Opis
Korzennik lekarski, Ziele angielskie
(Pimenta dioica)
Allspice
Wiecznie zielony krzew lub drzewo osiąga w naturalnych warunkach wysokość do 10 m, należy do rodziny mirtowatych. Występuje w tropikalnych rejonach Ameryki Środkowej i Południowej. Roślina dwupienna (rośliny są męskie lub żeńskie) aby wydały nasiona muszą być uprawiane w sąsiedztwie. Liście naprzeciwległe, skórzaste, mają silny aromat – zbliżony do zapachu goździków. W Polsce może być uprawiany w większej donicy jako roślina pokojowa lub szklarniowa, od maja do września może rosnąć na zewnątrz. Zielem angielskim nazywa się suszone na słońcu niedojrzałe owoce rośliny, które po wysuszeniu zmieniają kolor z zielonego na brązowy.
Podróżujący po Meksyku w latach 1571–1577 hiszpański uczony Francisco Hernandez twierdzi, że obok wanilii było ono ulubioną przyprawą Azteków i przyprawiali nim napój czekoladowy. Angielska nazwa tej przyprawy „Allspice” powstała około 1621, Anglicy uważali że owoce rośliny mają aromat jak połączenie smaków cynamonu, gałki muszkatołowej i goździków. Ziele angielskie jest jednym z najważniejszych składników kuchni karaibskiej. Jest składnikiem tamtejszych dań, marynat, deserów. Wymagane w wielu sosach i daniach kuchni meksykańskiej, stosowane też do przechowywania żywności razem z zalewą solankową, jest to jeden ze składników curry. Ziele angielskie ułatwia wchłanianie selenu, witamin B oraz beta-karotenu. Całe owoce mają dłuższą trwałość niż sproszkowane, do każdego użycia powinny być świeżo zmielone. Najczęściej używane jest do przyprawiania wędlin, marynat, konserw, zup, sosów, galaret, a także ogórków konserwowych i innych marynowanych warzyw, różnego rodzaju sałatek warzywnych i kompotów owocowych.
W mniejszym stopniu używa się go do przyprawiania kremów, ciast, ciasteczek, deserów, naleśników i niektórych likierów. Świeże liście mają silny aromat i również są używane jako przyprawa, zwykle w krajach gdzie jest uprawiane. Są podobne w strukturze do liści laurowych i w ten sposób dodaje się je w czasie gotowania, a następnie są usuwane z potrawy przed podaniem. W przeciwieństwie do liści laurowych, tracą swój smak, gdy są suszone i przechowywane, dlatego nie są obecne w handlu.
Liście i drewno jest często spalane na grillu, dym dodaje smaku potrawom tam pieczonym. Z rośliny pozyskuje się olejek.
Wywar z owoców jest pomocny przy wzdęciach i kolce, łagodzi nerwobóle i dolegliwości reumatyczne, ma też słabe działanie odkażające. Według ludowej tradycji pomaga w trawieniu.
