Jiaogulan (Gynostemma pentaphyllum) sadzonka
Jiaogulan
(Gynostemma Pentaphyllum)
Herb of Immortality, Sweet Tea Vine, Southern Ginseng
Wieloletnie pnącze z rodziny dyniowatych pochodzące z południowych krańców Chin, północnego Wietnamu, Korei Południowej i Japonii. Roślina zamieszkuje zwykle wilgotne zarośla i występuje do 3200 m.n.p.m. Osiąga długość od 4 do 8 metrów. Roślina dwupienna (rozróżnia się męskie i żeńskie osobniki), dlatego też jeśli ma owocować, należy uprawiać oba. Może być uprawiana jako roczna w klimacie umiarkowanym, w dobrze przepuszczalnej glebie w pełnym słońcu. Kwiatostany (do 30 cm długości)są opadające, utworzone z małych (2-3mm) żółto-zielonych kwiatów. Kwitnie w sierpniu i wrześniu. Owoce to niejadalne, okrągłe jagody o średnicy 5-8 mm, które są najpierw ciemnozielone, później prawie czarne (gdy dojrzeją). Jest mrozoodporna do strefy 8 (wg. USDA) (max temp -12C). Może być uprawiana jako pnąca roślina pokojowa, a na lato wynoszona na balkon lub do ogrodu. Jest czasami mylnie określana jako pięcio-liściasty żeń-szeń. Liście są zwykle podzielone na pięć części, czasem może być ich siedem lub trzy.
Jiaogulan jest najbardziej znany jako lek ziołowy wydłużający życie oraz mający silne właściwości antyoksydacyjne i adaptogenne. Do niedawna była to lokalnie znana roślina, stosowana (pita zamiast herbaty), głównie w górzystych okolicach południowych Chin i północnego Wietnamu. Jest opisywana przez mieszkańców tamtych regionów jako „ziele nieśmiertelności”, ludzie w prowincji Guizhou, gdzie herbata z jiaogulan jest spożywane regularnie, dożywają ponad 100 lat.
W jiaogulan zostały zidentyfikowane 85 saponiny (gypenozydy), w porównaniu do 28 (ginsenozydów) znajdujących się w Panax Ginseng. Zawiera również witaminy, składniki mineralne (selen, cynk, żelazo, mangan, fosfor), aminokwasy. Świeżo zebrane liście rośliny są jadalne i smakują jak lukrecja. Słodki smak liści umożliwia ich zastosowanie do słodzenia kawy lub herbaty, jest z niego przyrządzana słodka herbata zwana Amachazuru oraz nalewki. Herbata może być wykonana w tradycyjny sposób z liści świeżych lub suszonych. Jest on stosowany w tradycyjnej medycynie chińskiej i jako słodzik w Japonii. W Tajlandii i Chinach, świeże liście są przyrządzane jak szpinak lub dodawane do sałatek. Badania kliniczne wykazały szereg właściwości leczniczych Jiaogulan, takich jak obniżenie poziomu cholesterolu i wysokiego ciśnienia krwi, wzmocnienie odporności i hamowanie wzrostu nowotworów. Działanie lecznicze polega min. na oczyszczaniu organizmu (usuwaniu toksyn). Liczne badania kliniczne w Chinach wykazały, że jiagolan obniża poziom cholesterolu w surowicy, trójglicerydów i cholesterolu LDL („złego” cholesterolu), a jednocześnie zwiększa poziom HDL („dobrego” cholesterolu) we krwi. Jiaogulan jest również uważane za użyteczne (w połączeniu z codonopsis) na chorobę wysokościową oraz zespół nagłej zmiany strefy czasowej. Badania kliniczne wskazują, że jiaogulan, w połączeniu z innymi ziołami, ma korzystny wpływ na układ sercowo-naczyniowy (zwiększając objętość wyrzutową serca, przepływ wieńcowy i pojemność minutową serca, bez wzrostu częstości jego skurczów lub ciśnienia tętniczego). Jest powszechnie używana w leczeniu chorób (astma, depresja, nadciśnienie, niedociśnienie, migrena, nerwobóle, nieprawidłowe działanie układu oddechowego i pokarmowego, syndromy niedoborów pokarmowych, uszkodzenia wątroby, zapalenie oskrzeli, nowotwory (hamuje rozwój).
Reguluje ciśnienie krwi i poziom cholesterolu, rozluźnia skurcze, wzmacnia odporność, system nerwowy i serce, wykazuje działanie ogólnie odżywcze i wzmacniające, pobudza czynność wątroby, działa jako profilaktyka raka, ma korzystny wpływ na układ sercowo-naczyniowy, zwiększa wydolność serca, opóźnia proces starzenia, zapobiega szkodliwemu wpływowi stresu, likwiduje problemy z zasypianiem i zmniejsza nerwowość, jest bardzo pomocna w terapiach odchudzających, zwiększa wytrzymałość, kondycję i skraca okres odnowy organizmu, pobudza wytwarzanie płynów w ciele, przyspiesza oczyszczanie z flegmy, chroni DNA przed uszkodzeniem, zapobiega nowotworom, antydepresant, reguluje poziom cukru we krwi, zwiększa wydolność układu oddechowego, poprawia przemianę materii, poprawia refleks, uspokaja, pomaga na problemy ze snem (bezsenność).
Cena dotyczy około 20 cm sadzonki w doniczce.