierają solaninę!

Mrozoodporna. USDA Zone 4. Wieloletnia/ bylina, bardzo łatwa w uprawie. Wys. Do 2 – 3 m, w szybkim tempie. Co roku odradza się z korzenia, może dorastać do 3 metrów wysokości i mieć pokrój krzewu lub drzewa. Nasiona wymagają stratyfikacji, dlatego najlepiej wysiewać je bezpośrednio do gruntu wiosną lub jesienią. Nasiona najlepiej siać jesienią lub wiosną w zimnych ramkach, gdy są już wystarczająco duże, porozsadzać je do poszczególnych doniczek i mogą rosnąć w szklarni przez pierwszą zimę. Sadzić je na stałych miejscach późną wiosną lub wczesnym latem, po ostatnich spodziewanych przymrozkach. Nadaje się do gleb piaszczystych lub lekko gliniastych, jednak preferuje bardzo dobrze odsączone gleby, odpowiednie pH: kwaśne, obojętne i alkaliczne. Tworzy mocny korzeń palowy, co może utrudniać przesadzanie. Potrzebuje jasnego miejsca (najlepiej by w południe było zacienione), dobrze rośnie także w półcieniu. Podłoże powinno być żyzne (bogate w próchnicę), przepuszczalne, średnio wilgotne. Ma dużą mrozoodporność, ale na zimę warto ją przykryć kopczykiem liści, kory i piasku. W następnych latach rozsiewa się sama z nasion, przez co może być inwazyjna. Dobrze prezentuje się na tle ciemnozielonych roślin, liście jesienią przebarwiają się na purpurowy kolor. Mogą być rozmnażane przez podział w marcu lub październiku, kłącze dzieli się za pomocą ostrego noża lub łopaty, upewniając się, że każda część zawiera co najmniej jeden pączek wzrostu. Większe kępy mogą być sadzone bezpośrednio na swoich stałych miejscach, mogą być też podzielone i niech rosną w lekkim cieniu w zimnej ramce, dopóki się dobrze nie ukorzenią przed sadzeniem późną wiosną lub wczesnym latem. Kwitnie od sierpnia do września, a nasiona dojrzewają od września do listopada, kwiaty są hermafrodytą.

Wieloletnie, wolnorosnące, małe drzewo o aromatycznych liściach. Roślina nie jest trudna w uprawie, nadaje się do uprawy jako roślina pokojowa (wymaga większej donicy). Dwupienna, męskie i żeńskie rośliny muszą być trzymane w pobliżu, w celu umożliwienia rozwoju owoców. Przed wysianiem dobrze byłoby wysterylizować glebę i nasiona. Nasiona namoczyć na około 6 h w ciepłej, destylowanej wodzie (np. w termosie lub na kaloryferze). Wysiać do doniczki z wcześniej wysterylizowaną w piekarniku ziemią ogrodową zmieszaną z piaskiem, kompostem i włóknami kokosowymi w doniczce na głębokość około 3 – 5 mm. Przykryć czymś przezroczystym (dla utrzymania stałej wilgoci) i postawić w ciepłym miejscu (około 23 – 35°C), wietrzyć codziennie!!!!W czasie kiełkowania nie można dopuścić do pojawienia się pleśni!!Zwykle kiełkuje od kilkunastu dni do 3 miesięcy. Kiedy wykiełkuje wymaga żyznego, przepuszczalnego podłoża i lekko zacienionego, stale lekko wilgotnego, ciepłego stanowiska, lubi nawożenie, pH gleby neutralne. Wskazana temperatura uprawy od 18 do 28 stopni C, nie znosi mrozu i suszy. Na zewnątrz może być wystawiana jedynie w okresie koniec maja – połowa września, miejsce w południe ocienione. Przyprawą są suszone niedojrzałe owoce.

Wieloletnia. Pnącze do 5 metrów, wymaga mocnej kratki. Roślina nie jest trudna w uprawie. Nadaje się do uprawy tylko jako roślina pokojowa (wymaga większej doniczki). Nasiona namoczyć na około 6 h w ciepłej, destylowanej wodzie (np. w termosie lub na kaloryferze). Wysiać do doniczki z wcześniej wysterylizowaną w piekarniku ziemią ogrodową zmieszaną z piaskiem, kompostem i włóknami kokosowymi w doniczce na głębokość około 3 – 5 mm. Przykryć czymś przezroczystym (dla utrzymania stałej, średniej wilgoci) i postawić w ciepłym miejscu (około 23 – 35°C), wietrzyć codziennie!!Im niższa temperatura, tym wolniej kiełkują nasiona, należy pamiętać, że nasiona nie mogą mieć zbyt mokro i zbyt ubitej ziemi. !!W czasie kiełkowania nie można dopuścić do pojawienia się pleśni!!Zwykle kiełkuje do 2 miesięcy. Kiedy wykiełkuje, wymaga żyznego przepuszczalnego podłoża i miejsca, po którym może się piąć (np. kratki). Wymaga podlewania regularnie, ale małą ilością wody. Lubi lekkie, żyzne, dobrze odwodnione gleby i półcieniste, ciepłe, wilgotne stanowisko, wymaga zraszania niechlorowaną wodą. Na zewnątrz/stanowisko cieniste! może być wystawiana jedynie w okresie czerwiec – sierpień, nie znosi temperatury poniżej 15°C. W zimie, kiedy temperatura jest niższa, można ją mniej podlewać, ale ziemia nadal powinna być cały czas lekko wilgotna.

Wieloletnia, mrozoodporna. USDA Zone 6. Wys. 0, 2 – 0, 5 m. Jest mało wymagająca w uprawie. Roślinę rozmnaża się z nasion wiosną (marzec, kwiecień, maj) wysiewanych wprost do gruntu. Nasiona kiełkują po około 10 – 14 dniach. Rozstaw roślin/siew nasion w rzędy 30×40 cm, na głębokość 0, 2 – 0, 5 cm, w okresie wzrostu podłoże należy spulchniać, odchwaszczać, w razie potrzeby nawadniać. Roślina dobrze rośnie na zróżnicowanym podłożu, preferuje gleby przepuszczalne, umiarkowanie wilgotne. Nadaje się do gleb piaszczystych lub lekko gliniastych, jednak preferuje bardzo dobrze odsączone gleby, może rosnąć w glebie mało żyznej. Odpowiednie pH: kwaśne, obojętne i alkaliczne, może rosnąć w bardzo zasadowych glebach. Preferuje suche lub wilgotne gleby, nie może rosnąć w cieniu, może rosnąć w ekspozycji morskiej. Pędy kwiatostanowe wyrastają, począwszy od drugiego roku wegetacji. Kwitnie od kwietnia do sierpnia, a nasiona dojrzewają od czerwca do września, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez wiatr i owady. Surowiec zielarski: liśćLiście można zbierać, już pierwszego roku, często bywają zakurzone, dlatego należy je zbierać po deszczu i dokładnie przepłukać przegotowaną wodą. Do celów leczniczych zbiera się liście w pełni wykształcone, w okresie kwitnienia (od maja do września) powinny być zdrowe, najlepiej zbierać bez ogonka, gdyż ten trudno wysycha. Należy suszyć je rozłożone cienkimi warstwami w suszarni o dużym przewiewie, w temperaturze do 40°C, należy je odwracać co jakiś czas, suszone w warunkach naturalnych łatwo ciemnieją i tracą wartośćużytkową. Ususzone powinny mieć barwę ciemnozieloną lub oliwkową, nie powinny sczernieć.

Wieloletni krzew. Wiecznozielony. Tropikalny. USDA Zone 10 – 11. Delikatny. Nadaje się do uprawy tylko jako roślina pokojowa/wymaga większej donicy. Lubi ciepło i upały, ale nie znosi bezpośredniego nasłonecznienia. Przed otwarciem woreczka strunowego, w którym są nasiona należy najpierw przygotować lekką, już wilgotną ziemię uniwersalną (aby uniknąć późniejszej konieczności podlewania świeżo wysianych, drobniutkich nasion). Otworzyć woreczek i delikatnie wysypać nasiona. Nie przysypywać nasion ziemią!!Przykryć czymś przezroczystym, aby zapewnić nasionom stałą wilgotność i odstawić doniczkę w ciepłe miejsce. Może rosnąć w dużej donicy na balkonie lub tarasie, ale dopiero po 30 maja, minimalna temperatura uprawy to 11°C. Miejsce w półcieniu. Należy ją podlewać do podstawki, woda spadająca na liście powoduje, że tracą one ładny wygląd. Gleba powinna być przepuszczalna, lekka i żyzna, stale lekko wilgotna. Rośliny muszą być chronione przed mrozem. Rośnie szybko i powinna być przesadzana do większej doniczki, kiedy tego potrzebuje. Jeśli więdnie, po podlaniu bardzo szybko odzyskuje siły. Może być rozmnażana przez ukorzenianie sadzonek późną wiosną.

Wieloletnia, bylina, mrozoodporna (wymaga okrycia). USDA Zone 6. Dorasta do 10 m, w szybkim tempie. Wymaga miejsca, po którym może się piąć, bardzo szybko się rozrasta, kiedy zaaklimatyzuje się na stałym miejscu. Nasiona najlepiej siać w ciepłej szklarni wczesną wiosną. Nasionom przed posadzeniem i namoczeniem na 12 h w ciepłej, przegotowanej wodzie, należy lekko zeszlifować skorupkę, najlepiej drobnym papierem ściernym. Posadzić je na niewielką głębokość ok. 1 – 2 mm, do przepuszczalnej, lekkiej średnio wilgotnej ziemi, nie ubijać zbytnio ziemi. Podczas kiełkowania najważniejsze jest, aby nasiona nie miały zbyt dużej wilgoci/można je kiełkować nawet na samym wilgotnym piasku –> a gdy już wykiełkują przenieść do doniczek z ziemią. Mogą kiełkować od 2 tygodni do 12 miesięcy. Kiedy osiągnie około 50 cm można przenieść ją na stałe miejsce w ogrodzie, rozstaw co 1 m. Rośliny można wystawić na zewnątrz dopiero po 15 maja. Wymaga przede wszystkim dużo słońca, stabilnej wilgotności podłoża i luźnej, przepuszczalnej żyznej gleby, w zimie przy korzeniach nie może stać woda. Nadaje się do gleb piaszczystych i lekko gliniastych. Odpowiednie pH: kwaśne, obojętne i alkaliczne/pH 5, 0 – 7, 1. Nie może rosnąć w cieniu. Preferuje wilgotne gleby, kiedy jest dorosła toleruje suszę. Na zimę można ją okrywać, po przemarznięciu łatwo odbija z korzeni. Kwitnie od września do października, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady. Wiąże azot atmosferyczny, rośliny rosnące w pobliżu również będą z niego korzystać. Roślinę można rozmnażać z nasion, sadzonek ze zdrewniałych łodyg lub odkładów.

Wieloletnia. mrozoodporna. USDA Zone 5. Miododajna. Roślina bardzo łatwa w uprawie. Wys. do 1 m. Nasiona najlepiej siać wiosną w zimnej ramce, kiełkowanie trwa zazwyczaj 1 – 3 tygodni. Sadzonki należy przesadzić do poszczególnych doniczek/ można zacząć od tych największych. Sadzić je na stałych miejscach późną wiosną. Nadaje się do gleb piaszczystych lub lekko gliniastych, preferuje przepuszczalne gleby, odpowiednie pH: kwaśne, obojętne i alkaliczne. Uda się w większości gleb, jednak woli glebę gliniastą, żyzną, w pełnym słońcu lub półcieniu z dużą ilością wilgoci w sezonie wegetacyjnym. Podział kęp na wiosnę. Kwitnie od sierpnia do września, a nasiona dojrzewają od września do października, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady. Bardzo przyciąga motyle.

mrozoodporna USDA Zone 6, wieloletnia/bylina. Wys. Do 0, 5 m. Nasiona kiełkuje się uniwersalnie w lutym lub marcu, trwa to około trzech tygodni, idealna temperatura do kiełkowania to 15 – 19°C. Gotowe sadzonki można wysadzać na zewnątrz już pod koniec marca lub w kwietniu. Preferuje dobrze przepuszczalne, żyzne, suche lub mało wilgotne gleby o pH w zakresie 5, 2 do 7, 5. Może rosnąć na glebach bardzo alkalicznych. Podlewać tylko w warunkach suszy, gleba przed wysadzeniem powinna być dobrze spulchniona. Woli gleby żyzne/z dużą ilością humusu, suche, zasadowe, nie lubi nawozów, z wyjątkiem fosforu i wapnia. /Należy unikać nawozów sztucznych. Nie może rosnąć w cieniu, wymaga stanowiska jak najbardziej słonecznego. Toleruje ekspozycję nadmorską. Kwitnie bardziej obficie w górach, na słonecznych, skalistych zboczach, lubi gleby żwirowe. Kwitnie w drugim roku, od czerwca do września, jeśli zostanie przycięta, zakwitnie drugi raz. Nasiona dojrzewają od sierpnia do września, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady. Jeśli rosną w zbyt wilgotnym klimacie, rośliny często umierają po kwitnieniu. Podział kęp wiosną, większe mogą być sadzone bezpośrednio na stałych pozycjach, jednak najlepiej podzielić je na mniejsze kępy i rozwijać w zimnej ramce, aż do ich dobrego zakorzenienia. Ze względu na naturalne właściwości owadobójcze jest wykorzystywana jako roślina towarzysząca w uprawach ekologicznych i systemie mozaikowym, w celu odparcia szkodników z upraw warzyw i roślin ozdobnych. Odstrasza szkodniki kapusty, mszyce, pluskwy, skoczki, przędziorki, kleszcze oraz inne szkodniki, które można znaleźć w ogrodach i gospodarstwach. Posadzona na przykład wśród brokułów chroni je przed szkodnikami. Surowiec i przygotowanie:Zrywa się kwiaty, które są już otwarte od pięciu do dziewięciu dni, należy wybrać dzień suchy i ciepły. Kwiaty wiesza się do góry łodygami powiązane w małe pęczki w ciemnym, ciepłym i przewiewnym pomieszczeniu, powinny tak wisieć przez co najmniej tydzień. Następnie ususzone oddziela się od łodyg i mieli na bardzo drobny pył w młynku do kawy (im bardziej są zmielone, tym środek jest skuteczniejszy na szkodniki). Podczas przetwarzania proszku należy nosić maskę przeciwpyłową i rękawice. Aby proszek dłużej utrzymywał się na roślinach, można wymieszać go z talkiem/ ziemią okrzemkową. Rośliny wymagające ochrony posypuje się proszkiem (najlepiej robić to wieczorem/ substancja aktywna jest wrażliwa na światło słoneczne, w bezwietrzną pogodę). Proszku należy używać oszczędnie, ponieważ działa też na pożyteczne owady. Aby uzyskać najlepsze wyniki, proszek należy przechowywać w szczelnym pojemniku, z dala od źródła światła. Proszek pozostanie skuteczny przez co najmniej sześć miesięcy. W temperaturze pokojowej świeże kwiaty zachowują swoje właściwości przez około 10 dni. Wewnątrz budynków stosuje się proszek pod dywany i poduszki do usuwania pcheł i wszy.

Wieloletni, tropikalny USDA Zone 10b – 11, wiecznie zielony krzew, osiąga do 1 m wysokości. Nadaje się do uprawy tylko jako roślina pokojowa (wymaga większej doniczki). Nasiona namoczyć na około 6 – 12 h w ciepłej, destylowanej wodzie (np. w termosie lub na kaloryferze). Wysiać do doniczki z wcześniej wysterylizowaną w piekarniku ziemią ogrodową zmieszaną z piaskiem, kompostem i włóknami kokosowymi w doniczce na głębokość około 3 – 5 mm. Przykryć czymś przezroczystym (dla utrzymania stałej, średniej wilgoci) i postawić w ciepłym miejscu (około 23 – 28°C), wietrzyć codziennie!!Należy pamiętać, że nasiona nie mogą mieć zbyt mokro i zbyt ubitej ziemi. !!W czasie kiełkowania nie można dopuścić do pojawienia się pleśni!!Może kiełkować od 10 dni i do kilku miesięcy. Wymaga żyznego, przepuszczalnego podłoża i półsłonecznego, ciepłego stanowiska. Gleba lekko kwaśna lub obojętna (najlepiej gleba próchniczna zmieszana z gliniastą). Idealne pH 4, 6 – 6, 2. Na zewnątrz może być wystawiana jedynie w okresie czerwiec – sierpień. Może zapuszczać korzenie do głębokości 50 – 60 cm, więc ziemia powinna być dobrze przekopana, a donica w miarę wzrostu rośliny coraz głębsza. Może być rozmnażana przez ukorzenianie zdrewniałych sadzonek. Dorosłe rośliny należy podlewać obficie, dopiero gdy ziemia na wierzchu donicy lekko wyschnie, przy korzeniach nie może stać woda. Surowiec: korzenie zebrane z trzyletnich lub starszych roślin.

Wieloletnia, wys. do 0, 3 m, mrozoodporna, USDA Zone 1. Nasiona należy wysiać do ziemi ogrodowej/ziemi do kaktusów zmieszanej pół na pół z piaskiem (nie przykrywać ziemią, zrosić wodą, przykryć doniczkę czymś przezroczystym i pozostawić w ciepłym miejscu). Nasiona siać na powierzchni gleby na słonecznym miejscu w szklarni na wiosnę, ziemia nie może wyschnąć. Zwykle nasiona kiełkują w 2 – 4 tygodni w temp. 10°C. Sadzonki powinny rosnąć w poszczególnych doniczkach, przez pierwszą zimę w szklarni, rośliny mogą być wysadzone na stałe miejsce wczesnym latem następnego roku. Miejsce powinno być słoneczne, a gleba piaszczysto-gliniasta, nawożona wcześniej (jesienią poprzedniego roku) kompostem. Może rosnąć na skalniaku, nie ma zbytnich wymagań. Nadaje się do gleb piaszczystych, lekko gliniastych, preferuje gleby żyzne, dobrze przepuszczalne, nie może rosnąć w cieniu, gleba może być sucha lub lekko wilgotna, kiedy jest dorosła dobrze zniesie suszę. Może rosnąć w ekspozycji morskiej. Odpowiednie pH gleby: kwaśne, obojętne i alkaliczne. Dorosłe podlewać, kiedy mają sucho (lepiej znoszą suszę niż nadmiar wody), młode rośliny powinny mieć lekko wilgotno przez cały czas. Kwitnie od maja do sierpnia, a nasiona dojrzewają od lipca do sierpnia, kwiaty są dwupienne (męskie i żeńskie rośliny muszą być uprawiane, jeśli wymagane są nasiona) są zapylane przez pszczoły. Podział kęp od sierpnia do października, większe mogą być sadzone bezpośrednio na stałych pozycjach, jednak najlepiej podzielić je na mniejsze kępy i rozwijać w zimnej ramce, aż do ich dobrego zakorzenienia, wystawiać na stałe miejsce późną wiosną lub wczesnym latem.

Nasiona przed wiosną (w marcu – lutym) siać w słonecznym miejscu w zimnej ramce. Kiełkowanie jest zwykle szybkie i dobre, chociaż 3 miesiące zimnej stratyfikacji może poprawić zdolność kiełkowania i znacznie je przyśpieszyć. Alternatywnie nasiona mogą być zasiane w chłodnym miejscu, już w jesieni. Rozsadzić sadzonki na poszczególne doniczki, gdy są wystarczająco duże, aby rozwijać się w szklarni przez ich pierwszą zimę. Rokitnik rośnie w każdym rodzaju gleby, o ile nie jest ona zbyt sucha, jednak roślina jest bardzo odporna na suszę. Wymaga słonecznego stanowiska, sadzonki nie rosną w cieniu wyższych drzew i krzewów czyrównież w bardzo piaszczystej ziemi. Doskonale znosi morski klimat. Rośliny charakteryzują się dość powolnym wzrostem. Późną wiosną wysadzić na stałe pozycje. W jednym miejscu powinien rosnąć przynajmniej jeden krzew męski (roślina jest rozdzielnopłciowa). Nie można rozpoznać płci przed kwitnieniem. Może być stosowany do zabezpieczania skarp. Bardzo nie lubi przycinania. Szybko rozrasta się w nieprzepuszczalną barierę. Ma rozbudowany system korzeniowy i był używany w systemach ochrony gleby (zwłaszcza piaszczystych), a także dodaje azotu do gleby, może być stosowany jako gatunek pionierski w celu przywrócenia lasu na trudnych obszarach. Odporny do około – 25° CSurowiec:Jagody jasnopomarańczowe, które dojrzewają w sierpniu-wrześniu i utrzymują się na roślinie nawet do grudnia. Owoce należy zbierać dopiero po pierwszych przymrozkach lub przed przetworzeniem włożyć je do zamrażalnika na kilka godzin.

Roślina łatwa w uprawie. Wieloletnia/krzew. Zimozielona, USDA Zone 8 – 10. Wys. do 1, 5 m, rośnie w średnim tempie. Miododajna. Nadaje się do uprawy jako domowa roślina przyprawowa. Wysypać nasiona do doniczki (przepuszczalnej np. uniwersalnej/do kaktusów zmieszanej w 1/4 z piaskiem), namoczyć ziemię obficie zraszaczem, nasiona przycisnąć delikatnie, przykryć donicę czymś przezroczystym i pozostawić w ciepłe (ok. 20 – 25°C) i widne miejsce, zaglądać i utrzymywać stałą, ale nie za dużą wilgotność. Pierwsze kiełki pojawiają się zwykle po tygodniu, wtedy przykrywkę należy stopniowo odsłaniać, a rośliny przyzwyczajać do słońca. Kiedy będą wystarczająco duże (ok. 5 cm), rozsadzać do osobnych donic, nie dopuścić do przesuszenia ani przelania. Nadaje się do gleb piaszczystych, lekko gliniastych, preferuje gleby żyzne, dobrze przepuszczalne, nie może rosnąć w cieniu, gleba może być sucha lub lekko wilgotna, kiedy jest dorosła dobrze zniesie suszę. Może rosnąć w ekspozycji morskiej. Odpowiednie pH gleby: kwaśne, obojętne i alkaliczne. Preferuje gleby wapienno-kamienne, lekko zasadowe, lekkie, suche, nie lubi bardzo ciężkich gleb. Rośliny są mniejsze, gdy rosną na glebach wapiennych, ale są bardziej aromatyczne. mrozoodporna do około – 5°C, starsze rośliny są bardziej wrażliwe na mróz. Dorosłe podlewać, kiedy mają sucho (lepiej znoszą suszę niż nadmiar wody), młode rośliny powinny mieć lekko wilgotno przez cały czas. Roślina musi zimować w domu. Bardzo tolerancyjna na przycinanie, rośliny mogą regenerować się ze zdrewniałych części. Roślinę można bardzo łatwo rozmnożyć z gałązek, wystarczy odciąć gałązkę długości około 12 – 15 cm (powinna mieć zdrewniałą łodygę), oderwać liście na dole, tak aby na około 3 – 4 cm nie było ich, wbić do pojemnika z czystym, wilgotnym piaskiem i postawić w półsłonecznym miejscu, nie można dopuścić do przesuszenia ani przelania. Po około 3 tygodniach powinny pojawić się korzenie, wtedy można ją przesadzić do donicy z ziemią. Kwitnie od marca do października, a nasiona dojrzewają od sierpnia do listopada, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez pszczoły. Jest dobrym towarzyszem dla większości roślin, w tym kapusty, fasoli, marchwi, i szałwii, źle rośnie z ziemniakami.

Wieloletnia. mrozoodporna. USDA Zone 5. Zimozielona, wys. do 0, 5 m. Nadaje się do uprawy jako domowa roślina przyprawowa (jak bazylia czy szczypiorek). Najlepiej czuje się na suchych, ciepłych stanowiskach, gdzie gleba jest lekka, przepuszczalna, niezbyt żyzna. Nasiona można wysiewać, jak tylko dojrzeją w zimnych ramkach, mogą być też wysiewane na początku do połowy wiosny w szklarni lub domu. Nasiona należy wysiać do ziemi ogrodowej/ziemi do kaktusów zmieszanej pół na pół z piaskiem (nie przykrywać ziemią, zrosić wodą, przykryć doniczkę czymś przezroczystym i pozostawić w ciepłym miejscu). Zwykle nasiona kiełkują w 1 – 4 tygodnie w temp. 18 – 20°C. Sadzonki powinny rosnąć w poszczególnych doniczkach, przez pierwszą zimę w szklarni, mogą być wysadzone na stałe miejsce późną wiosną lub wczesnym latem następnego roku. Nadaje się do gleb piaszczystych lub piaszczysto-gliniastych, preferuje dobrze przepuszczalne gleby i może rosnąć w ubogiej w składniki odżywcze glebie. Odpowiednie pH: lekko kwaśne, obojętne i alkaliczne gleby, najlepsza jest gleba lekko wapienna. Preferuje suchej lub lekko wilgotne gleby i toleruje suszę, kiedy jest dorosła. Uda się w każdej glebie, jest wytrzymalsza w mało żyznej, kamienistej i suchej. Preferuje otwarte, słoneczne lub częściowo zacienione stanowisko. Przed nadejściem silnych mrozów warto okryć ją gałązkami roślin iglastych, niedojrzałym kompostem lub nawet zasypać korą lub trocinami. W kwietniu można przyciąć pędy o 1/3, by pobudzić rośliny do rozkrzewiania się. Najprościej rozmnażać ją przez wysiew nasion lub ukorzenianie młodych pędów podczas lata, na drugi rok zakwita. Może być rozmnażana przez okłady albo sadzonki ukorzenione w zimnej ramce w lipcu i sierpniu. Kwitnie od czerwca do września, a nasiona dojrzewają od sierpnia do października, kwiaty są hermafrodytą. Źle rośnie z szałwią, kapustą i bazylią, jest dobrym towarzyszem dla róż i malin.

Wieloletnia, wys. do 1, 5 m. USDA Zone 8/toleruje temperaturę do – 5°C. Nasiona wysiać w piaszczystej glebie/ marzec-kwiecień w szklarni, na głębokość około 0, 5 mm i podlewać kilkoma pryśnięciami zraszacza raz dziennie. Normalny czas kiełkowania to 14 dni. Sadzonki rozsadzić do poszczególnych doniczek, gdy są wystarczająco duże, wysadzić je na początku lata, mogą od wiosny do jesieni rosnąć w ogrodzie lub na tarasie. Odporna do – 5 stopni Celsjusza, jeżeli temperatura spadnie poniżej trzeba wnieść rośliny do pomieszczenia. Prawdopodobnie mogą przetrwać zimę, jeżeli dół łodygi będzie obsypany grubą warstwą piachu. Należy sadzić w półmetrowych odstępach od siebie, zapewnić dużo słońca oraz dobry drenaż. Nadaje się do gleb piaszczystych, preferuje gleby bardzo przepuszczalne, żyzne, lekkie, suche lub lekko wilgotne. Nie może rosnąć w cieniu. Odpowiednie pH gleby: kwaśne, obojętne i alkaliczne. Rośliny rosną najlepiej w suchym klimacie i mogą umrzeć, jeśli gleba jest nadmiernie wilgotna w zimie. Kiełkować wewnątrz, przesadzać wiosną, sadzonki z półzdrewniałych gałęzi można ukorzeniać przez cały rok, w wilgotnym piasku. Kwitnie od kwietnia do lipca, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez pszczoły.

Wieloletnia/może być krótkotrwała, ciepłolubna, wytrzymała na suszę. Wys. do 0, 6 m. USD Zone 5, mrozoodporna, może wymagać okrycia na zimę. Nadaje się do uprawy jako domowa roślina przyprawowa (jak bazylia czy szczypiorek), po ostatnich spodziewanych mrozach może być wystawiana na taras lub balkon. Temperatura najlepsza do kiełkowania nasion wynosi około 18 – 20°C, nasiona mogą kiełkować 7 – 30 dni. Rozsada wystawiana na stałe miejsce powinna mieć około 10 cm lub nasiona mogą być wysiewane bezpośrednio w ogrodzie w kwietniu lub maju. Wymaga stanowisk osłoniętych, ciepłych i słonecznych, gleb żyznych, przepuszczalnych (z domieszką piasku lub drobnego żwiru), ciepłych, zasobnych w wapń, o odczynie obojętnym lub lekko zasadowym. Nadaje się do gleb piaszczystych lub lekko gliniastych, preferuje gleby bardzo przepuszczalne, wapienne, żyzne, lekkie, suche lub lekko wilgotne. Nie może rosnąć w cieniu, dorosła toleruje suszę. Odpowiednie pH gleby obojętne i alkaliczne, może rosnąć na glebach bardzo alkalicznych, nie lubi gleb ciężkich lub kwaśnych. Źle się czuje na ziemiach ciężkich i nieprzepuszczalnych (korzenie zimą mogą gnić od nadmiaru wody). Może być rozmnaża przez sadzonki robione ze zdrewniałych pędów, pod koniec lata – bardzo łatwo się ukorzenia. Może być rozmnażana przez okłady, gałęzie będą ukorzenione po około 6 – 12 miesiącach. Jesienią, po ostatnich zbiorach liści, należy rośliny przykryć słomą i piaskiem, aby zabezpieczyć je przed wymarzaniem. Na wiosnę można przyciąć na wysokości 15 – 20 cm od powierzchni gleby, wtedy wypuści łatwiej nowe gałęzie i się rozkrzewi. Kwitnie dopiero w drugim roku uprawy, od czerwca do sierpnia, a nasiona dojrzewają od sierpnia do września, kwiaty są hermafrodytą. Jest dobrym towarzyszem dla wielu roślin, w tym dla rozmarynu, kapusty i marchwi, mówi się, że odstrasza owady od upraw. Jej wzrost jest hamowany przez piołun rosnący w pobliżu, źle rośnie z bazylią, rutą lub ogórkami i innymi dyniowatymi. Surowiec:Liście mogą być zbierane i używane w każdej chwili (najlepiej w czasie gdy jest sucho), o ile rośliny są na tyle duże, że nie zahamuje to ich wzrostu. Surowiec należy zbierać w dni pogodne, tuż przed kwitnieniem. Świeże liście można przez kilka dni przechowywać w torebkach plastykowych, w lodówce. Suszone w pojemnikach, w ciemnym miejscu. Mielone powinny być szczelnie zamknięte. Suszone mają mocniejszy aromat niż świeże.

Roślina dwuletnia (kwitnie w drugim roku), ciepłolubna, wys. do 1m. USDA Zone5, mrozoodporna, może wymagać okrycia na zimę. Temperatura najlepsza do kiełkowania nasion wynosi około 18 – 20°C, nasiona mogą kiełkować 7 – 30 dni. Rozsada wystawiana na stałe miejsce powinna mieć około 10 cm lub nasiona mogą być wysiewane bezpośrednio w ogrodzie w kwietniu. Wymaga stanowisk osłoniętych, ciepłych i słonecznych, gleb żyznych, spulchnionych, przepuszczalnych (z domieszką piasku). Nadaje się do gleb piaszczystych lub lekko gliniastych, preferuje gleby przepuszczalne, żyzne, lekkie, lekko wilgotne lub suche. Nie może rosnąć w cieniu. Odpowiednie pH gleby kwaśne, obojętne i alkaliczne, nie lubi gleb ciężkich i nieprzepuszczalnych (korzenie zimą mogą gnić od nadmiaru wody) lub bardzo kwaśnych. Wymaga systematycznego odchwaszczania oraz podlewania w przypadku suszy. Jest mało wymagająca. Kwitnie w sierpniu, a nasiona dojrzewają we wrześniu, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez pszczoły, które bardzo przyciągają.

Bylina/wieloletnia, zimozielona, miododajna, mrozoodporna, USDA Zone 5 – 9, wys. 0, 3 – 0, 6 m. Naturalnie występuje na suchych, słonecznych, wapiennych łąkach i ciepłych murawach. Może być też uprawiana w domu na słonecznym parapecie jak bazylia lub szczypiorek, w większej donicy. Może być rozmnażana z nasion lub przez podział bryły korzeniowej na wiosnę. Temperatura najlepsza do kiełkowania nasion wynosi około 18°C, nasiona mogą kiełkować 7 – 25 dni. Nasiona siać marzec / kwiecień lub wrzesień / październik w zimnej ramce lub w szklarni. Rozsada wystawiana na stałe miejsce powinna mieć około 5 cm lub nasiona mogą być wysiewane bezpośrednio w ogrodzie w kwietniu lub maju. Wymaga stanowisk osłoniętych, ciepłych i półsłonecznych, gleb średnio żyznych, przepuszczalnych (z domieszką piasku lub drobnego żwiru), ciepłych, zasobnych w wapń o odczynie obojętnym lub zasadowym. Nie może rosnąć w cieniu. Nadaje się do gleb piaszczystych lub lekko gliniastych, preferuje gleby przepuszczalne, wapienne, lekkie, suche lub lekko wilgotne. Odpowiednie pH gleby 6, 1 – 7, 5, może rosnąć na glebach bardzo alkalicznych lub ubogich, nie lubi gleb ciężkich lub kwaśnych, może rosnąć w ekspozycji morskiej. Liście są łagodniejsze w smaku, kiedy roślina jest uprawiana na glebie wapiennej. Głęboko zapuszcza korzeń, dlatego może być trudna do przesadzenia. Dobrze rośnie na krawędzi rabaty. Rośliny często rozsiewają się same. Kwitnie od czerwca do września, a nasiona dojrzewają od lipca do września, jest rośliną żywicielską larw rzadkiego motyla powszelatka sertora, zapylana przez pszczoły. Podczas dużych upałów w lecie konieczne może być podlewanie. Surowiec:Liście mogą być zbierane, kiedy rośliny są na tyle dorosłe, że ich to nie uszkodzi, zimozielona, więc również w zimie. Liście zwykle zbiera się przed kwitnieniem, po kwitnieniu są mniej smaczne.

Wieloletnie/drzewo, pasożytuje na korzeniach, więc w doniczce musi być też inna roślina (najlepiej drzewo lub krzew strączkowy np. Acacia) lub min. dwa sandałowce. Tropikalne, USDA Zone 10 – 11, wiecznozielone, osiąga do 1, 5 m wysokości. Nadaje się do uprawy tylko jako roślina pokojowa (z czasem wymaga większej donicy). Nasiona namoczyć na około 6 – 12 h w ciepłej, destylowanej wodzie (np. w termosie lub na kaloryferze). Wysiać do doniczki z wcześniej wysterylizowaną w piekarniku ziemią ogrodową zmieszaną z piaskiem, kompostem i włóknami kokosowymi w doniczce na głębokość około 3 – 5 mm. Przykryć czymś przezroczystym (dla utrzymania stałej, średniej wilgoci) i postawić w ciepłym miejscu (około 23 – 28°C), wietrzyć codziennie!!Należy pamiętać, że nasiona nie mogą mieć zbyt mokro i zbyt ubitej ziemi. !!W czasie kiełkowania nie można dopuścić do pojawienia się pleśni!!Może kiełkować od 10 dni i do kilku miesięcy. Wymaga żyznego, ale kamienistego, przepuszczalnego podłoża i półsłonecznego lub słonecznego, ciepłego stanowiska. Gleba lekko kwaśna lub obojętna (najlepiej gleba próchniczna zmieszana z gliniastą i żwirem). Na zewnątrz może być wystawiana jedynie w okresie czerwiec – sierpień.

Jednoroczna, wys. do 0, 4 m, mrozoodporna, USDA Zone 6, szybkorosnąca. Nasiona przykryć tylko cienką warstwą ziemi, potrzebują światła do kiełkowania. Kiełkuje 7 – 20 dni, można wysiewać przez cały rok w domu i uprawiać w doniczce jak inne zioła przyprawowe. Wysiewa się początku kwietnia, do doniczek o średnicy 6 – 8 cm, mogą rosnąć w jednej doniczce po kilka. Rozsadę wysadza się do gruntu, po ostatnich przymrozkach majowych. Podlewać dorosłe rośliny tylko przy bardzo wysokich temperaturach (bardzodobrze znosi suszę). Lubi gleby lekkie, żyzne, przepuszczalne i próchniczne, bogate w wapń, dobrze spulchnione. Dobrze rośnie w miejscach słonecznych i osłoniętych od wiatru. Nadaje się do gleb piaszczystych i lekko gliniastych, preferuje gleby dobrze przepuszczalne, odpowiednie pH: obojętne i alkaliczne, może rosnąć na glebach bardzo alkalicznych. Nie może rosnąć w cieniu lub na glebach ciężkich i mokrych, preferuje gleby lekko wilgotne lub suche. Roślina nie znosi zakłóceń przy korzeniu, więc nie należy jej przesadzać bez wyraźnej potrzeby. Kwitnie od lipca do sierpnia, a nasiona dojrzewają od sierpnia do września, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady. Jest dobrym towarzyszem roślin w ogrodzie, odstrasza szkodliwe owady, rośnie szczególnie dobrze z cebulą i fasolą. Nasiona mogą uniemożliwić kiełkowanie innych nasion w pobliżu. Surowiec:Zbioru surowca dokonuje się na początku kwitnienia roślin, obcina się rośliny około 10 – 15 cm nad ziemią. Suszy się w ciemnym, przewiewnym miejscu, w temp. do 35°C (zawiera olejki eteryczne, szkoda by się zniszczyły). Nasiona można zebrać we wrześniu-październiku (najprawdopodobniej roślina rozsieje się sama, w tym miejscu, w którym rosła).

Wieloletnia, wys. do 0, 4 m, mrozoodporna, USDA Zone 6. Zimozielona. Miododajna. Nasiona przykryć tylko cienką warstwą ziemi, potrzebują światła do kiełkowania. Kiełkuje 7 – 20 dni, można wysiewać przez cały rok w domu i uprawiać w doniczce jak inne zioła przyprawowe. Wysiewa się początku kwietnia, do doniczek o średnicy 6 – 8 cm, mogą rosnąć w jednej doniczce po kilka. Rozsadę wysadza się do gruntu, po ostatnich przymrozkach majowych. Podlewać dorosłe rośliny tylko przy bardzo wysokich temperaturach (bardzo dobrze znosi suszę). Lubi gleby lekkie, żyzne, przepuszczalne i próchniczne, bogate w wapń, dobrze spulchnione. Dobrze rośnie w miejscach słonecznych i osłoniętych od wiatru. Nadaje się do gleb piaszczystych i lekko gliniastych, preferuje gleby dobrze przepuszczalne, odpowiednie pH: obojętne i alkaliczne, może rosnąć na glebach bardzo alkalicznych lub mało żyznych, kamienistych. Nie może rosnąć w cieniu lub na glebach ciężkich i mokrych, preferuje gleby lekko wilgotne lub suche. Roślina nie znosi zakłóceń przy korzeniu, więc nie należy jej przesadzać bez wyraźnej potrzeby. Może być rozmnażana przez okłady lub ukorzenianie zdrewniałych gałęzi z «piętą». Kwitnie od lipca do października, a nasiona dojrzewają od sierpnia do października, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady. Nasiona można zebrać we wrześniu-październiku (najprawdopodobniej roślina rozsieję się sama w tym miejscu, w którym rosła). W systemie mozaikowym (polikulturze) uprawiana obok fasoli, odstrasza od niej szkodniki (chrząszcze), a sadzona obok róż zmniejsza występowanie na nich pleśni i mszyc. Jest dobrym towarzyszem roślin w ogrodzie, odstrasza szkodliwe owady, rośnie szczególnie dobrze z cebulą i fasolą. Nasiona mogą uniemożliwić kiełkowanie innych nasion w pobliżu. Surowiec:Zbioru surowca dokonuje się na początku kwitnienia roślin. Suszy się w ciemnym, przewiewnym miejscu, w temp do 35°C (zawiera olejki eteryczne, szkoda by się zniszczyły).

Wiecznozielone, dwupienne, tropikalne drzewo, USDA Zone 9, wys. do 2 m, rośnie w szybkim tempie. Dorosła roślina jest odporna na suszę i długowieczna, płytko zapuszcza korzenie/naturalnie występuje w okresowo wyschniętych korytach rzek. Może być uprawiany w większej donicy w pokoju lub w śródziemnomorskim ogrodzie zimowym jako ozdoba lub przyprawa (dwupienna, aby wydała owoce potrzebne są dwie rośliny). Ziemia może być piaszczysta lub dla roślin tropikalnych z dodatkiem 1/5 piasku. W idealnych warunkach nasiona kiełkują w 10 – 30 dni, przed kiełkowaniem powinny zostać namoczone na 12 h w destylowanej lub przegotowanej wodzie. Nasiona najlepiej kiełkować na wiosnę w szklarni lub na słonecznym parapecie, podczas kiełkowania i młode rośliny powinny mieć stałą, lekką wilgoć. Odpowiednie pH: kwaśne, obojętne i alkaliczne gleby, nie może rosnąć w cieniu, miejsce jak najbardziej słoneczne. Średnia roczna temperatura: 15 – 20°C, preferuje suche lub lekko wilgotne gleby. Jest dość wytrzymała, w temperaturze – 5°C mogą opadać jej liście, więc nie należy jej narażać na taki chłód, należy pamiętać, że nie znosi nadmiernej wilgoci i nieprzepuszczalnej, ciężkiej ziemi. Dojrzałe ok. 8 cm gałęzie z «piętą» ukorzeniać od sierpnia do początku września w zimnej ramce. Kwitnie od kwietnia do czerwca.

Liściaste wieloletnie, mrozoodporne, USDA Zone 4, pnącze dorasta do 9 m długości, w średnim tempie. Dwupienna. Nasiona przed wysiewem należy poddać procesowi stratyfikacji. Najpierw namoczyć przez około 4 dni w przegotowanej wodzie, która powinna być zmieniana codziennie (najlepiej by woda nie zakrywała ich całkiem, tylko w większej części), następnie zmieszać z piaskiem (1 cz. nasion na 5 cz. piasku) i przechowywać w temperaturze pokojowej lub trochę wyższej, zwilżając co drugi dzień. Postępujemy tak przez miesiąc, piasek należy mieszać od czasu do czasu i pilnować, aby nie był ani zbyt wilgotny, ani za suchy. Trzymać je później w wilgotnym piasku w temp. do 5°C (np. w lodówce) przez miesiąc. Wysiać następnie do bardzo przepuszczalnej, lekkiej ziemi na głębokość około 0, 3 – 0, 5 cm w temperaturze pokojowej lub wiosną w szklarni. Kiełkują nieregularnie, niekiedy nawet do roku. Gdy rośliny są wystarczająco duże (ok. 40 – 50 cm), sadzimy je na miejsce stałe, zapewniając podpory wysokości 2, 5 – 3, 5 metra. Preferuje gleby przepuszczalne, odpowiednie pH: lekko kwaśne, obojętne lub lekko alkaliczne. Lubi gleby żyzne, dobrze odsączone, ale stale wilgotne, najlepiej lekko kwaśne, ale może też rosnąć w ziemi lekko zasadowej, jeśli jest żyzna. Wytrzymuje do – 40°C, po pełnym zahartowaniu nadaje się na północne strony ściany, miejsce zacienione lub słoneczne tylko w mniejszym procencie. Młode rośliny rosną dość wolno, lubi nawożenie i stałą wilgoć (w miejscu słonecznym roślina nie przeżyje lub będzie słabo rosła), ziemia pomiędzy podlewaniem nie powinna wyschnąć, nie tolerują suszy. Nie znosi ciężkich gleb, suszy, stojących wód gruntowych i zatopienia. Każde cięcie najlepiej jest przeprowadzać na wiosnę. Można rozmnażać przez ukorzenianie sadzonek ze zdrewniałych łodyg lub okłady. Cytryniec kwitnie od 4 – 5 roku życia, od kwietnia do czerwca, owoce dojrzewają wrzesień/październik, kwiaty są dwupienne, więc dla zawiązania owoców muszą być uprawiane minimum 2 rośliny. Surowiec:liście, gałązki, owoce (można je suszyć).

Wieloletnia/bylina, mrozoodporna, USDA Zone 5, wys. do 0, 3 m. Nasiona wysiewa się uniwersalnie na powierzchni gleby, nie trzeba ich przysypywać, doniczkę przykryć czymś przezroczystym i utrzymywać stałą, średnią wilgoć. Może kiełkować od 7 do 30 dni, sadzonki powinny rosnąć w osobnych doniczkach, dopóki nie będą gotowe do wystawienia na zewnątrz. Sadzonki należy przenieść na stałe miejsce w lecie, wymaga lekkich, dobrze odsączonych gleb (mogą być gliniaste lub piaszczyste, ale z dodatkiem żwiru), w pełnym słońcu lub półcieniu, nie lubi całkowitego cienia. Gleba powinna być średnio lub lekko wilgotna, pH: kwaśne, neutralne lub zasadowe, dorosłe rośliny są odporne na suszę. Może być rozmnażana również przez podział korzenia wiosną, tuż przed rozpoczęciem nowego wzrostu. Większe mogą być sadzone bezpośrednio na stałych pozycjach, jednak najlepiej podzielić je na mniejsze kępy i rozwijać w zimnej ramce, aż do ich dobrego zakorzenienia. Kwitnie w sierpniu, nasiona dojrzewają we wrześniu, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady. Surowiec:Po trzecim roku wzrostu, korzenie mogą być wykopane i wysuszone do użytku. Powinny być oczyszczone, szybko opłukane, pokrojone na mniejsze kawałki i suszone w cieniu, robi się z nich nalewki lub herbaty. Korzenie dobrej jakości powinny mieć jasny żółty kolor. Z rośliny można też zbierać i suszyć liście, które również są surowcem.

Wieloletnia/bylina, mrozoodporna, USDA Zone 6, wys. do 0, 6 m. Nasiona wysiewa się uniwersalnie na powierzchni gleby, nie trzeba ich przysypywać, doniczkę przykryć czymś przezroczystym i utrzymywać stałą, średnią wilgoć. Może kiełkować od 7 do 30 dni, sadzonki powinny rosnąć w osobnych doniczkach, dopóki nie będą gotowe do wystawienia na zewnątrz. Sadzonki należy przenieść na stałe miejsce w maju, wymaga lekkich, dobrze odsączonych gleb (mogą być gliniaste lub piaszczyste, ale z dodatkiem żwiru), w pełnym słońcu lub półcieniu, nie lubi całkowitego cienia. Gleba powinna być stale średnio wilgotna, pH: kwaśne, neutralne lub zasadowe. Może rosnąć w dowolnym rodzaju gleby, ale najlepiej czuje się blisko zbiorników wodnych. Szybko się rozrasta, lubi żyzną, przepuszczalną glebę i słoneczne miejsca. Rośliny nie są długowieczne, gdy rosną na glebach bardzo żyznych. Może być rozmnażana również przez podział kęp wiosną, tuż przed rozpoczęciem nowego wzrostu. Większe mogą być sadzone bezpośrednio na stałych pozycjach, jednak najlepiej podzielić je na mniejsze kępy i rozwijać w zimnej ramce, aż do ich dobrego zakorzenienia, sadzić na stałe miejsce w lecie. Kwitnie od czerwca do sierpnia, a nasiona dojrzewają od lipca do września, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez pszczoły i inne owady. Surowiec:Z rośliny zbiera się i suszy liście, do późniejszego użytku.

Wieloletnia, nie jest mrozoodporna, powinnna mieć miejsce, po którym może się piąć, dorasta w naturalnych warunkach do długości 9 – 15 metrów, szybko rośnie, wymaga żyznej przepuszczalnej gleby i słonecznego stanowiska, roślina idealna do ogrodu zimowego. Najlepiej rośnie w lekkich, żyznych, przepuszczalnych, piaszczystych lub żwirowych, gliniastych glebach, które są jest lekko wilgotne. Nasiona najlepiej wysiewać bardzo wczesną wiosną w domu, przed wysiewem należy namoczyć na 24 h w wodzie destylowanej lub 2 x przegotowanej, ziemia do wysiewu powinna być sterylna (torf pół na pół zmieszany z perlitem), należy je zakopać na głębokość około 1 cm i utrzymywać stałą, nie za dużą wilgotność, temp. około 22 – 26°C, miejsce powinno być słoneczne, ciepłe i osłonięte od wiatru. Po przesadzeniu roślina powinna być obficie podlana. Nasiona mogą kiełkować do 8 tygodni, na początku rośliny rosną powoli. Roślina może się rozmnażać przez nasiona lub sadzonki. W klimacie umiarkowanym może być na czas lata wysadzana do ogrodu, przed pierwszymi mrozami lub kiedy temp. spadnie do 5 – 7°C, roślina powinna być zabrana do domu, latem może być też wystawiana na taras lub balkon, jeśli rośnie w większej donicy jako roślina pokojowa. Surowiec:Owoce, dorastające do 60 cm długości i 7 – 12 cm szerokości, twarda skórka owocu, kiedy dojrzeje jest gładka, lśniąca, może mieć kolor ciemnożółty, pomarańczowy, kasztanowy, fioletowy lub prawie czarny. Owoce są jadalne. Mogą być spożywane na surowo lub wykorzystywane na przetwory. Niedojrzałe także gotowane i podawane jako warzywo. Owoce można przechowywać przez kilka miesięcy, mają ozdobny wygląd i wydzielają przyjemny zapach.

Wieloletnia, wys. do 90 cm, USDA Zone 8/toleruje temperaturę do – 5°C. Nasiona wysiać w piaszczystej glebie/ marzec-kwiecień w szklarni, na głębokość około 0, 5 mm i podlewać tak, aby miały lekką, stałą wilgoć. Normalny czas kiełkowania to 14 dni. Sadzonki rozsadzić do poszczególnych doniczek, gdy są wystarczająco duże, wysadzić je na początku lata, mogą od wiosny do jesieni rosnąć w ogrodzie lub na tarasie. Odporna do – 5°C, jeżeli temperatura spadnie poniżej trzeba wnieść rośliny do środka. Należy sadzić w pół metrowych odstępach od siebie, zapewnić dużo słońca oraz dobry drenaż. Nadaje się do gleb piaszczystych, preferuje gleby bardzo przepuszczalne, średnio żyzne, lekkie, suche lub lekko wilgotne. Nie może rosnąć w cieniu. Odpowiednie pH gleby: kwaśne, obojętne i alkaliczne. Rośliny rosną najlepiej w suchym klimacie i mogą umrzeć, jeśli gleba jest nadmiernie wilgotna w zimie. Kiełkować wewnątrz, przesadzać wiosną. Naturalne siedlisko Sideritis syriaca to przepuszczalne magnezowo-wapienne i marmurowe gruzowiska, na południowych stokach greckich gór, na wysokościach od 900 do 2000 m nad poziomem morza.

Wieloletnia, tropikalana, wytrzymuje temp. do 5C /USDA Zone 9 a – 11. Wysiać do mieszanki ziemi ogrodniczej (1/2), piasku (1/4) i drobnego żwiru (1/4) lub ziemi dla kaktusów. Nie przysypywać, a jedynie lekko przycisnąć, zwilżyć zraszaczem, przykryć czymś przezroczystym i postawić w ciepłym miejscu (23 – 25°C), wietrzyć codziennie, nie może być zbyt wilgotno, bo nasiona mogą gnić, kiedy wykiełkują przykrywkę należy stopniowo odsłaniać, a rośliny przyzwyczajać do słońca. Można ją wysiewać przez cały rok w domu na słonecznym parapecie lub na wiosnę w szklarni. Kiedy roślinki będą silne, można je przesadzić do osobnych donic/ najlepiej zacząć od tych największych. Lubi miejsca słoneczne lub lekko ocienione z lekko wilgotną, żyzną i dobrze przepuszczalną glebą. Nie należy podlewać za dużo i zapewnić im przepuszczalne podłoże, w przeciwnym wypadku korzenie mogą gnić i nie będą się rozrastać, wymagana jest dość duża/ głęboka doniczka i warstwa drenażu na dnie, gdyż roślina z czasem bardzo rozwija swoje korzenie. Wymaga obfitego podlewania raz na jakiś czas, jest odporny na suszę, powinno się odczekać, aż ziemia wyschnie pomiędzy podlewaniami. Miejsce słoneczne, ale zacienione w południe, nie znosi wtedy bezpośredniego nasłonecznienia i marnieją jej liście. Lubi nawożenie, ale co 3 lub 4 podlanie należy zrobić przerwę, zimą też nie należy jej nawozić, dopiero ponownie wiosną. Surowiec:Korzeń nadaję się do użytku po min. 2 – 3 latach uprawy, należy je wykopać i umyć pod bieżącą wodą, pokroić w kawałki i wysuszyć w ciepłym, przewiewnym, zacienionym miejscu.

USDA Zone 9a – 11, wieloletnia/zimozielona, krzew, roślina pokojowa (wymaga większej doniczki) lub do ogrodu zimowego. Do kiełkowania wymaga gruboziarnistego wilgotnego piasku, powinna mieć dobrze odsączone podłoże i temp. 27°C – 38°C. Nasiona potrzebują wilgotnego środowiska, ale nie będą tolerować zbyt mokrej gleby. Kiełkowanie zwykle trwa od 15 do 45 dni. Miejsce w pełnym słońcu. Sadzonki są wrażliwe na mróz. Odpowiednia dla niej roczna temperatura od 0°C do 47°C i pH 7, 3 do 8, 2, neutralne, podłoże z dużą ilością fosforu, grube, piaszczyste lub żwirowe z dobrym drenażem. Dorosłe rośliny wytrzymują nocne spadki temp. do – 6°C. Choć toleruje suszę, najlepiej podlewać go obficie raz na jakiś czas (gdy jest dorosła średnio raz na miesiąc lub co pół miesiąca). Roślina rozdzielnopłciowa, jeśli chcemy uzyskać nasiona należy mieć przynajmniej jedną roślinę męską.

Bardzo łatwa w uprawie, wieloletnia, mrozoodporna, USDA Zone 4, może być inwazyjna, potrzebuje miejsca, po którym może się piąć, wys. do 2, 5 m. Wysiać do lekkiej, przepuszczalnej, żyznej ziemi, lekko przycisnąć, podlać zraszaczem i postawić w ciepłym (około 23°C) miejscu, przykryte czymś przezroczystym, powinny zacząć kiełkować na czwarty dzień. Kiedy będą miały około 3 – 5 cm porozsadzać do osobnych doniczek (lub zrobić odstępy co 25 cm od rośliny) albo wynieść na stałe miejsce do ogrodu (w maju). Miejsce półsłoneczne lub nie całkiem słoneczne, gleba przepuszczalna, podlewać, kiedy ziemia trochę przeschnie na wierzchu. Odpowiednie pH: obojętne i alkaliczne gleby, preferuje stale lekko wilgotne gleby, dorosłe rośliny dobrze tolerują silne wiatry. Jeśli ma być uprawiana dla zastosowań leczniczych, roślinę najlepiej umieścić na suchej i odsłoniętej pozycji. Może być rozmnażana przez podział na wiosnę. Kwitnie od czerwca do września, a nasiona dojrzewają od sierpnia do października, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady.

Bardzo łatwa w uprawie. Jednoroczna, wys. do 0, 6 m. Wysiać do lekkiej, przepuszczalnej, żyznej ziemi, lekko przycisnąć, podlać zraszaczem i postawić w ciepłym (około 23°C) miejscu, przykryte czymś przezroczystym, powinny zacząć kiełkować na czwarty dzień. Kiedy będą miały około 3 – 5 cm porozsadzać do osobnych doniczek (lub zrobić odstępy co 25 cm od rośliny) albo wynieść na stałe miejsce do ogrodu (w maju). Miejsce półsłoneczne, odpowiednie pH: lekko kwaśne, obojętne i alkaliczne gleby, preferuje przepuszczalne, stale lekko wilgotne gleby, dorosłe rośliny dobrze tolerują silne wiatry. Kwitnie od lipca do września, a nasiona dojrzewają od sierpnia do października, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady. Dobrze rośnie z koniczyną, źle rośnie z piołunem lub gorczycą, ale gdy te rosną w pobliżu zwiększają jej zawartość toksycznych alkaloidów.

Wieloletnia, wys. do 0, 6 m, tropikalna, USDA Zone 9. !! Nasiona należy wysiać jak najszybciej, ze względu na krótką żywotność (ok. trzy miesiące od zbioru)!!Bardzo łatwo kiełkują na powierzchni lekkiej, ciepłej, stale średnio wilgotnej gleby. Dobrym sposobem jest przykrycie czymś przezroczystym doniczki, tuż po obfitym nawilgotnieniu gleby, nie należy przysypywać nasion ziemią, a jedynie docisnąć je do niej lekko. Doniczkę postawić w ciepłe miejsce, np. pod lampę lub na słonecznym parapecie (odpowiednia temperatura gleby to około 25°C). Opcjonalnie, dobrze jest zapewnić ciepło również nocą. Doniczka na początku powinna mieć minimum 7 cm głębokości. Gleba może być dowolna, ale musi być przepuszczalna, najlepiej stale lekko wilgotna, żyzna, może być też lekko piaszczysta, o wysokiej zawartości materii organicznej, w naturalnym środowisku rośnie w kwaśnej glebie, ale toleruje szeroki zakres pH. Nie może rosnąć w cieniu. Krótszy dzień, przyspieszy jej kwitnienie. Kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady. Jeżeli chcemy wynieść stewię do ogrodu, trzeba pamiętać, że jest podatna na mrozy i należy to zrobić dopiero dwa tygodnie po ostatnim dniu przymrozków. Nie przetrwa polskiej zimy, dlatego należy ją jesienią wnieść do budynku. Wymaga stale wilgotnej gleby, ale nie za bardzo, ponieważ nadmiar wilgoci może spowodować gnicie korzeni, podlewać, gdy ziemia lekko przeschnie.

Nadaje się do uprawy jako domowa roślina ozdobna. Wieloletnia. Trudna w kiełkowaniu, niezalecana dla początkujących hobbystów. Przed wysianiem dobrze byłoby wysterylizować glebę i nasiona. Następnie nasiona namaczamy w gorącej destylowanej wodzie (ok. 40°C ) przez około 24 godziny (podczas namaczania należy dolewać ciepłej wody tak, aby temperatura utrzymywała się na w miarę stałym poziomie lub trzymać je np. w termosie). Następnie nasiona przenosimy do pojemnika z zimną wodą i pozostawiamy na kolejną dobę. Najlepiej, gdyby woda nie zakrywała nasion podczas namaczania (powinny być w niej zanurzone do połowy). Tak przygotowane nasiona umieszczamy w podłożu do kiełkowania z dużą domieszką piasku rzecznego, nie należy ugniatać zbytnio ziemi, aby nasiona miały dostęp powietrza. Całość zakrywamy czymś przezroczystym, staramy się zapewnić jak najwyższą temperaturę i umiarkowaną stałą wilgotność. !!W czasie kiełkowania nie można dopuścić do pojawienia się pleśni!!Okres kiełkowania do 90 dni!

Wieloletnia. Przed wysianiem dobrze byłoby wysterylizować glebę i nasiona (należy uszkodzić zewnętrzną warstwę nasiona (można użyć srebra koloidalnego do namaczania lub sterylizacji nasion). Nasiona należy bardzo dokładnie opłukać w destylowanej wodzie (jeśli zewnętrzna (brązowa) łupina odpadnie, tym lepiej, nasiona powinny być w środku jasnego lub jasnozielonego koloru). Namoczyć przez 12 – 24 h w ciepłej destylowanej wodzie (około 25°C), można ją zmienić w tym czasie kilka razy, najlepiej, aby nasiona nie były całe zanurzone w wodzie a tylko w 1/3 lub w połowie). Wysterylizowane nasiona wysiać do doniczki z wcześniej wysterylizowaną w piekarniku ziemią ogrodową zmieszaną z piaskiem (1/3 piasku) w doniczce na głębokość około 2 – 3 mm, nasiono posadzić pionowo korzeniem w dół. Przykryć woreczkiem foliowym i postawić w ciepłym, maksymalnie słonecznym (lub pod lampą) miejscu (około 23 – 25°C), wietrzyć codziennie, nie wolno dopuścić do pleśnienia!!Kiedy wykiełkuje wymaga żyznego, przepuszczalnego podłoża. Roślina nie jest trudna w uprawie. Potrzebuje słonecznego i ciepłego stanowiska, poza tym nie ma szczególnych wymagań. Na zewnątrz może być wystawiana jedynie w okresie czerwiec – sierpień. Ziemia do uprawy powinna być żyzna i przepuszczalna, miejsce słoneczne lub w półcieniu, przewiewne i wilgotne. Należy podlewać, dopiero gdy ziemia przeschnie, zbyt duża wilgotność może powodować gnicie korzeni. pH od 4, 5 do 5, 8.

Wieloletni/półkrzew. USDA Zone 8 – 11, wys. do 0, 8 m. Nasiona najlepiej siać w marcu w szklarni lub na słonecznym parapecie, kiełkują zazwyczaj w ciągu dwóch tygodni. Sadzonki przesadzić do pojedynczych doniczek, posadzić je na zewnątrz po ostatnich spodziewanych przymrozkach. Roślina wymaga dużo słońca, lubi wilgoć i ciepło, jest łatwa w uprawie. Nadaje się do gleb piaszczystych lub lekko gliniastych, preferuje dobrze odsączone gleby, odpowiednie pH: kwaśne, obojętne i alkaliczne. Nie może rosnąć w cieniu, preferuje suche lub lekko wilgotne gleby, najlepiej umiarkowanie żyzne. W Polsce może być uprawiana na zewnątrz w ogrodzie lub na balkonie, ale na czas zimy musi być wnoszona do domu, jest odporna na zimno do około 5°C. Wymaga długiego okresu słonecznego, aby wytworzyć kwiatostan, kwitnie od sierpnia do września, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady. Usuwając martwe kwiaty przed wytworzeniem nasion, przedłuża się sezon kwitnienia. Może być rozmnażana z sadzonek na wiosnę, młode pędy ok. 10 cm trzyma się w piaszczystej glebie, w lekkim cieniu, aż do ich dobrego ukorzenienia, trwa to zazwyczaj 3 tygodnie. Nasiona zachowują zdolność kiełkowania przez 3 – 4 lata. Dobrze rośnie obok pomidorów.

Wieloletnia/ może być krótkotrwała. Mrozoodporna, USDA Zone 6, wys. do 0, 6 m. Rozmnaża się z wysiewu nasion od lutego/marca do czerwca na miejsce stałe lub najpierw w szklarni/na słonecznym parapecie. Nasiona wysiewa się do doniczek, najlepiej je tylko przycisnąć, podlać zraszaczem i przykryć czymś przezroczystym, pozostawić w ciepłym miejscu, zaczynają kiełkować od kilku dni do dwóch tygodni. Kiedy będą miały ok. 7 – 10 cm można przesadzić je na zewnątrz (najlepiej w kwietniu lub wcześniej pod osłonami), należy pamiętać o tym że nie znoszą mocnego bezpośredniego nasłonecznienia – ale lubią słońce, nie sadzić więcej niż 10 roślin na metr. Nadaje się do gleb piaszczystych lub lekko gliniastych, preferuje gleby dobrze przepuszczalne, umiarkowanie wilgotne, próchnicze, ale może rosnąć na większości rodzajów gleby. Odpowiednie pH: kwaśne, obojętne i alkaliczne. Nie może rosnąć w cieniu, preferuje suche do średnio wilgotnych gleb, toleruje silne wiatry. Kwitnie od lipca do sierpnia, a nasiona dojrzewają od sierpnia do września, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez pszczoły i muchy. Rośliny zazwyczaj rozsiewają się same, w pobliżu tego miejsca, gdzie rosną, mogą być rozmnażane przez podział na wiosnę.

Wieloletnie, wiecznozielone drzewo, wolno rośnie, tropikalne, USDA zone 9 b – 11. Może być wysiewana przez cały rok w domu, nasion nie należy przechowywać zbyt długo. Potrzebuje słonecznego lub lekko ocienionego stanowiska i większej donicy, poza tym nie ma szczególnych wymagań. Przed wysiewem nasiona i podłoże wymagają sterylizacji. Wysterylizować ziemię uniwersalną lub do roślin tropikalnych zmieszaną z włóknami kokosowymi/perlitem i piaskiem w proporcji (1/3 piasku) w piekarniku przez 3 – 4 h w temperaturze 60°C. Nasiona należy namoczyć na około 12 – 24 h w ciepłej (w termosie lub na kaloryferze), destylowanej wodzie. Najlepiej, gdyby woda nie zakrywała go podczas namaczania całkiem (powinny być w niej zanurzone do połowy «na płasko»). Zewnętrzną warstwę łupiny można uszkodzić, aby nasiono mogło łatwiej wykiełkować. Wysiać do przygotowanego, lekkiego i przepuszczalnego podłoża, na głębokość około 5 – 6 mm. Przykryć czymś przezroczystym i postawić w ciepłym miejscu (około 23 – 25°C), wietrzyć codziennie!!, nie dopuścić do pleśnienia. Powinna kiełkować po kilku tygodniach do kilku miesięcy, utrzymywać stałą, ale nie za dużą wilgotność. Kiedy wykiełkuje wymaga lekko wilgotnego, średnio żyznego, piaszczystego, przepuszczalnego podłoża, miejsce w pełnym słońcu lub lekkim cieniu. Na zewnątrz może być wystawiana jedynie w okresie czerwiec – sierpień.

Bylina/wieloletnia (pędy są jednoroczne, zimuje w postaci bulw), mrozoodporna USDA Zone 6 – 7, szybkorosnące pnącze. Roślina płożąco-pnąca, wymaga miejsca, po którym może się piąć. Może być uprawiana w każdym przepuszczalnym, żyznym, lekko lub średnio wilgotnym rodzaju gleby, w słonecznym, osłoniętym miejscu. Nie może rosnąć w cieniu, nie przeżyje zimy w miejscu, gdzie będzie stała woda w glebie. Odpowiednie pH: kwaśne, obojętne i alkaliczne gleby. Może być uprawiana jako roślina osłaniająca (bardzo szybko rośnie i dobrze się wspina). Wysiać do lekkiej, przepuszczalnej, żyznej ziemi, podlać obficie zraszaczem i postawić w ciepłym (około 22 – 25°C) miejscu, przykryte czymś przezroczystym, ziemi wokół nasion nie należy ubijać zbyt mocno, powinny kiełkować od kilku dni do trzech tygodni. Jak tylko zaczną pojawiać się kiełki przykrywkę należy stopniowo odsłaniać, a rośliny przyzwyczajać powoli do pełnego słońca, nie można dopuścić do przesuszenia ani przelania ziemi. Sadzonki, kiedy będą miały po trzy prawdziwe liście należy przesadzić do poszczególnych doniczek/można zacząć od tych największych. Rozsada musi stać na najwidniejszym oknie lub w szklarni. Siewki, po uprzednim zahartowaniu, wysadza się na miejsca stałe w drugiej połowie maja, kiedy już ustąpi niebezpieczeństwo przymrozków. Może być też rozmnażana wykopanie i posadzenie bulw (bulwy mogą być przechowywane podobnie jak ziemniaki przez zimę i sadzone na wiosnę). Jest dwupienna, dlatego do zawiązania owoców wymagane są rośliny męska i żeńska. Kwitnie od lipca do sierpnia, a nasiona dojrzewają od września do października, jest zapylana przez owady.

Roślina łatwa w uprawie. Wieloletnia. Zimozielona, mrozoodporna, USDA Zone 4 – 9, wys. do 0, 3 m. Miododajna. Wysiewa się uniwersalnie do przepuszczalnej, żyznej gleby, nasiona przycisnąć delikatnie, namoczyć ziemię (najlepiej zraszaczem), przykryć donicę czymś przezroczystym i pozostawić w ciepłym, słonecznym miejscu (ok. 22°C), zaglądać i utrzymywać stałą, nie za dużą wilgotność. Wymaga gleby przepuszczalnej, lekkiej, mało żyznej, próchniczej, wapiennej lub piaszczystej. Stanowisko powinno być nasłonecznione, nie może rosnąć w cieniu. Preferuje suche lub lekko wilgotne gleby, toleruje silne wiatry. Łatwo rozmnaża się przez podział starszych egzemplarzy, można wysiewać do inspektu przed wiosną (na stałe miejsce rozsadę sadzi się w maju). Lub w maju siać jak najpłycej bezpośrednio do gruntu, nie dopuścić do przesuszenia, kiełkuje zazwyczaj po dwóch tygodniach, należy dbać, aby młodych roślin nie zagłuszyły chwasty. Po wysadzeniu należy go regularnie, ale niedużo podlewać. Nie rozrasta się szybko, ale jest bardzo trwałą rośliną, może być uprawiany na starych murach. Ciężką, ogrodową glebę można napowietrzyć wcześniej nawozem roślinnym, piaskiem i/lub drobnym żwirem, przekompostowaną korą. Młode rośliny dobrze byłoby okrywać korą lub słomą na zimę, starsze rośliny lepiej znoszą mrozy i nie trzeba ich okrywać, nie lubi mokrej ziemi, zwłaszcza w zimie. Kwitnie od czerwca do sierpnia, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez pszczoły i inne owady. Jest dobrym towarzyszem dla większości roślin, mówi się, że skutecznie odstrasza szkodniki od kapustnych. Surowiec:Zbiera się go l – 2 razy w sezonie (w czerwcu w czasie kwitnienia i/lub w sierpniu), suszy się w cieniu w temp. około 25 – 30°C, następnie liście odkrusza, a gałązki wyrzuca, można przechowywać go przez rok w szczelnym pojemniku w suchym, zacienionym miejscu.

Wieloletnia, wys. do 0, 3 m, tropikalna, USDA Zone 10 a – 11. Do przełamania spoczynku potrzebują stratyfikacji przez 1 – miesięcy w wilgotnym piasku, należy sprawdzać, czy nie są nabrzmiałe i nie kiełkują już w trakcie stratyfikacji, wtedy należy je wydobyć z piasku i siać w doniczkach. Można wysiewać przez cały rok w domu na słonecznym parapecie lub wczesną wiosną w szklarni, wymaga wysokich temperatur do kiełkowania. Nasiona wysiać do uprzednio zwilżonej (zmieszanej w 1/4 z piaskiem) ziemi dla kaktusów, na głębokość około 3 – 4 mm, delikatnie podlać zraszaczem, donicę przykryć czymś przezroczystym, pozostawić w ciepłym, słonecznym miejscu, zaglądać i utrzymywać stałą, lekką wilgotność. Może kiełkować do ponad miesiąca. Nie należy przesadzać z podlewaniem, kiedy jest dorosła, najlepiej podlewać obficie raz na jakiś czas, miejsce w pełnym słońcu. Nie może rosnąć w cieniu, preferuje suche lub lekko wilgotne gleby, toleruje ekspozycję morską. Lubi podlewanie raz na jakiś czas, gleba przepuszczalna, średnio żyzna, ale może być też piaszczysta, preferuje gleby dobrze przepuszczalne, odpowiednie pH: kwaśne, obojętne i alkaliczne. Na zewnątrz może być wyniesiona od końca maja do końca września. Kwitnie od kwietnia do sierpnia, kwiaty są hermafrodytą. Nasiona pozostają żywe przez wiele lat.

Wieloletni, kaktus, zimozielony, wysokość ok. 1m. USDA Zone 9 b – 11. Miejsce słoneczne lub lekko ocienione, odporny na suszę, nie toleruje przelewania. pH gleby 6, 1 – 7, 8 najlepiej przepuszczalna, średnio żyzna, może być zmieszana z piaskiem i drobnym żwirem. Można wysiewać przez cały rok w domu lub wczesną wiosną w szklarni. Nasiona wysiać do uprzednio zwilżonej (zmieszanej w 1/4 z piaskiem) ziemi dla kaktusów, z której należy wcześniej powybierać większe «części» (tzn. aby była płaska), po wysianiu lekko przycisnąć do ziemi, delikatnie podlać zraszaczem, donicę przykryć czymś przezroczystym, pozostawić w ciepłym, słonecznym miejscu, zaglądać i utrzymywać stałą, średnią wilgotność. Może kiełkować w kilka dni, a maruderzy do około miesiąca. Nie należy przesadzać z podlewaniem, kiedy jest dorosły, miejsce w pełnym słońcu. W uprawie nie różni się od innych kaktusów, kwitnie przez cały rok. Na zewnątrz może być wystawiany jedynie w okresie maj – wrzesień, rośliny muszą być chronione przed mrozem. W okresie od listopada do marca należy ograniczyć podlewanie i postawić ją w miejscu o temp. ok. 10 – 15°C, aby mogła spokojnie przezimować.

Roślina łatwa w uprawie. Wieloletnia/krzew wys. do 1 m. Tropikalna, USDA Zone 9. Może być z powodzeniem uprawiana jako roślina doniczkowa w domu, bardzo łatwo rozsiewa się do sąsiednich doniczek. Wysiewać przez cały rok w domu albo na wiosnę w szklarni, w czerwcu można wynieść ją na zewnątrz lub na balkon (na jesień trzeba ją zabrać do domu, musi być chroniona przed mrozem). Nasiona kiełkuje się uniwersalnie (trwa to max. 2 tygodnie), w lekkiej ziemi zmieszanej z piaskiem, nie należy ich zakrywać ziemią, nie wymagają sterylizacji. Najlepiej kiełkować w słonecznym miejscu lub pod lampą, przykryte czymś przezroczystym, utrzymywać nie nazbyt wilgotną ziemię. Nadaje się do gleb przepuszczalnych, średnio żyznych, piaszczystych, lekko wilgotnych lub suchych, odpowiednie pH: 6, 6 – 8, 5. Nie może rosnąć w cieniu, stanowisko słoneczne lub lekko ocienione, osłonięte, powinna mieć słońce co najmniej 8 – 10 godzin dziennie. Nie należy przesadzać z podlewaniem, kiedy jest dorosła, najlepiej podlewać obficie raz na jakiś czas, dorosła jest odporna na suszę. Kwitnie od lipca do sierpnia, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady.

Doniczki do których wysiewamy nasiona powinny być czyste, na spodzie koniecznie powinny!! być otwory, przez które będzie wypływał nadmiar wody, dobrze jest na samym dole doniczki rozsypać 2 cm warstwę drobnego żwiru lub keramzytu. Rośliny nie lubią być podlewane wodą prosto z kranu, bo zwykle zawiera chlor, należy się go pozbyć. Aby nasiona roślin tropikalnych nie pleśniały podczas kiełkowania, należy je wysiać do ziemi prażonej wcześniej w piekarniku (60°C przez 3 – 4 h) oczywiście w żaroodpornym naczyniu. Przed wysiewem takie nasiona należy wysterylizować przy pomocy wody utlenionej (moczyć nasiona przez 10 – 20 minut w 3% wodzie utlenionej, następnie !!opłukać dokładnie (kilka razy)!! w zmienianej wodzie destylowanej), wybielacza (1 część na 10 części wody), moczyć od 5 – 10 minut (zależy od wielkości nasion), !!opłukać dokładnie!! (kilka razy)!! w zmienianej wodzie destylowanej i wysuszyć przed posianiem) lub namoczyć (spryskiwać) srebrem koloidalnym w trakcie kiełkowania. Drobne nasiona (np. kolendra meksykańska), które wymagają sterylizacji można zawinąć, np. w filtr do kawy. Podczas sterylizacji wszystkie narzędzia też powinny być sterylne. Nasiona innych roślin nie wymagają takich zabiegów/ zwykle pisze o tym w instrukcji do poszczególnych roślin. Nasiona zwykle wysiewa się na wiosnę na stałe miejsce lub najpierw na słonecznym parapecie/w szklarni przygotowywuje się rozsadę, chyba że są to rośliny do uprawy pokojowej (można je wysiewać przez cały rok). Jeśli decydujemy się na wysiew rośliny, która jest mrozoodporna np. na jesieni, to nie ma problemu, bo jesień i zimę może spędzić w domu, a na wiosnę należy wysadzić ją do ogrodu. Siejąc w ogrodzie drobne nasiona dobrze zmieszać je z piaskiem, w ten sposób siew będzie bardziej równomierny. Przed wysiewem nasiona można namoczyć na 4 – 24 h w przegotowanej wodzie, dobrze by nasiona mogły oddychać, dlatego woda nie powinna ich całkowicie zakrywać. Namoczone nasiona szybciej kiełkują. Nasiona należy wysiać do lekkiej ziemi do kiełkowania (w przypadku roślin nielubiących nadmiernej wilgoci, może być zmieszana pół na pół z piaskiem), przykryć taką jej ilością, aby były tylko lekko przysypane (zwykle nasiona wysiewa się według «złotej zasady» na głębokość nie większą niż podwójna średnica nasion). Lub tylko delikatnie przycisnąć do ziemi – (w przypadku drobnych nasion) podlać delikatnie (najlepiej zraszaczem). Nasiona można też kiełkować na wacie na talerzyku (w obu przypadkach należy zawsze używać do podlewania nasion wody przegotowanej). Nasiona najlepiej przykryć czymś przezroczystym, aby miały stałą, średnią wilgotność, postawić w ciepłym, słonecznym miejscu (ok. 20 – 25°C) miejscu, wietrzyć codziennie, podlewać zraszaczem, póki roślinki nie będą dobrze ukorzenione. Kiedy tylko nasiona zaczną kiełkować, należy stopniowo wystawiać je na działanie światła słonecznego. Młode siewki potrzebują wilgotnego środowiska, ale nie będą tolerować zbyt mokrej gleby, najlepiej poczekać z podlaniem, póki ziemia na wierzchu doniczki nie przeschnie lekko. Rozsadę można trzymać w szklarni lub na słonecznym parapecie. Rozsadę przed wysadzeniem na stałe miejsce należy wcześniej zahartować (wystawiać na kilka godzin na zewnątrz, w zacienione miejsce, przez dwa tygodnie). Sadzenie na stałe miejsce najlepiej przeprowadzić w pochmurną, a nawet lekko deszczową pogodę, jeżeli nie ma takiej pogody to rozsadę należy wysadzać po południu, gdy słońce nie operuje już tak mocno. Rozsada powinna być obficie podlana dzień przed wysadzeniem. Kiedy siewki będą silne (zwykle około 5 – 10 cm w przypadku roślin zielnych i około 50 cm w przypadku krzewów i drzew można je przenieść na stałe miejsce. Większość roślin będzie preferować miejsca słoneczne i półsłoneczne oraz przepuszczalną, dobrze spulchnioną glebę, ale najlepiej dowiedzieć się, w jakich warunkach dana roślina występuje naturalnie. Rośliny na stałe miejsce w strefie umiarkowanej wysadza się zwykle po 15 maja (po ostatnich mrozach). Większość roślin od końca lub połowy maja do końca lub połowy września może być wystawiana na zewnątrz (balkon, taras, ogród), nie należy ich wystawiać na początku w mocno nasłonecznione miejsce, gdyż liście mogą im zblaknąć. Najlepiej przesadzać rośliny, kiedy bryła ziemi jest dobrze przerośnięta przez system korzeniowy (widać to po wybiciu rośliny z doniczki lub po odwróceniu jej z doniczką, jeśli przez otwory na spodzie doniczki wystają korzenie – roślinę można przesadzić). Większość roślin lubi nawożenie, jeśli nie są to tylko rośliny ozdobne i będzie się z nich pozyskiwało surowiec, warto używać nawozów naturalnych np. (popiół z drzew liściastych czubata łyżka na 1, 5 litra) + nawóz/wywar pokrzywowy lub ze skrzypu z wodą + łyżka gliny) lub humusu. Zbioru surowców powinno dokonywać się rankiem, po wyschnięciu rosy, tylko podczas słonecznej pogody. Surowiec najlepiej suszyć w ciepłym, przewiewnym, nienasłonecznionym miejscu w temp. ok. 35 – 40°C, może być powiązany w pęczki i porozwieszany lub ułożony cienką warstwą na siatkach. Należy go przechowywać w szczelnych, podpisanych pojemnikach, w suchym miejscu, zwykle do 12 miesięcy.

Roślina bardzo łatwa w uprawie. Wieloletnia, mrozoodporna, USDA Zone 5, wys. do 1, 5 m. Nasiona wysiewać wiosną w szklarni/domu na słonecznym parapecie lub w inspektach. Kiełkować uniwersalnie (nie przysypywać ich ziemią, do kiełkowania potrzebują światła). Kiedy sadzonki będą silne, można przenieść je na stałe miejsce, do ogrodu. Wymaga stanowiska słonecznego lub lekko zacienionego, nie może rosnąć w cieniu. W ogrodzie wybieramy dla niego wilgotne siedlisko, glebę dość żyzną, bogatą w wapń, próchniczną lub gliniasto-piaszczystą, pH gleby: zasadowe. Preferuje żyzne, ciężkie gleby gliniaste w wilgotnym miejscu, obficie kwitnie w pełnym słońcu lub w półcieniu. Kwitnie od czerwca do sierpnia, a nasiona dojrzewają od lipca do września, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady. Gdy rośnie dla leczniczego korzenia, nie powinna kwitnąć. Kilkuletnie kępy rozmnaża się przez podział jesienią. Koty bardzo ją lubią, mogą niszczyć rośliny, tarzając się w nich. Jest dobrym towarzyszem dla większości roślin.

Roślina łatwa w uprawie. Dwuletnia. Mrozoodporna USDA Zone 3, wys. do 1, 8 m. W pierwszym roku rozwija rozetę z liści, a dopiero w drugim lub trzecim zakwita. Kiełkować uniwersalnie najlepiej wczesną wiosną, w ziemi zmieszanej z piaskiem, nasion nie trzeba zasypywać ziemią, a jedynie je lekko do niej przycisnąć. Może być wcześniej wysiana w domu, a w maju wysadzona do ogrodu. Po siewie wiosennym lub letnim bezpośrednio do gruntu należy młode rośliny rozsadzać co 60 cm. Stanowisko lekko wilgotne lub suche, słoneczne, na glebie przepuszczalnej, lekkiej i ubogiej, z dodatkiem skał wapiennych. Nie toleruje zacienienia, nie lubi konkurencji innych roślin, nie nadaje się do uprawy w pomieszczeniach. Wymagania pH gleby: 6, 6 – 8, 5 może rosnąć na glebach bardzo alkalicznych. Kwitnie od czerwca do sierpnia, a nasiona dojrzewają od sierpnia do września, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady. Surowiec:zbiór ziela (szczyty pędów, korony kwiatowe, rozwinięte kwiaty i liście bez łodyg) przeprowadza się w pełni kwitnienia roślin.

Wieloletnia. Niezwykle łatwa w uprawie. Mrozoodporna USDA Zone 4, wys. do 0, 5 m. Kiełkować uniwersalnie najlepiej wczesną wiosną, w ziemi zmieszanej z piaskiem, nasion nie trzeba zasypywać ziemią, a jedynie je lekko do niej przycisnąć, kiełkuje do 3 tygodni. Może być wcześniej wysiana w domu, a w maju wysadzona do ogrodu. Preferuje dobrze przepuszczalne, średnio wilgotne, średnio żyzne gleby, odpowiednie pH: 6, 0 – 8, 0. Nie może rosnąć w cieniu, może tolerować silne wiatry. Roślina nie znosi przelewania, stąd też zaleca się skromne podlewanie. Na początku jej wzrost jest powolny. Można ją przycinać. Jest bardzo tolerancyjna na zaniedbania, utrzymuje się przez wiele lat, nawet gdy rośnie w gęstej konkurencji chwastów. Kwitnie od lipca do września, a nasiona dojrzewają od sierpnia do września, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez pszczoły i inne owady, przyciąga motyle i ćmy. Podział kęp wiosną, większe mogą być sadzone bezpośrednio na stałych pozycjach, jednak najlepiej podzielić je na mniejsze kępy i rozwijać w zimnej ramce, aż do ich dobrego zakorzenienia, sadzić na stałe miejsce wiosną.

Jednoroczna/dwuletnia/krótkotrwała wieloletnia. Wys. do 0, 2 m, mrozoodporna, USDA Zone 4, miododajna. Nasiona wysiewa się wiosną, wprost do gruntu, na głębokość ok. 0, 3 cm lub wiosną w zimnej ramce/na sadzonki które potem wysadza się na stałe miejsce. Nasiona kiełkują po około 2-3 tygodniach. Roślina dobrze rośnie na zróżnicowanym podłożu, preferuje gleby dobrze przepuszczalne, żyzne, średnio wilgotne np. piaszczysto-gliniaste, najlepsze będzie pH pomiędzy 6 – 6, 5. Potrzebuje gleby wolnej od chwastów i zasobnej w wodę. Może rosnąć na glebach ubogich, jest mało wymagająca w uprawie, wymaga stanowiska słonecznego (ale nie mocno nasłonecznionego bez przewiewu) do półcienistego. Potrzebuje ochrony przed upalnymi wiatrami lub nie może rosnąć w miejscu, gdzie takie występują. Kwitnie od kwietnia do września, a nasiona dojrzewają od czerwca do września, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez pszczoły. Surowiec zielarski: liśćHerbata lub inne produkty mogą być przyrządzane ze świeżych lub suszonych kwiatów i liści. Do celów leczniczych zbiera się ziele, w pełni kwitnienia roślin (od maja do września), może być zbierane 2 x w ciągu roku, przy pierwszym zbiorze rośliny należy ucinać około 5 cm nad ziemią, tak aby mogły łatwo odbić. Najlepiej suszyć je rozłożone jedną warstwą w miejscu ciepłym i przewiewnym, ale nie bezpośrednio na słońcu. Temperatura suszenia nie powinna przekraczać 40°C.

Wieloletni krzew, USDA Zone 7, wys. do 3 m, rośnie w średnim tempie. Nasiona wysiewać (do lekkiej, średnio-wilgotnej, uniwersalnej ziemi, na głębokość 2 mm) przez cały rok lub wczesną wiosną w temperaturze 20 – 22°C. Kiełkowanie trwa około 18 dni, kiedy będą miały około 5 – 7 cm, należy rozsadzić je do osobnych doniczek. Swoją pierwszą zimę powinny spędzić w szklarni. Rośliny można wysadzić na stałe miejsce w maju lub czerwcu, gdy już osiągną 50 cm. Roślina odporna na niekorzystne warunki, toleruje mróz (odporna do zony 7), może przemarznąć podczas ekstremalnych zim (na wiosnę zwykle odbija ponownie). Na zimę należy ją dobrze zabezpieczyć, aby całkiem nie wymarzła. Urośnie w większości gleb, mogą być mało żyzne lub suche, ale musi mieć dobry drenaż, stanowisko powinno być osłonięte, dobrze rośnie przy nagrzewających się ścianach. Roślina jest podatna na gnicie korzeni (w zimie przy korzeniu nie może stać woda) oraz nicienie, ale jest mimo tego bardzo wytrzymała, a nawet toleruje słone warunki. Lubi rosnąć w słonecznym lub półsłonecznym miejscu, w umiarkowanie wilgotnej glebie. Nie będzie dobrze rosnąć w zbyt wilgotnym miejscu/w glebie zbyt organicznej/w cieniu. Wszelkie cięcia najlepiej przeprowadzać wiosną, należy wycinać martwe gałęzie i lekko skracać zeszłoroczne gałęzie, które kwitły. Kwitnie od września do października, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady. Może być rozmnażana przez ukorzenianie sadzonek z półdojrzałego drewna, ok. 8 cm z «obcasem» w lipcu / sierpniu w zimnej ramce. Surowiec:Nasiona zbierać po dojrzeniu lub liście i kwiaty w każdej chwili, o ile oczywiście nie zahamuje to wzrostu rośliny.

Wieloletnia. Tropikalne, małe drzewo do 3 m wysokości. Nasiona są znane z długiego okresu kiełkowania, może to potrwać nawet dziewięć miesięcy. Kiełkowanie nasion w naturalnych warunkach odbywa się po tym, jak owoce gniją po spadnięciu z drzewa. Kwasy owocowe pomagają zmiękczyć twardą osłonkę nasiona i ułatwiają tym samym kiełkowanie. Dlatego można je moczyć przez 5 – 15 minut w spożywczym occie jabłkowym. Później nasiona należy bardzo dokładnie opłukać, gdyż pozostałości kwasu mogłyby utrudnić dalsze kiełkowanie. Innym sposobem jest spiłowanie wierzchniej okrywy nasiennej. Po załamaniu okrywy nasiennej przy użyciu pierwszej lub drugiej metody nasiona muszą być sterylizowane przez 15 minut w wodzie utlenionej, ponieważ podczas długiego czasu kiełkowania łatwo mogą spleśnieć. Dobrze jest ziemię zmieszaną z perlitem i w 1/2 z piaskiem rzecznym też wcześniej wysterylizować w piekarniku. Ważne jest, aby gleba miała dobre odprowadzanie wody, tak aby nie spowodować rozwoju pleśni. Nasiona powinny być wysiane na głębokość taką jak dwukrotna ich grubość, należy chronić je przed zimnem. Najlepiej kiełkować w ciepłym miejscu (25 – 30°C). W całym procesie kiełkowania podłoże może być bardziej suche przez tydzień lub dwa, później może być bardziej wilgotne. Roślina lubi stale lekko wilgotną, bogatą i przepuszczalną, lekką ziemię zmieszaną w 40% z grubym piaskiem. Lubi rosnąć w miejscu słonecznym lub półsłonecznym.

Zimozielona, wieloletnia, tropikalna, USDA Zone 9. Nasiona kiełkuje się uniwersalnie (należy je wysiać do ziemi uniwersalnej zmieszanej pół na pół z piaskiem, nie przysypywać zbytnio, kiełkują nierównomiernie, nawet do miesiąca). Najlepiej wysiewać wiosną w szklarni lub na słonecznym parapecie. Może być też kiełkowana przez cały rok w domu. Rozsadzać do osobnych donic lub w odległości 30 cm od siebie, rośnie od 30 cm do metra wysokości. W umiarkowanym klimacie powinna być zimowana w domu, od maja do października może rosnąć na zewnątrz. Łatwa w uprawie, preferuje ciepłe, osłonięte, nasłonecznione stanowiska, średnie nawożenie, przepuszczalną, lekko wilgotną glebę (może być też sucha i kamienista), nie lubi przelewania. Wytrzymuje do – 5°C, nie lubi wilgotnej gleby zimą. Kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady, bardzo łatwo wydaje owoce. Surowiec:korzeń z dwuletnich lub starszych roślin, liście, owoce zbierane po dojrzeniu.

Wieloletnia, mrozoodporna, USDA Zone 7, niewielkie liściaste drzewo lub krzew do3 m wysokości. Nasiona przed wysiewem należy namoczyć w cieplej wodzie (około 35°C) przez 24 h. Następnie nasiona należy stratyfikować (włożyć do wilgotnego piasku) i trzymać w ciepłym miejscu przez około 30 dni, co jakiś czas można sprawdzać, czy nasiona jeszcze nie kiełkują, następnie przenieść do zimnego miejsca (np. lodówki) o temp. około 5°C na 30 dni, również sprawdzać, czy nie kiełkują w tym czasie. Następnie należy je wysiać na głębokość około 5 mm do lekkiej, przepuszczalnej ziemi i utrzymywać ciepło oraz stałą, ale nie za dużą wilgotność, mogą kiełkować do 12 miesięcy. Kiedy wykiełkują, przenieść w słoneczne miejsce, roślina nie znosi nadmiaru wody, każda powinna rosnąć w dużej donicy (tworzy głęboki korzeń) i musi mieć oparcie, jeśli będzie tego potrzebować. Preferuje dobrze odsączone gleby i może rosnąć w mało żyznej lub bardzo alkalicznej glebie. Nie może rosnąć w cieniu, preferuje suche lub wilgotne gleby, i kiedy jest dorosła, toleruje suszę. Do obfitego owocowania drzewo potrzebuje gorącego, suchego lata, szybko rośnie i szybko dojrzewa, może mieć owoce już w 3 – 4 lata od posiania z nasion. Może być rozmnażana z ukorzeniania sadzonek w szklarni zimą, najlepsze wyniki uzyskuje się, jeśli temperatura wynosi 5 – 10°C. Kwitnie od kwietnia do maja, a nasiona dojrzewają w październiku, kwiaty są hermafrodytą i są zapylane przez owady.

opis test